Σύνοδος Κορυφής: Σημείο διαφωνίας το πλαφόν στο φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

Αυτό το πλαφόν είναι και το βασικό σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο «στρατοπέδων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και με την χθεσινή πρόταση της Κομισιόν για τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, σύμφωνα με το προσχέδιο των αυριανών ανακοινώσεων που έχει κυκλοφορήσει, αν και δεν αποκλείεται να υπάρξουν αλλαγές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, το προσχέδιο πιθανόν να περιλαμβάνει το αίτημα προς την Κομισιόν «να προτείνει ένα προσωρινό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα επίπεδο που θα βοηθήσει στην πτώση των τιμών ηλεκτρισμού».

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι συναντώνται αύριο και μεθαύριο (20-21/10), αναμένεται να υποστηρίξουν το σύνολο των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όμως θα ζητήσουν την επαναφορά του κρίσιμου πλαφόν, καθώς αρκετές χώρες της ΕΕ επιζητούν ακόμα πιο δραστικά μέτρα δράσεις.

Η συγκεκριμένη πρόταση, είναι γνωστή και ως «ιβηρικός μηχανισμός» - λόγω της επιτυχημένης του εφαρμογής σε Ισπανία και Πορτογαλία, ωστόσο, η ιδέα της επέκτασης του μέτρου αυτού σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση συναντά την απροθυμία των χωρών που διάκεινται αρνητικά απέναντι στις κρατικές επεμβάσεις στις αγορές, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, που τρέφουν ανησυχίες για τις αβεβαιότητες ως προς την χρηματοδότηση του μέτρου και για τους κινδύνους υπονόμευσης των προσπαθειών για την μείωση της ζήτησης απέναντι στην προβληματική προσφορά.

Δεδομένου ότι η Ισπανία και η Πορτογαλία δεν έχουν εκτεταμένη σύνδεση με τον ευρωπαϊκό δίκτυο, ο μηχανισμός θα μπορούσε να μην λειτουργεί με την ίδια αποτελεσματικότητα σε άλλες χώρες, με κίνδυνο, για παράδειγμα, το Βέλγιο να επιδοτεί το ηλεκτρικό ρεύμα που εξάγεται προς το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τα σημεία συμφωνίας

Σύμφωνα με τα στοιχεία του προσχεδίου που δημοσίευσε το Reuters, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι σύμφωνο με την βασική χθεσινή πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για κοινή αγορά αέριου τουλάχιστον στο 15% της δυναμικότητας των αποθηκών αερίου στην Ευρώπη, ώστε να καλύψουν το 90% των αποθηκών μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2023.

Επίσης, αντιμετωπίζει θετικά τη δημιουργία ενός συμπληρωματικού δείκτη αγοράς φυσικού αερίου, ο οποίος θα αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά, καθώς η πλειοψηφία των χωρών της Ευρώπης συμφωνεί πως ο δείκτης TTF δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες. Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί για την εξέταση ενός προσωρινού δυναμικού διαδρόμου στις συναλλαγές φυσικού αερίου για να περιοριστούν οι τιμές.

Ενώ κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην παροχή μέτρων για ενεργειακή αλληλεγγύη σε περίπτωση διακοπής των ροών φυσικού αερίου, για τα οποία τα κράτη μέλη θα υποβάλλουν έκθεση κάθε δύο μήνες για την πρόοδό τους. Στην πρόταση της η Κομισιόν χθες ανέφερε ότι «είναι έτοιμη να ενεργοποιήσει την κατάσταση συναγερμού στην ΕΕ» ή να επανεξετάσει το στόχο μείωσης, εάν τα τρέχοντα μέτρα αποδειχθούν ανεπαρκή.