Καύσιμα, ύφεση και πληθωρισμός: Το «εκρηκτικό» τρίπτυχο ταλανίζει την ΕΕ ενόψει χειμώνα

Ξεκινώντας από το ενεργειακό, την Τρίτη οι παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες μέσω της Ουκρανίας διακόπηκαν μετά την απόρριψη μιας τραπεζικής συναλλαγής εξαιτίας των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας, ανακοίνωσε σήμερα, Τρίτη, η ρωσική εταιρεία που είναι αρμόδια για τη μεταφορά των υδρογονανθράκων.

Σε ανακοίνωσή της, η Transneft εξηγεί πως η πληρωμή της για τα δικαιώματα διαμετακόμισης μέσω της Ουκρανίας για το μήνα Αύγουστο, που πραγματοποιήθηκε στις 22 Ιουλίου, απορρίφθηκε στις 28 Ιουλίου επειδή τέθηκαν σε ισχύ ορισμένες κυρώσεις εναντίον της Μόσχας.

Κατά συνέπεια, η ουκρανική επιχείρηση UkrTransNafta «έπαψε από τις 4 Αυγούστου να παρέχει υπηρεσίες για τη μεταφορά πετρελαίου μέσω του ουκρανικού εδάφους», αναφέρει η Transneft.

Πρόκειται για παραδόσεις μέσω ενός κλάδου του πετρελαιαγωγού Ντρούζμπα που περνάει από την Ουκρανία και εξυπηρετεί τρεις ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν πρόσβαση στη θάλασσα, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία.

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ υιοθέτησε τον Ιούνιο ένα σταδιακό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, προβλέποντας κυρίως τον τερματισμό εντός έξι μηνών των εισαγωγών αργού με πλοία.

Οι προμήθειες μέσω του πετρελαιαγωγού Ντρούζμπα επιτράπηκε αντιθέτως να συνεχιστούν «προσωρινά», χωρίς να τεθεί καταληκτική ημερομηνία, μια παραχώρηση την οποία πέτυχε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος καλλιεργεί τις σχέσεις του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και του οποίου η χώρα εξαρτάται κατά 65% από αυτό το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο.

Σημαντικό πρόβλημα και με το ντίζελ

Την ίδια στιγμή, η βορειοδυτική Ευρώπη βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη, όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές, με ιστορικά χαμηλές ποσότητες ντίζελ, ένα καύσιμο που τροφοδοτεί μεγάλα τμήματα της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Σύμφωνα με το Bloomberg, τα αποθέματα σε ντίζελ κίνησης, πετρέλαιο θέρμανσης και άλλα καύσιμα τύπου ντίζελ πρόκειται να συρρικνωθούν τον Νοέμβριο στο χαμηλότερο επίπεδο των δεδομένων που χρονολογούνται από τις αρχές του 2011. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα μικρότερο από το συνηθισμένο μαξιλάρι εφοδιασμού, καθώς η «Γηραιά Ήπειρος» προετοιμάζεται για μια δυνητικά σοβαρή ενεργειακή κρίση το χειμώνα.

Το ντίζελ είναι ζωτικής σημασίας για τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά στην Ευρώπη, όπου η χρήση του ιστορικά ενθαρρύνεται οικονομικά. Τέτοια καύσιμα καταναλώνονται επίσης από τα πλοία και χρησιμοποιούνται από τους τομείς των κατασκευών και της μεταποίησης.

Η Ευρώπη έχει δομική έλλειψη καυσίμων τύπου ντίζελ, λαμβάνοντας τακτικά φορτία από το εξωτερικό. Αυτή η φυσική έλλειψη θα μπορούσε να γίνει μεγαλύτερο πρόβλημα στις αρχές του επόμενου έτους, όταν θα τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση της ΕΕ για τις θαλάσσιες εισαγωγές από τη Ρωσία - που επί του παρόντος είναι ο μοναδικός μεγαλύτερος εξωτερικός προμηθευτής της ηπείρου.

Πρόκειται για ένα μόνο μέρος μιας ευρύτερης ενεργειακής κρίσης που έχει κατακλύσει την ήπειρο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, στέλνοντας τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη και αναζωπυρώνοντας τον πληθωρισμό.

Ακόμα και τώρα, μια εποχή του έτους κατά την οποία τα αποθέματα της Ευρώπης συνήθως αυξάνονται, υπάρχουν σημάδια περιορισμού της προσφοράς. Η Αυστρία, η Ελβετία και η Ουγγαρία δήλωσαν ότι θα απελευθερώσουν πετρέλαιο από τα αποθέματα τους τελευταίους μήνες.

Η χαμηλή στάθμη των υδάτων στον Ρήνο - ένα σημαντικό ποτάμι για την αποστολή καυσίμων - δεν βοηθάει, επίσης. Όταν τα νερά είναι ρηχά, οι φορτηγίδες περιορίζονται στο πόσο μπορούν να φορτώσουν. Αυτό δυσχεραίνει τη μεταφορά καυσίμων στην εσωτερική Ευρώπη από τον κόμβο εμπορίας πετρελαίου της ηπείρου, ιδίως μετά το βασικό σημείο διέλευσης του Κάουμπ, το οποίο βρίσκεται δυτικά της Φρανκφούρτης.

Μέρος του προβλήματος στη δημιουργία αποθεμάτων είναι ότι δεν δίνεται κίνητρο από την ίδια την αγορά. Επί του παρόντος, τα καύσιμα για παράδοση κατά τους χειμερινούς μήνες τιμολογούνται με έκπτωση σε σχέση με το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης για το ντίζελ του Αυγούστου. Αυτή η δομή, γνωστή ως backwardation, σηματοδοτεί μια σφιχτή αγορά και αποθαρρύνει τους εμπόρους από το να τοποθετούν καύσιμα σε δεξαμενές αποθήκευσης.

Εν αναμονή της έκθεσης της FED για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ

Εν τω μεταξύ, το δολάριο υποχωρούσε την Τρίτη με τους επενδυτές να τηρούν στάση αναμονής εν όψει της επίσημης έκθεσης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) για τον πληθωρισμό τον Ιούλιο.

Οι διεθνείς αγορές αναμένουν ότι η έκθεση της Τετάρτης για τον δείκτη τιμών καταναλωτή στις ΗΠΑ θα δείξει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις δεκαετιών υποχώρησαν τον Ιούλιο μετά τις διαδοχικές αυξήσεις των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης από τη FED τον Ιούνιο και τον Ιούλιο με στόχο την καταπολέμηση της εκτίναξης των τιμών.

Όμως, τα στοιχεία της περασμένη Παρασκευής έδειξαν ότι οι εργοδότες των ΗΠΑ προσέλαβαν πολύ περισσότερους εργαζόμενους από ό,τι αναμενόταν τον περασμένο μήνα, με τους μισθούς να εξακολουθούν να αυξάνονται με έντονο ρυθμό, στέλνοντας προσωρινά το δολάριο υψηλότερα, καθώς αυξήθηκαν τα στοιχήματα για άλλη μια αύξηση-μαμούθ των επιτοκίων από τη FED στη συνεδρίασή της στις 20-21 Σεπτεμβρίου.

Ο κίνδυνος της ύφεσης

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τους Financial Times, φαίνεται πως δεν υπάρχει σχεδόν κανένας τρόπος να ξεφύγουμε από μια πανευρωπαϊκή ύφεση.

Όπως εκτιμούν οικονομικοί αναλυτές, πράγματι η ευρωπαϊκή οικονομία είναι ευάλωτη. Με τον αγωγό Nord Stream 1 να λειτουργεί στο 20% της χωρητικότητας και άλλους αγωγούς προς την ανατολική Ευρώπη να απειλούνται, ορισμένες χώρες αντιμετωπίζουν φυσικές ελλείψεις φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα. Ακόμα και με τις ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου υψηλότερες από πέρυσι, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ένα πλήρες ρωσικό εμπάργκο φυσικού αερίου θα άφηνε τη Γερμανία, την Ιταλία και την Αυστρία 15% κάτω από τα επιθυμητά επίπεδα κατανάλωσης. Η Τσεχία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία θα αντιμετώπιζαν ελλείψεις έως και 40% της κανονικής κατανάλωσης. Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα αντιμετώπιζαν ραγδαία αύξηση των τιμών. Ήδη, οι ευρωπαϊκές τιμές χονδρικής πώλησης φυσικού αερίου προσεγγίζουν τα 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα, σε σύγκριση με τις προ κρίσης τιμές των 25 ευρώ περίπου, δηλαδή οκτώ φορές χαμηλότερες.

Ήδη, η Γερμανία έχει αντικαταστήσει μεγάλο μέρος του φυσικού αερίου που εισάγει από τη Ρωσία με προμήθειες υγρού φυσικού αερίου, το οποίο παραδίδεται με πλοία στην Ολλανδία ή τη Βρετανία και αντλείται σε γερμανικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Μέχρι τον Δεκέμβριο θα λειτουργήσει η πρώτη από τις τέσσερις πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου που έχει μισθώσει η κυβέρνησή της.