Η Meta «μεγαλώνει» τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Η online δραστηριότητα, το facebook και οι ορίζοντες ανάπτυξης για τις ελληνικές ΜΜΕ

Χρύσα Γρίβα

Πέμπτη, 25 Νοεμβρίου 2021 19:15

Όταν τον Μάρτιο του 2020 η πανδημία και οι συνέπειές της εμφανίστηκαν στην Ελλάδα, μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων άρχισε να ξετυλίγεται: Αρχικά, έκλεισαν τα σχολεία, εφαρμόστηκε η τηλεργασία σε μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων και στη συνέχεια, «έκλεισε» το εμπόριο. Και πράγματι, τα καταστήματα έμειναν υπό lock down για λόγους υγειονομικής προστασίας επί μακρόν – την ώρα, όμως, που οι ανάγκες των καταναλωτών όχι μόνο δεν μειώθηκαν, αλλά, αντίθετα και ειδικά σε κάποιους τομείς, μεγάλωσαν.

Στην εποχή του διαδικτύου και της τεχνολογίας, στην εποχή των κοινωνικών δικτύων, η «λύση» σε αυτό το ζήτημα ήταν περισσότερο από προφανής: Οι φυσικές συναλλαγές αντικαταστάθηκαν από ηλεκτρονικές και άμεσα, το ηλεκτρονικό εμπόριο, το e-commerse, άρχισε να αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς.

Φυσικά, οι μεγάλες επιχειρήσεις ανταπεξήλθαν στη νέα κατάσταση, ξεπερνώντας σταδιακά τις όποιες δυσκολίες εμφανίστηκαν στην αρχή, ιδίως λόγω του όγκου των συναλλαγών. Τι έγινε όμως με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα; Πώς μπόρεσαν να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση και να βρουν διέξοδο προς τους καταναλωτές οι «έμποροι της γειτονιάς», που διατηρούν καταστήματα, αλλά δεν είχαν, μέχρι τότε τουλάχιστον, αναπτύξει το e-shop τους;

Τα κοινωνικά δίκτυα γενικά και η Meta συγκεκριμένα, ιδίως μέσω του facebook και του Instagram, «ανέλαβαν» αυτό ακριβώς: Να φέρουν τα καταστήματα και πάλι στους πελάτες τους. Γιατί; Διότι το facebook, ως το πλέον διαδεδομένο app της Meta, έδωσε σε όλους τη δυνατότητα να προβάλλουν άμεσα το κατάστημα και το εμπόρευμά τους. Έτσι, οι καταναλωτές μπορούσαν να εντοπίσουν εύκολα αυτό που έψαχναν και επίσης εύκολα να το αγοράσουν.

Η ανάπτυξη του e-commerce εν μέσω πανδημίας

Πράγματι, το ηλεκτρονικό εμπόριο κατέγραψε επιδόσεις – ρεκόρ κατά τη διάρκεια του 2020, καθώς έγινε πολύ γρήγορα εμφανές ότι δεν επρόκειτο για μία παροδική φάση, που θα διαρκούσε όσο και το γενικό lock down της άνοιξης του 2020. Σύμφωνα με τα στοιχεία από την Έκθεση Ηλεκτρονικού Εμπορίου 2021 για την Ευρώπη (Europe e-commerce report 2021), στην Ελλάδα καταγράφηκε αύξηση κατά 77% στις ηλεκτρονικές συναλλαγές – ένα ποσοστό που αποτελεί τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Στη δεύτερη θέση της κατάταξης έρχεται η Μολδαβία, με αύξηση 49% και στην τρίτη η Ρωσία με 41%. Παράλληλα, το ηλεκτρονικό εμπόριο στη χώρα έφτασε το 5,39% του ΑΕΠ και ο συνολικός τζίρος του αυξήθηκε κατά 3,2 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2019, φτάνοντας τα 10,7 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το 2021.

Σύμφωνα πάλι με το Europe e-commerce Report για το 2021, όσοι πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές στην Ελλάδα έφτασαν το 59% για το 2020, με αυξητικές τάσεις για την επόμενη χρονιά και ποσοστό που εκτιμάται πως θα κινηθεί στο 63%. Στο σημείο αυτό, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον το γεγονός πως οι Έλληνες shoppers προτιμούν με συντριπτική πλειοψηφία τα «εθνικά» καταστήματα: Σε ποσοστό 92%, το 2020, αγόρασαν προϊόντα από ελληνικές επιχειρήσεις.

Επομένως, οι Έλληνες καταναλωτές ψωνίζουν και θέλουν να ψωνίζουν ηλεκτρονικά και μάλιστα από ελληνικές επιχειρήσεις. Ποιες είναι όμως αυτές οι επιχειρήσεις που προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα στους αγοραστές τους; Μπορεί η μικρομεσαία ελληνική επιχείρηση να βρει διέξοδο στο ηλεκτρονικό εμπόριο και πώς;

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα

Σύμφωνα με το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 100% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, αποτελώντας ουσιαστικό μηχανισμό ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία. Είναι ενδεικτικό ότι, βάσει εκτιμήσεων, δημιουργούν το 83% της απασχόλησης (2020) και το 56,7% της προστιθέμενης αξίας, δύο δείκτες που βρίσκονται πολύ υψηλότερα σε σχέση με τους αντίστοιχους μέσους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με στοιχεία από το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, 4 στις 10 ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις καινοτομούν και θέλουν να προχωρήσουν στη νέα εποχή. Εν τούτοις, φαίνεται πως ο ψηφιακός τους μετασχηματισμός καθυστερεί, καθώς μόνο 1 στις 8 θεωρείται ψηφιακά προηγμένη, ενώ μόλις το 11% αυτών χρησιμοποιεί την ιστοσελίδα του ή άλλες εφαρμογές για πωλήσεις. Αυτό που έχει ενδιαφέρον όμως είναι το στοιχείο που υποδεικνύει ότι τα κοινωνικά δίκτυα και το facebook συγκεκριμένα συντελούν στην ταχύτερη ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων αυτών. Συγκεκριμένα, το 30% των επιχειρήσεων που είναι ενεργές στο facebook – δηλαδή διατηρούν επιχειρηματική σελίδα – πραγματοποιούν ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 25% των πωλήσεών τους μέσω του συγκεκριμένου app της Meta.

Τα δεδομένα για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την ψηφιοποίησή τους είχαν αρχίσει να αλλάζουν προ πανδημίας και ήδη είχαν καταγραφεί τα πρώτα στοιχεία. Η πανδημία όμως λειτούργησε ως ένας από τους μεγαλύτερους καταλύτες, αναδεικνύοντας την ανάγκη κάθε επιχείρησης να διαθέτει ψηφιακή παρουσία. Υπό συνθήκες lock down, οι περισσότερες επιχειρήσεις αναζήτησαν μία άμεση, εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική λύση για να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Έτσι, στράφηκαν στο facebook, το κοινωνικό δίκτυο που «γνώριζαν» και το οποίο εμπιστεύτηκαν για να αναπτυχθούν, υπό αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες.

Το facebook ως εργαλείο για τις ΜμΕ στην Ελλάδα

Πράγματι, το δημοφιλέστερο app της Meta, το facebook, αποτέλεσε δραστικό καταλύτη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, εν μέσω πανδημίας. Ούτως ή άλλως, αποτελούσε ήδη ένα εργαλείο πωλήσεων και αυτό υπήρχε ως καταγεγραμμένη πρακτική σε ένα μέρος των επιχειρήσεων αυτών. Με τα φυσικά καταστήματα κλειστά, όμως, η ηλεκτρονική παρουσία και δραστηριότητα έγινε περισσότερο από απαραίτητη και το facebook προσέφερε άμεσες λύσεις σε πολλαπλά επίπεδα.

Σύμφωνα με το Europe e-commerce Report, το 82% του πληθυσμού στην Ελλάδα έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο και οι χρήστες του facebook εκτιμάται πως φτάνουν και ξεπερνούν ελαφρώς τα έξι εκατομμύρια. Σύμφωνα με στοιχεία από τη Meta, οι ενεργοί χρήστες κάθε μήνα (Monthly Active Users - MAU) φτάνουν τα 5,6 εκατ., εκ των οποίων τα 5,2 εκατ. χρησιμοποιούν το facebook μέσω του κινητού τους τηλεφώνου (mobile Monthly Active Users - mMAU). Αντίστοιχα, όσοι χρησιμοποιούν το facebook καθημερινά (Daily Active Users - DAU) εκτιμώνται στα 4,7 εκατ., με τα 4,4 εκατ. αυτών να είναι χρήστες μέσω smartphone (mobile Daily Active Users - mDAU). Οι αριθμοί είναι σαφείς, όμως και το Europe e-commerce Report για το 2021 επιβεβαιώνει πως πράγματι το facebook είναι το πιο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο στην Ελλάδα, με ποσοστό 90%.

Είναι χαρακτηριστικό πως αντίστοιχα υψηλά είναι τα ποσοστά διείσδυσης του facebook και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως του Νότου και της Ανατολής: Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, Πορτογαλία και Κύπρος καταγράφουν ποσοστά άνω του 80%, ενώ στη Βουλγαρία, το facebook είναι το δημοφιλέστερο κοινωνικό δίκτυο, με ποσοστό 97%!

Δείτε εδώ αναλυτικά στοιχεία για τη δημοφιλία του facebook στο e-commerce σε όλη την Ευρώπη

Έτσι λοιπόν, οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες που βρέθηκαν από τη μία ημέρα στην άλλη «στον αέρα», στράφηκαν εν πολλοίς στο μέσο που γνώριζαν, που ήταν οικείο και για τους ίδιους και για τους υπαλλήλους τους και για τους πελάτες τους. Η Meta προσέφερε διέξοδο επιβίωσης και ειδικά το facebook έγινε κινητήριος δύναμη ανάπτυξης: Αυτή η τάση ηλεκτρονικών αγορών που προέκυψε ως ανάγκη εξαιτίας της πανδημίας, εδραιώθηκε και ήδη σήμερα αποτελεί πρακτική πωλήσεων για μεγάλο μέρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Το ίδιο το facebook όμως, υπό τη Meta, δεν έμεινε θεατής των εξελίξεων. Αντίθετα, προσέφερε στους χρήστες του μια σειρά από εργαλεία που μπορούσαν να αξιοποιήσουν εντελώς δωρεάν. Έτσι, αντί ο επιχειρηματίας να προσφέρει μέρος των κερδών του σε μια πλατφόρμα τιμών, για παράδειγμα, είχε τη δυνατότητα να συνεχίσει τις ηλεκτρονικές του πωλήσεις μέσω facebook. Από τον Φεβρουάριο του 2021, η Meta προσφέρει και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ψηφιακής προβολής και ηλεκτρονικών πωλήσεων για τις επιχειρήσεις που το χρειάζονται, το οποίο εμπεριέχει και ειδική πρόβλεψη για την περίοδο των Χριστουγέννων.

Το Good Ideas Deserve To Be Found της Meta είναι ένας πλήρης «οδηγός» ψηφιακής προβολής, που διατίθεται δωρεάν στον επιχειρηματία και παρέχει συμβουλές digital marketing για την προώθηση των προϊόντων της επιχείρησής του, με στόχευση στο κοινό που τον ενδιαφέρει, κάθε φορά. Μάλιστα, δίνει τη δυνατότητα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που το αξιοποιούν, να δημιουργήσουν έναν «χριστουγεννιάτικο κατάλογο» για τα προϊόντα τους, με συγκεκριμένες κατευθύνσεις, συμβουλές και «μυστικά», που μπορούν να τα κάνουν ακόμα πιο ευπώλητα. Το πρόγραμμα Supporting Small Businesses Christmas Catalogue έρχεται να δώσει στην ελληνική επιχειρηματικότητα τη διάσταση της εποχικότητας και ειδικά όσον αφορά στην περίοδο των Χριστουγέννων – μια ευκαιρία που «δεν αντέχει να χάσει» καμία μικρομεσαία επιχείρηση στη χώρα μας.

Η περίπτωση της Welcome Pickups

Η Welcome Pickups είναι μια ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον χώρο των ταξιδιωτικών υπηρεσιών. «Είμαστε μία εταιρεία τεχνολογίας στον χώρο του ταξιδιού με στόχο να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο άριστων επαγγελματιών οδηγών, οι οποίοι με την βοήθεια της τεχνολογίας μας, προσφέρουν ανώτερες υπηρεσίες προς τον ταξιδιώτη σε τιμή που δεν είναι premium» δηλώνει για την εταιρεία ο Co-founder & Product Director κ. Σάββας Γεωργίου. Ιδρύθηκε στα τέλη του 2014 και αρχικά αφορούσε, τότε, μόνο στην πόλη της Αθήνας. Δεύτερος σταθμός της έγινε σύντομα η Σαντορίνη και ακολούθησε η επέκταση στο εξωτερικό: Ρώμη, Βαρκελώνη και Μαδρίτη.

«Από πολύ νωρίς γνωρίζαμε ότι όσο μεγάλη τουριστικά και αν είναι η Ελλάδα, ο στόχος μας είναι να κάνουμε μια ευρωπαϊκή και, γιατί όχι, παγκόσμια υπηρεσία», δηλώνει ο κ. Γεωργίου. Το μέσο που χρησιμοποίησε η Welcome Pickups για να προωθήσει τις υπηρεσίες που παρέχει ήταν το facebook: «Χρησιμοποιήσαμε το facebook Ads από πολύ νωρίς, σε ένα από τα πιο βασικά σημεία της εταιρείας: Την αναζήτηση επαγγελματιών και αγγλόφωνων οδηγών σε διάφορες πόλεις. Σκεφτήκαμε πως το facebook είναι ένα κοινωνικό δίκτυο στο οποίο – κατά πάσα πιθανότητα - περνούν κάποιο χρόνο οι υποψήφιοι οδηγοί μας και πράγματι, η διαφήμιση μιας νέας υπηρεσίας που σου δίνει καλές (μεγάλες) διαδρομές αεροδρομίου πήγαινε πολύ καλά», εξηγεί ο κ. Γεωργίου.

«Σκεφτείτε ότι έπρεπε να βρούμε επαγγελματίες οδηγούς σε πόλεις που δεν είχαμε πάει ποτέ και δεν γνωρίζαμε κανέναν εκεί για να μας κατευθύνει. Από ένα γραφείο στην Αθήνα, μέσα σε λίγες ημέρες, έπρεπε να εμπνεύσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους ότι η υπηρεσία (που είναι τελείως καινούρια στην πόλη τους) αξίζει λίγα λεπτά από την προσοχή τους και πράγματι πιθανώς κατά τη διάρκεια του διαλείμματός τους, αυτό συμβαίνει», συνεχίζει.

Το facebook, ουσιαστικά, διαφήμισε την Welcome Pickups στο εξωτερικό και μέσω αυτού του καναλιού επικοινωνίας, η εταιρεία άντλησε νέους συνεργάτες σε διάφορες πόλεις όλης της Ευρώπης. Μάλιστα, συνεχίζει ακόμα και σήμερα να το χρησιμοποιεί, καθώς όπως δηλώνει ο κ. Γεωργίου: «Δούλεψε και δουλεύει ακόμα πολύ καλά σαν κανάλι - ίσως το 80% των οδηγών μας, μάς γνώρισαν από μια διαφήμιση στο facebook. Πραγματικά δεν μπορώ να φανταστώ ποσό διαφορετική θα ήταν η διαδικασία ανοίγματος μιας πόλης για την Welcome αν δεν υπήρχε το facebook. Σήμερα το χρησιμοποιούμε και για την προώθηση άλλων υπηρεσιών κυρίως B2B - όπως οι υπηρεσίες που απευθύνονται σε ξενοδόχους, ξενοδοχοϋπαλλήλους και άλλες ταξιδιωτικές εταιρείες».

Εξάλλου, παρά τις οδυνηρές συνέπειες της πανδημίας και των παγκόσμιων lock downs, που έφεραν τη Welcome Pikcups, μια εταιρεία που λειτουργεί «στο πεδίο» σε συντριπτικό ποσοστό, η επέκταση της υπηρεσίας σε όλο τον κόσμο παραμένει ο βασικός στόχος των συντελεστών της. «Welcome πρέπει να υπάρχει παντού, οπότε όλοι δουλεύουν προς αυτή την κατεύθυνση, από τους προγραμματιστές, το marketing, τις πωλήσεις, όλοι. Σκοπός είναι το 2022, από 65 πόλεις που δραστηριοποιούμαστε σήμερα, να ξεπεράσουμε τις 100», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργίου.

Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Σάββα Γεωργίου, Co-founder & Product Director Welcome Pickups εδώ

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η Meta στο μέλλον τους

Μπορεί οι επιπτώσεις της πανδημίας να επηρεάζουν τη ζωή και την καθημερινότητά μας, όμως είναι δεδομένο πως έχουμε περάσει στη λεγόμενη «meta-covid» εποχή. Το «σοκ» του 2020 είναι πια πίσω μας και σήμερα ζούμε την πραγματικότητα αυτής της «meta-covid» εποχής, όπου οι ηλεκτρονικές αγορές είναι καθημερινότητα για τους καταναλωτές και, βεβαίως, για τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A), το 50% όσων πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές επειδή «εξαναγκάστηκαν» λόγω της πανδημίας, είτε σε περίοδο lock down είτε όχι, δηλώνει ότι συνεχίζει και προτίθεται να συνεχίσει τις e-αγορές και στο μέλλον, καθώς εξυπηρετείται καλύτερα, με τον τρόπο αυτό.

Αντίστοιχα είναι και τα στοιχεία που προκύπτουν από τη Meta, βάσει της εμπειρίας των επιχειρηματιών που εφαρμόζουν ηλεκτρονικές πωλήσεις μέσω του facebook: Το 27% δηλώνει ότι οι ψηφιακές συναλλαγές του αυξήθηκαν σε σχέση με την προ-COVID-19 περίοδο, ενώ το 36% δηλώνει αισιοδοξία για το μέλλον.

Με το Good Ideas Deserve To Be Found, η Meta κάνει σαφές πως η μικρομεσαία επιχείρηση απευθύνεται στο κοινό που την αφορά και την ενδιαφέρει. Το πρόγραμμα αυτό προσφέρει στον επιχειρηματία τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αλλάξει το παρόν και το μέλλον της επιχείρησής του, επικοινωνώντας του σημαντική γνώση της ψηφιακής εποχής, απαραίτητης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη μετάβαση στη νέα επιχειρηματική πραγματικότητα. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος πως αξιοποιώντας το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ουσιαστικά αποκτά πρόσβαση στη μέγιστη ψηφιακή προβολή που μπορεί, μέσω του facebook, του δημοφιλέστερου app της Meta στην Ελλάδα, αλλά και του Instagram.

Ήδη «τρέχει» καμπάνια και όλοι μπορούμε να «ανεβάσουμε» φωτογραφίες από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ξεχωρίζουμε για τα προϊόντα, τις υπηρεσίες και την εξυπηρέτησή τους στα IG Stories ή μέσα από σχόλια, τόσο στο facebook, όσο και στο Instagram. Αρκεί να κάνουμε tag την επιχείρηση και να προσθέσουμε το hashtag #Deservetobefound – διότι, στην ψηφιακή εποχή των επιχειρήσεων όλοι μπορούμε να συνδιαμορφώσουμε το τοπίο και να διατυπώσουμε τις απόψεις μας, με τη βεβαιότητα πως «ακούγονται».

Η Meta αποτέλεσε για τις μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις «σανίδα σωτηρίας» εν μέσω πανδημίας και τώρα προσφέρει το όχημα ανάπτυξης για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Η πανδημία απέδειξε πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος πέρα από την εξέλιξη, που στη σύγχρονη εποχή, ταυτίζεται με την ψηφιακή παρουσία και δράση. Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις «αξίζουν να βρεθούν» από τους καταναλωτές και η Meta, με το facebook και το Instagram, μπορεί και συμβάλλει σημαντικά σε αυτό το κομμάτι.