Οι τριετίες επιστρέφουν – Ποιοι εργαζόμενοι θα δουν αυξήσεις
Μετά από 12 χρόνια «αναμονής» ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και ξεπαγώνουν επιτέλους οι τριετίες για περίπου 100.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι αναμένεται να δουν αυξήσεις στους μισθούς τους κατά 10% το 2024.
Ενώ, ο αριθμός αναμένεται να ανέλθει σε 600.000-700.000 άτομα, σε βάθος τριετίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείο Εργασίας.
Πρόκειται για αυξήσεις που θα δουν στους μισθούς τους όσοι εργάζονται με τον κατώτατο μισθό και θα συμπληρώσουν μέσα στο νέο χρόνο μία από τις τρεις τριετίες «υπηρεσιακής ωρίμανσης», για τους πλήρως ή μερικώς απασχολουμένους κατά αναλογία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη διάταξη του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης από 1η Ιανουαρίου αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας.
Ποιοι κερδίζουν από το «ξεπάγωμα» των τριετιών
Σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο, από το επίδομα προϋπηρεσίας 10% ανά τριετία ωφελούνται οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία έως τον Φεβρουάριο του 2012, όταν τέθηκε σε εφαρμογή το «πάγωμα» με νόμο που εντάχθηκε στο δεύτερο μνημόνιο.
Έτσι, στον χρόνο που είχε κατοχυρωθεί πριν τον Φεβρουάριο του 2012 θα αρχίσει να προστίθεται η εργασία του μισθωτού από 1η Ιανουαρίου 2024, ώστε να προκύψει η ολοκλήρωση της τριετίας για το επίδομα, εφόσον αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.
Σύμφωνα με αυτή την πρόβλεψη, οι κατώτατες αμοιβές διαμορφώνονται ως εξής:
- Χωρίς τριετία: 780 ευρώ
- Με μία τριετία: 858 ευρώ
- Με δύο τριετίες: 936 ευρώ
- Με τρεις τριετίες: 1.014 ευρώ
Σημειώνεται ωστόσο πως σε περιπτώσεις συλλογικών συμβάσεων, τα παραπάνω όρια προσαρμόζονται ανάλογα με τον ισχύοντα σε επίπεδο βασικού μισθού και κλίμακας προσαυξήσεων.
Ενώ σε περίπτωση που οι εργαζόμενοι έχουν λάβει αυξήσεις στο διάστημα από το 2012 έως το 2023, και υπερβαίνουν τον σημερινό κατώτατο μισθό, οι αυξήσεις που αναλογούν στο επίδομα της τριετίας συμψηφίζονται με τα καταβαλλόμενα.
Πρόστιμα από 1.800 ως 8.000 ευρώ
Σύμφωνα με σχετική τοποθέτηση του αρμόδιου υπουργού κ. Άδωνι Γεωργιάδη, Το ύψος του προστίμου για την επιχείρηση του παρανομεί είναι από 1.800 ως 8.000 ευρώ, ανάλογα με τα μέγεθος της.
«Η μισθοδοσία του κάθε εργαζόμενου είναι στην ΕΡΓΑΝΗ και φαίνεται η προϋπηρεσία του, άρα όλα θα είναι ηλεκτρονικά. Αν κάποια επιχείρηση δεν το εφαρμόζει και κάνει καταγγελία ο εργαζόμενος, θα το δούμε στο ηλεκτρονικό σύστημα και αυτομάτως θα πάει η Επιθεώρηση Εργασίας και θα επιβάλει πρόστιμα» έχει δηλώσει ο υπουργός.
Τα χαμένα έτη
«Χαμένα» είναι τα 11 χρόνια προϋπηρεσίας όσων εργαζόμενων ξεκίνησαν να εργάζονται μετά την 14η Φεβρουαρίου 2012, τα οποία δεν προσφέρουν καμία μισθολογική εξέλιξη, όσον αφορά το συγκεκριμένο επίδομα.
Αυτό σημαίνει πως ο εργαζόμενος ο οποίος ξεκίνησε να δουλεύει μετά τον Φεβρουάριο του 2012, θα ξεκινήσει να «χτίζει» την πρώτη του τριετία από την 1η Ιανουαρίου και μετά.
Οι βασικές οδηγίες
1. Από την 1η.1.2024 αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28.2.2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.
2. Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν.1876/1990, όπως ισχύει) στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
3. Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024. Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις (3) τριετίες και συνολικά σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία εννέα (9) ετών και άνω.
Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι (6) τριετίες και συνολικά τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία δεκαοκτώ (18) ετών και άνω.
4. Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως την 14.2.2012 (ή θα διανυθεί από 1.1.2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν.5053/2023, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν.3846/2010 (Α΄ 66) όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο τού ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
5. Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
6. Για το δε χρονικό διάστημα από τη 14η.2.2012 έως και την 31η.12.2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται ανωτέρω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14η Φεβρουαρίου 2012 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Υπενθυμίζεται ότι, η οδηγία συμπεριλήφθηκε στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τίτλο «Για την ενίσχυση της εργασίας - Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 - Απλοποίηση ψηφιακών διαδικασιών και ενίσχυση της Κάρτας Εργασίας - Αναβάθμιση της επιχειρησιακής λειτουργίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και της Επιθεώρησης Εργασίας».