Τρόφιμα: Το «ασανσέρ» της ακρίβειας - Πώς διαμορφώνεται η εικόνα στα ράφια
Με διαφορετικές ταχύτητες κινούνται από την αρχή του έτους οι τιμές στα τρόφιμα καθώς οι ανατιμήσεις σε ορισμένες κατηγορίες συνεχίστηκαν ενώ σε άλλες καταγράφεται αποκλιμάκωση.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι σε κατηγορίες τροφίμων όπου οι τιμές εκτοξεύτηκαν εν μέσω της ενεργειακής κρίσης την προηγούμενη διετία, πλέον παρατηρείται, έστω και με αργούς ρυθμούς, πτωτική πορεία των τιμών (πχ. γαλακτοκομικά) ενώ αντίθετα ανοδικά συνεχίζουν να κινούνται κυρίως κατηγορίες που επηρεάζονται από την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της σε διεθνές μάλιστα επίπεδο (πχ. ελαιόλαδο, φρούτα).
Πρωταθλητής το λάδι...
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Φεβρουάριο του 2024 – προτού τεθούν σε ισχύ τα νέα μέτρα κατά της ακρίβειας - δείχνουν επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου συγκριτικά με τον Ιανουάριο του ίδιου έτους, με τον πληθωρισμό στην κατηγορία των τροφίμων να «τρέχει», πάντως, με 6,7% σε ετήσια βάση. Το ελαιόλαδο παραμένει «πρωταθλητής» των ανατιμήσεων με άνοδο 63,7% μέσα σε έναν χρόνο ενώ διψήφιες αυξήσεις την ίδια περίοδο εμφανίζουν επίσης: νερό - αναψυκτικά - χυμοί με 13,8% και τα νωπά φρούτα με 12,3%.
Σε μηνιαία βάση δηλαδή στην σύγκριση μεταξύ Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2024, η ΕΛΣΤΑΤ διαπιστώνει αύξηση των τιμών σε: μοσχάρι, νωπά ψάρια, αυγά, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων. Στον αντίποδα, μειώσεις καταγράφονται σε ψωμί και δημητριακά, χοιρινό, πουλερικά, αλλαντικά, γιαούρτι, τυριά, λαχανικά.
Οι μειώσεις σε γαλακτοκομικά και αλλαντικά
Συγκράτηση του δείκτη εξέλιξης τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ διαπίστωσε το ΙΕΛΚΑ σε έρευνά του για πορεία τους μεταξύ Ιανουάριου 2024 και Ιανουαρίου 2023, με τα τρόφιμα να εμφανίζουν άνοδο κατά 3,39%. Η μεγαλύτερη άνοδος μεταξύ των επιμέρους κατηγοριών διατροφής καταγράφεται σε νερά και αναψυκτικά με 10,48%, φρέσκα φρούτα και λαχανικά με +9,59% και έτοιμα γεύματα με +8,20%.
Στον αντίποδα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχειά, τις σημαντικότερες μειώσεις στην κατηγορία των τροφίμων εμφανίζουν: γάλα και χυμοί με -4,15% γιαούρτια και λοιπά γαλακτοκομικά με -4,11%, αλλαντικά με -2,11% και τυροκομικά με -1,79%.
Το «μπλόκο» στις προσφορές
Την ίδια στιγμή, από την 1η Μαρτίου βρίσκονται σε ισχύ τα νέα μέτρα της κυβέρνησης κατά της ακρίβειας. Στην κατηγορία των τροφίμων, οι κυριότερες ρυθμίσεις αφορούν αφενός στο μέτρο το οποίο βάζει τρίμηνο «μπλόκο» στις προσφορές, στις επιχειρήσεις που προχωρούν σε ανατιμήσεις των προϊόντων τους αφετέρου, σε εκείνο που προβλέπει καθαρές τιμές από το «χωράφι στο ράφι» για διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Ήδη το μέτρο για τις προσφορές έχει λειτουργήσει σε κάποιες περιπτώσεις αποτρεπτικά, ώστε εταιρείες τροφίμων να μην προχωρήσουν σε ανατιμήσεις τις οποίες σχεδίαζαν, όπως έχουν επισημάνει και τα ίδια τα στελέχη τους. Μένει ωστόσο να φανεί το επόμενο διάστημα εάν αυτό συνεχιστεί καθώς και πώς θα διαμορφωθεί, με βάση τα νέα δεδομένα, η εμπορική πολιτική τους στο μέτωπο των προσφορών. Ακόμη περισσότερο, εάν τελικά το όφελος των καταναλωτών, όπως αυτό αποτυπώνεται στον ...λογαριασμό στο ταμείο του σούπερ μάρκετ, θα είναι μεγαλύτερο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο.