Στεγαστικό - Δημογραφικό: 5+2 λύσεις σε μια δύσκολη εξίσωση
Συνολικά επτά προγράμματα, που στόχο έχουν να δώσουν λύσεις και να φέρουν μια ισορροπία στη «δύσκολη εξίσωση» στεγαστικού – δημογραφικού, βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο.
Σύμφωνα με τα όσα είπε στο CNN Greece η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας κυρία Σοφία Ζαχαράκη πρόκειται για προγράμματα, όπως το «Σπίτι μου» με τα χαμηλότοκα δάνεια, κοινωνική αντιπαροχή και η «Κάλυψη», τα οποία αποτελούν και βασικούς άξονες του κυβερνητικού σχεδιασμού για να επιλυθεί το οξύ πρόβλημα της στέγασης.
«Για να νιώσεις την ασφάλεια και την αισιοδοξία να κάνεις τον οικογενειακό προγραμματισμό, πρέπει να έχεις ένα προσιτό μείγμα εξόδων» σημείωσε η υπουργός και πρόσθεσε πως συνολικά θα διατεθούν 2,2 δισ. ευρώ για τη στεγαστική πολιτική, καθώς στα 1,7 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν πέρυσι, προστέθηκαν 599 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Σπίτι μου».
Το μείγμα των μέτρων
Πρόγραμμα επιδότησης δανείων
Mέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», νέοι ή νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών, που δεν έχουν ακίνητο κατάλληλο για κατοικία και πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, μπορούν να αποκτήσουν πρώτη κατοικία με μηνιαία δόση σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη που αντιστοιχεί στα στεγαστικά δάνεια της αγοράς, καθώς το 75% του κεφαλαίου χορηγείται άτοκα από τη ΔΥΠΑ, ενώ, για τους τρίτεκνους, τους πολύτεκνους και όσους αποκτήσουν την ιδιότητα αυτή, το δάνειο είναι άτοκο στο σύνολό του.
Όπως σημείωσε η υπουργός το πρόγραμμα είχε μεγάλη επιτυχία, καθώς 848 ζευγάρια μέχρι 39 ετών έχουν ήδη εκταμιεύσει το δάνειο τους και μάλιστα σε χρόνους που είναι πραγματικά γρήγοροι, για την τραπεζική αγορά.
Ήδη υπάρχουν περισσότερες από 800.000 εγκεκριμένες αιτήσεις, μαζί με μια σειρά αιτήσεων που βρίσκονται σε αναμονή, μέχρι να βρεθεί το ακίνητο.
Υπενθυμίζεται πως το πρόγραμμα υποστηρίζει δανειοδότηση για αγορά κατοικίας αξίας έως 200.000 ευρώ, εμβαδού έως 150 τ.μ. και παλαιότητας τουλάχιστον δεκαπέντε ετών. Τα δάνεια καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ και μπορούν να έχουν διάρκεια έως 30 έτη.
Εξοικονομώ - Ανακαινίζω για νέους
«Ένα βασικό πρόβλημα είναι οι κλειστές κατοικίες, οι οποίες προφανώς περιορίζουν και την προσφορά, πέραν της βραχυχρόνιας μίσθωσης και των άλλων προκλήσεων ή ευκαιριών της αγοράς» τόνισε η υπουργός Κοινωνικής Πολιτικής και Οικογένειας.
Στις 15 Νοεμβρίου 2023 εκπνέει η προθεσμία υποβολής αίτησης για το «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για νέους», το οποίο προβλέπει ιδιαίτερη μέριμνα για τη στήριξη των φτωχών και ευάλωτων νοικοκυριών με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και χωριστού προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ.
Τη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων έχουν οι νέοι και οι νέες ηλικίας 18 έως και 39 ετών, που έχουν γεννηθεί από 01/01/1984 έως και 31/12/2005, με οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Εξοικονομώ» και έως 20.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Ανακαινίζω», αρκεί να είναι:
- Ιδιοκτήτες του ακινήτου, με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα και να το ιδιοκατοικούν, ή να είναι πλήρεις κύριοι, ή επικαρπωτές και το εκμισθώνουν, για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ για Νέους».
- Ιδιοκτήτες του ακινήτου κατά πλήρη κυριότητα και ποσοστού 100% για να ενταχθούν στο «Ανακαινίζω για Νέους».
Το Πρόγραμμα καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 35.000 ευρώ.
Κοινωνική Αντιπαροχή
«Η κοινωνική αντιπαροχή θα είναι το μεγάλο εγχείρημα, το να μπορέσει (σ.σ. το κράτος) τα ακίνητα του Δημοσίου – είτε πρόκειται περί δομημένου περιβάλλοντος, είτε πρόκειται για αδόμητο – να αξιοποιηθούν και να δοθεί ένα μέρος αυτών για κοινωνική στέγαση» σύμφωνα με την κ. Σοφία Ζαχαράκη.
Υπενθυμίζεται πως το πρόγραμμα απευθύνεται σε 2.500 δικαιούχους ηλικίας 18 έως 39 ετών, οι οποίοι θα μπορούν να διεκδικήσουν τα αδρανή ακίνητα του Δημοσίου με μικρό ρυθμισμένο μίσθωμα.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, οι δικαιούχοι μισθωτές θα επιλέγονται με βάση αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια, ενώ εκτός από την απλή μίσθωση των σπιτιών με χαμηλό ενοίκιο θα επιτρέπεται και η υπογραφή συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από τους δικαιούχους (rent to own).
Προβλέπεται ακόμη ότι:
- Η Κοινωνική Αντιπαροχή μπορεί να αφορά και δομημένα ακίνητα. Στην περίπτωση αυτή το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει και την κατεδάφιση των κτισμάτων, η οποία γίνεται με δαπάνες του αναδόχου.
- Το ποσοστό των οριζόντιων ιδιοκτησιών που εκμισθώνονται προς δικαιούχους αντιστοιχεί σε ποσοστό μεταξύ 30% και 60% του συνόλου της ιδιοκτησίας.
- Η επιλογή του αναδόχου γίνεται κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης στην οποία περιγράφονται τουλάχιστον τα εξής:
α) το αδόμητο ακίνητο, τυχόν υφιστάμενα κτίσματα που ευρίσκονται εντός αυτού, και τα χαρακτηριστικά του κτιρίου που πρόκειται να ανεγερθεί σε αυτό,
β) οι οριζόντιες ιδιοκτησίες που θα συσταθούν και οι επιτρεπόμενες χρήσεις τους,
γ) τα κριτήρια συμμετοχής και επιλογής του αναδόχου,
δ) οι βασικοί όροι των συμβάσεων μίσθωσης μεταξύ του αναδόχου και των δικαιούχων, πλην του μισθώματος.
Στέγαση και Εργασία
Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» απευθύνεται σε άτομα και οικογένειες που διαβιούν σε συνθήκες έλλειψης στέγης και λειτουργεί συμπληρωματικά στο πλαίσιο εφαρμογής δημόσιων πολιτικών καταπολέμησης της έλλειψης αυτής.
Πλέον προκηρύσσεται πλέον κάθε δύο χρόνια και λειτουργεί σε 43 Δήμους σε όλη τη χώρα παρέχοντας:
- Επιδότηση ενοικίου στους ωφελούμενους για δύο χρόνια, καθώς και κάλυψη βασικών δαπανών για οικοσκευές και πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ.
- Επιδότηση του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών για ένα χρόνο για εξεύρεση εργασίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή για τη δημιουργία επιχείρησης.
- Υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης και διασύνδεσης.
Κάλυψη
Το πρόγραμμα «Κάλυψη» περιλαμβάνει 257 κατοικίες και απευθύνεται σε νέους ηλικίας 25-39 ετών, που είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, οι οποίοι δεν διαθέτουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία.
Για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των δικαιούχων, το πρόγραμμα θα αξιοποιήσει τις ιδιωτικές κατοικίες, οι οποίες είχαν διατεθεί για τη στέγαση αιτούντων διεθνή προστασία, στο πλαίσιο των προγραμμάτων «ESTIA ΙΙ» και «ESTIA 2021».
Προτεραιότητα δίνεται σε πολύτεκνες ή τρίτεκνες οικογένειες, σε άτομα με αναπηρία, σε νοικοκυριά στα οποία υπάρχει δικαστική απόφαση έξωσης και σε μονογονεϊκές οικογένειες.
- Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα και τον τρόπο κατάθεσης των αιτήσεων, δείτε με ένα κλικ ΕΔΩ.
Επισημαίνεται πως αν και αρχικά το πρόγραμμα αφορούσε μόνο στον Δήμο Αθηναίων, στη συνέχεια επεκτάθηκε και δικαίωμα ένταξης απέκτησαν οι ιδιοκτήτες και ιδιοκτήτριες κατοικιών στους Δήμους Ιωαννίνων, Αγίου Δημητρίου, Αλίμου, Καλλιθέας, Μοσχάτου-Ταύρου, Νέας Σμύρνης και Παλαιού Φαλήρου και που είχαν συμμετάσχει στο πρόγραμμα «ΚΑΛΥΨΗ», για τη στέγαση αιτούντων διεθνούς προστασίας, στο πλαίσιο των προγραμμάτων «ESTIA II» και «ESTIA 2021».
Δύο ακόμα λύσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως στο πλαίσιο της «ολιστικής» αντιμετώπισης του στεγαστικού και δημογραφικού προβλήματος, το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας έχει παρουσιάσει δύο ακόμα λύσεις με το Πρόγραμμα «Νταντάδες της γειτονιάς» και την προώθηση των Χώρων φύλαξης βρεφών εντός των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα:
- Νταντάδες της Γειτονιάς
Το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» εμπίπτει στον άξονα δράσεων υπέρ της συμφιλίωσης οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, ο οποίος αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την ισότητα, για τα επόμενα χρόνια. Το έργο θα υλοποιηθεί σε πιλοτικό αρχικά επίπεδο σε 61 δήμους της χώρας και στη συνέχεια θα εφαρμοστεί σταδιακά σε όλη την επικράτεια.
Το πρόγραμμα αυτό αφορά κυρίως τη φύλαξη βρεφών ηλικίας από δύο μηνών έως 2,5 ετών και προβλέπει την οικονομική ενίσχυση των εργαζομένων -κυρίως- γονέων, των μονογονέων, των αναδόχων και γενικά της οικογένειας οριζόντια, για τη φύλαξη του παιδιού ή των παιδιών τους, είτε εντός της οικογενειακής εστίας είτε στο σπίτι μιας/ενός παιδαγωγού-φροντιστή. Δείτε περισσότερα με ένα κλικ εδώ.
- Χώροι φύλαξης βρεφών εντός επιχειρήσεων
Με το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτούνται επιχειρήσεις για τη δημιουργία και τον εξοπλισμό χώρου φύλαξης παιδιών των εργαζομένων, ηλικίας από 6 μηνών έως 2,5 ετών, εντός των επιχειρήσεων.
Το πρόγραμμα θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά με το νόμο 4921/2022 «Δουλειές Ξανά» και χρηματοδοτεί τις επιχειρήσεις και για τη στελέχωση του χώρου με έναν ή δύο βρεφονηπιοκόμους για χρονικό διάστημα δύο ετών, με την υποχρέωση διατήρησης του χώρου και των θέσεων του προσωπικού για άλλα δύο χρόνια μετά τη λήξη της περιόδου χρηματοδότησης. Δείτε περισσότερα με ένα κλικ εδώ.