First Republic Bank: Τα δάνεια «jumbo» και ο δρόμος προς την κατάρρευση
Η τράπεζα First Republic είναι η τρίτη τράπεζα που καταρρέει στις ΗΠΑ από τον Μάρτιο, μετά τις Silicon Valley Bank και Signature Bank και η δεύτερη μεγαλύτερη χρεοκοπία τράπεζας στις ΗΠΑ, επαναφέροντας την τραπεζική κρίση του Μαρτίου στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μετά από μια σχετική νηνεμία λίγων εβδομάδων.
Το σχέδιο διάσωσης δεν λειτούργησε και τελικά η αμερικανική τράπεζα «υπέκυψε» στην κατακόρυφη πτώση της αξίας των μετοχών της και την έλλειψη κεφαλαίων μετά το bank run των καταθετών της.
Η πορεία προς την κατάρευση
Το τραπεζικό ίδρυμα βρισκόταν σε αναταραχή μετά τις πτωχεύσεις της SVB και της Signature, τη λειτουργία των οποίων ανέλαβαν οι ρυθμιστικές αρχές έπειτα από μαζικές αποχωρήσεις πελατών που ανησυχούσαν για τη βιωσιμότητά τους.
Οι αρχές και άλλες μεγάλες τράπεζες είχαν σπεύσει τότε να διασώσουν την First Republic για να αποφύγουν να έχει την ίδια τύχη, με 11 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να δέχονται να εκταμιεύσουν συνολικά για το σκοπό αυτό 30 δισ. δολάρια.
Όμως αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να καθησυχάσει τους επενδυτές και η μετοχή συνέχισε να πέφτει στη Γουόλ Στριτ.
Η τράπεζα δεν κατάφερε να βρει ένα ικανοποιητικό σχέδιο διάσωσης και, όταν επιβεβαίωσε, την περασμένη Δευτέρα, πως πολλοί πελάτες είχαν αποσύρει τις καταθέσεις τους το πρώτο φετινό τρίμηνο, συνολικά περισσότερα από 100 δισεκ. δολάρια, η μετοχή της σημείωσε κάθετη πτώση.
Στο κλείσιμο του Χρηματιστηρίου την Παρασκευή, η αξία της First Republic δεν ήταν πλέον παρά 654 εκατ. δολάρια, ενώ στην αρχή της χρονιάς άξιζε περισσότερα από 20 δισ. δολάρια και περισσότερα από 40 δισ. δολάρια στην καλύτερη περίοδό της, το Νοέμβριο 2021.
Το αγκάθι των δανείων jumbo
Οι σπόροι της πτώσης της First Republic Bank σπάρθηκαν στα ενυπόθηκα δάνεια jumbo της Silicon Valley, όπου μια μοναδική στρατηγική δανειοδότησης πλούσιων ατόμων με εξαιρετικά υψηλά χρηματικά ποσά κατέρρευσε με ραγδαίο τρόπο.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο πρόεδρος της First Republic, Jim Herbert, ο οποίος διοικούσε τότε τη San Francisco Bancorp, ήθελε να εισέλθει σε έναν νέο επιχειρηματικό κλάδο. Οι υψηλόμισθοι της Bay Area έρχονταν σε αυτόν και του ζητούσαν ασυνήθιστα μεγάλα δάνεια για να αγοράσουν πανάκριβα ακίνητα στην περιοχή, όπως αναφέρει το Bloomberg.
«Γιατί να μην κάνουμε μερικά από αυτά (στεγαστικά δάνεια jumbo) και να δούμε πώς θα πάνε; Δεν μπορεί να χρεοκοπήσει ολόκληρη η τράπεζα», είπε ο Herbert στον πρόεδρο της εταιρείας, σύμφωνα με μια περιγραφή της συζήτησης στην ιστοσελίδα της First Republic.
Συγκεκριμένα, το δάνειο jumbo, γνωστό και ως υποθήκη jumbo, είναι ένας τύπος χρηματοδότησης που υπερβαίνει τα όρια που έχει θέσει ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Χρηματοδότησης Στέγασης (FHFA), δηλαδή υπερβαίνει τα όρια των συμβατών δανείων. Σε αντίθεση με τα συμβατικά ενυπόθηκα δάνεια, ένα δάνειο jumbo δεν μπορεί να αγοραστεί, να εγγυηθεί ή να τιτλοποιηθεί από τη Fannie Mae ή τη Freddie Mac.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων πρέπει να υποβάλλονται σε αυστηρότερες πιστωτικές απαιτήσεις από εκείνους που υποβάλλουν αίτηση για συμβατικό δάνειο.
Για την έγκριση απαιτείται ένα αστρικό πιστωτικό σκορ και ένας πολύ χαμηλός λόγος χρέους προς εισόδημα (DTI).
Το μέσο ετήσιο ποσοστό επιτοκίου (ΣΕΠΕ) για ένα ενυπόθηκο δάνειο jumbo είναι συχνά ισόποσο με τα συμβατικά ενυπόθηκα δάνεια, ενώ οι προκαταβολές είναι περίπου 10% έως 15% της συνολικής τιμής αγοράς.
Το σχέδιο διάσωσης
Λίγες ημέρες προτού η First Republic ανακοινώσει τα κέρδη του πρώτου τριμήνου, οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ απευθύνθηκαν σε ορισμένους ηγέτες του κλάδου για να ενθαρρύνουν μια νέα ώθηση με σκοπό την εξεύρεση ιδιωτικής λύσης.
Τελικά, ο Ομοσπονδιακός Οργανισμός Ασφάλισης Καταθέσεων ζήτησε από τις τράπεζες στα τέλη της περασμένης εβδομάδας να περιγράψουν τι θα πλήρωναν και -το κρίσιμο- πόσο θα κόστιζε στο ταμείο του Οργανισμού.
Οι προσφορές έπρεπε να κατατεθούν το μεσημέρι της Κυριακής και μέχρι το απόγευμα ο FDIC είχε λάβει επίσημες προσφορές από τέσσερα ιδρύματα: JPMorgan, Citizens Financial Group Inc., Fifth Third Bancorp και PNC Financial Services Group Inc. Ο Οργανισμός προτίμησε τελικά την JPMorgan, επειδή πρότεινε μια συμφωνία για ολόκληρη τράπεζα, υποσχόμενος να αναλάβει όλες τις καταθέσεις.
Αυτό σήμαινε ότι ο FDIC δεν θα χρειαζόταν να χρησιμοποιήσει την εξαίρεση συστημικού κινδύνου για να καλύψει τις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Η JPMorgan κατέχει τώρα περίπου 173 δισεκατομμύρια δολάρια από τα δάνεια της First Republic, 30 δισεκατομμύρια δολάρια από τίτλους και 92 δισεκατομμύρια δολάρια σε καταθέσεις. Θα μοιραστεί τυχόν ζημίες από τα δάνεια της εταιρείας για κατοικίες και εμπορικά δάνεια με τον FDIC και θα επιστρέψει τις καταθέσεις που έβαλαν οι άλλες τράπεζες τον Μάρτιο.
«Αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα πολύ καλό αποτέλεσμα για όλους. Έτσι πρέπει να λειτουργεί το σύστημα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της First Republic, Jamie Dimon, τη Δευτέρα (1/5).