Χατζηδάκης: Έρχεται επέκταση του «Ηρακλή» - Το «πακέτο» δράσεων για τη φοροδιαφυγή

Ενώ πρόσθεσε, σχετικά: «Τα ''κόκκινα'' δάνεια που ήταν σε ένα ποσοστό 40% ''έπεσαν'' στο 10%. Το φθινόπωρο θα είναι ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα».

Ως προς την εξαγγελία δέσμης δέκα μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, σημείωσε, μεταξύ άλλων:

«Οι ψηφιακές συναλλαγές στην Ελλάδα έχουν διευρυνθεί τα τελευταία χρόνια. Με τις προσπάθειες που έγιναν έχει μειωθεί στο μισό το λεγόμενο κενό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (…) Δεν θα ισχυριστούμε ποτέ ότι θα εξαφανιστεί η φοροδιαφυγή, αλλά θα μειωθεί (…)».

Ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Χατζηδάκη στην ΕΡΤ:

- Δυο αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας, η δεύτερη “διπλή”, από τη Moody’s, μόλις η Fitch αναβάθμισε τρεις ελληνικές τράπεζες, αλλά η αγορά δεν «κάνει πάρτι», κάθε άλλο – ούτε στις μετοχές ούτε στα ομόλογα. Πώς το ερμηνεύετε;

Νομίζω μια εξήγηση είναι ότι είχαν προεξοφληθεί αυτά, επειδή συζητούνται εδώ και πολύ καιρό. Επίσης, μια δεύτερη εξήγηση μπορεί να είναι το διεθνές οικονομικό κλίμα. Ανησυχίες που μπορεί να υπάρχουν για την πορεία των πραγμάτων διεθνώς. Πάντως εμείς πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας ούτως ή άλλως. Και να σας το πω και διαφορετικά: Φανταστείτε εάν δεν γινόταν όλη αυτή η προσπάθεια και δεν παίρναμε τις πιστοληπτικές αναβαθμίσεις, τι επιπτώσεις θα υπήρχαν όχι μόνο στο χρηματιστήριο αλλά και γενικότερα στην οικονομία.

- Πληθωρισμός, «σύννεφα» ύφεσης και δημοσιονομική στενότητα στην Ευρώπη. Πόσο ακόμα μπορεί να διατηρήσει η Ελλάδα τους ζωηρούς ρυθμούς ανάκαμψης, τα σημαντικά πλεονάσματα μέσα σε μια «καταιγίδα»;

Είμαστε αυτή την ώρα δεύτερη σε ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι μικρό, είναι πολύ σημαντικό. Έχει να κάνει με το ότι είμαστε σε διαφορετικό κύκλο από τους υπόλοιπους, διότι είχε προηγηθεί και η δεκαετής οικονομική κρίση και τώρα η οικονομία επιστρέφει. Αλλά παράλληλα, η οικονομία επιστρέφει διότι έχει γίνει και δουλειά για να επιστρέψει στο επίπεδο της μείωσης της φορολογίας, στο επίπεδο της διευκόλυνσης αδειοδότησης των επιχειρήσεων, της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κλπ.

Όλα αυτά αποδίδουν και εμείς βλέπουμε αυτή την ώρα τις προβλέψεις όλων των διεθνών οργανισμών, όχι μόνο εδώ, ας πούμε, της Τράπεζας της Ελλάδος. Όλων των διεθνών οργανισμών που είναι πολύ θετικές για την Ελλάδα συγκριτικά με τις άλλες χώρες της Ευρώπης. Δουλειά δική μας είναι να ακολουθήσουμε μια οικονομική πολιτική, σοβαροί, υπεύθυνοι, κλείνοντας τα αυτιά μας στις σειρήνες του λαϊκισμού, έτσι ώστε να υπάρχει μέρισμα ανάπτυξης για τους Έλληνες πολίτες.

- Έχουμε σήμερα τέσσερις συστημικές τράπεζες που ελέγχουν πάνω από το 90% της αγοράς. Αλλά, διαπιστώνουμε όλοι, ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ τους είναι μικρός. Είμαστε από τις χώρες που οι αυξήσεις των επιτοκίων πέρασαν ελάχιστα στα επιτόκια καταθέσεων, οι προσφορές δανείων είναι πανομοιότυπες. Σήμερα ουσιαστικά εξαγγείλατε διεύρυνση του ανταγωνισμού: Δάνεια θα μπορούν να δίνουν κι άλλοι. Όχι απαραίτητα τράπεζες. Πώς και πότε;

Θα φέρουμε ένα νομοσχέδιο για τις τράπεζες, συνολικά τα γνωστά funds. Σύντομα ενδεχομένως να συζητηθεί και στο υπουργικό συμβούλιο του Σεπτεμβρίου, αν όχι του Οκτωβρίου. Και μια από τις προτεραιότητές μας είναι να ενισχύσουμε τον ανταγωνισμό. Μια από τις μεθόδους είναι να υπάρξει δυνατότητα να δίνονται δάνεια και από μη τραπεζικά ιδρύματα. Υπάρχει αυτό ήδη στην Ελλάδα.

(…) Υπάρχει ενδιαφέρον από μια σειρά από επιχειρήσεις που κάνουν κάτι τέτοιο ήδη σε χώρες του εξωτερικού. Επομένως, αυτό θα δώσει περισσότερες δυνατότητες στους δανειολήπτες και θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό που θέλουμε να τον κάνουν να προχωρήσουμε. Αυτό όχι με ευχές, αλλά με συγκεκριμένες δράσεις σαν και αυτό.

(…) Βλέπουμε τι γίνεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Θα δούμε τα μοντέλα αυτά, τι ταιριάζει στην Ελλάδα και αντίστοιχα μοντέλα θα εφαρμόσουμε. Πρωτίστως πάντως μιλάμε για επιχειρήσεις οι οποίες ήδη είναι στον χρηματοοικονομικό τομέα εν ευρεία έννοια.

- Εξαγγείλατε την επανενεργοποίηση του «Ηρακλή», του προγράμματος τιτλοποιήσεων που «καθαρίζει» τους τραπεζικούς ισολογισμούς από «κόκκινα δάνεια». Ο «Ηρακλής» επιστρέφει για να «καθαρίσει» τον -λεγόμενο- πέμπτο τραπεζικό πυλώνα.

Έχουμε λοιπόν υποβάλει τις πρώτες μας ιδέες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είμαστε σε διαπραγμάτευση έτσι ώστε να πάρουμε τις σχετικές εγκρίσεις που απαιτούνται από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να προχωρήσουμε στη συνέχεια με τους όρους που θα συμφωνηθούν και στην επέκταση του Ηρακλή που βοήθησε αρκετά το τραπεζικό σύστημα, γιατί τα κόκκινα δάνεια που ήταν πάνω από 40% περιορίστηκαν σε ένα ποσοστό κάτω από 10%. Πιστεύω ότι το φθινόπωρο εν ευρεία έννοια, θα είναι ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα.

- Πού «πάσχει» η συμπεριφορά των servicers, των εταιρειών που αγοράζουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μέχρι τώρα; Τι θα προβλέπει το νέο πλαίσιο λειτουργίας;

Δεν υπάρχει η ενημέρωση που θα έπρεπε ή δυνατότητα επαφής αμοιβαίας πληροφόρησης εκατέρωθεν. Όλα αυτά πρέπει να τα δούμε. Να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια, καλύτερη ενημέρωση και γι αυτό το λόγο θα θεσπίσουμε σχετικές προβλέψεις, αλλά θα θεσπίσουμε και κυρώσεις για τους ερευνητές, έτσι ώστε να υπάρχει ένα καλύτερο πλαίσιο λειτουργίας των ίδιων, πιο σύγχρονο, πιο διαφανές. Αυτή είναι η προσπάθεια που θα κάνουμε τώρα.

- Είναι σαφές ότι επιθυμείτε περαιτέρω μείωση της χρήσεις μετρητών. Όλες οι συναλλαγές από 500 ευρώ και άνω θα γίνονται ηλεκτρονικά, αλλά και κίνητρα για να γίνονται ηλεκτρονικά οι συναλλαγές και κάτω από τα 500 ευρώ. Διάδοση εφαρμογής μεταφοράς μετρητών IRIS. Τελικά μετρητά «σημαίνει» φοροδιαφυγή;

Όχι αναγκαστικά, αλλά είναι ευκολότερο πάντως να έχεις φοροδιαφυγή με τα μετρητά παρά με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές. Το ίδιο όμως έχει και μια άλλη χρησιμότητα: Είναι μια υπηρεσία τραπεζική χωρίς προμήθειες, την οποία κάποιοι την ακούν τώρα πρώτη φορά, είμαι βέβαιος. Οι νέοι την ξέρουν πολύ περισσότερο και τη χρησιμοποιούν. Και μπορείς να κάνεις μέσω κινητού τηλεφώνου διατραπεζικές συναλλαγές μέχρι του ποσού των 500 ευρώ. Αξίζει λοιπόν πρώτον να το μάθουν όλοι για να μην έχουμε μόνο παράπονα, υψηλές προμήθειες.

Και δεύτερον, κι εμείς ως κυβέρνηση μιλάμε και θα μιλήσουμε ακόμη περισσότερο με τις τράπεζες για να δούμε πώς αυτή η υπηρεσία θα μπορούσε όχι μόνο να γίνει πιο γνωστή, να διευρυνθεί. Έχει σημασία για εμάς, με τους ελεύθερους επαγγελματίες να γίνονται επαφές και με αυτόν τον τρόπο, γιατί και πιο εξυπηρετικός είναι και πιο διαφανής είναι επίσης.

- Η τελευταία «κληρονομιά» της κρίσης είναι τα μερίδια που κατέχει το Δημόσιο στις τράπεζες. Ήρθε η ώρα να τα πουλήσει; Περιμένετε καλύτερες συνθήκες; Κατά περίπτωση;

Ήρθε η ώρα. Τώρα δεν μπορώ να σας προσδιορίσω τις ημέρες, τους μήνες κλπ (…) Κάθε τράπεζα έχει τις ιδιαιτερότητές της (…) Θα προχωρήσουμε βλέποντας τη συγκυρία, ακούγοντας τις συμβουλές των συμβούλων που έχουν τοποθετηθεί γι αυτό το σκοπό και λαμβάνοντας υπόψιν την ιδιαιτερότητα κάθε τράπεζας.

- Εξαγγείλατε μια δέσμη δέκα μέτρων για την καταπολέμησή της φοροδιαφυγής. Πολλά από αυτά έχουν εξαγγελθεί και κάποια από αυτά αρκετές φορές. Δέχομαι ότι η τεχνολογία μπορεί «να δώσει μπράτσα» σε αυτές τις εξαγγελίες ωστόσο παραμένει το ερώτημα: Πώς θα βεβαιώσετε ότι κάποιος που αγοράζει σπίτι δεν δίνει και «μαύρα», η κάποιος άλλος δεν «τα έχει κάνει πλακάκια» με ένα σταθερό προμηθευτή του;

Πρώτα απ όλα να πω κάτι που δεν αφορά εμένα και δεν αφορά μόνο την δική μας κυβέρνηση: Οι ψηφιακές συναλλαγές στην Ελλάδα έχουν διευρυνθεί τα τελευταία χρόνια. Είναι παράξενο αλλά αληθινό. Το κλείσιμο των τραπεζών είχε και μόνο μία παράπλευρη ωφέλεια: Που ήταν αυτό. Ότι διευρύνθηκαν οι συναλλαγές αυτές και με αυτό τον τρόπο και τις προσπάθειες που έγιναν στη συνέχεια.

Τώρα πια τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί στο μισό το λεγόμενο “κενό” του φόρου προστιθέμενης αξίας. Δηλαδή εισπράττουμε πολύ περισσότερο φόρο προστιθέμενης αξίας σε σχέση με πριν. Τώρα παρουσιάσαμε μέτρα τα οποία ήταν επικεντρωμένα σε ψηφιακά εργαλεία, σε νέες τεχνολογίες. Όλα αυτά θα βοηθήσουν.

Είπα σήμερα στη συνέντευξη Τύπου ότι δεν θα ισχυριστούμε ποτέ ότι θα εξαφανιστεί η φοροδιαφυγή – δεν έχει εξαφανιστεί από καμία γωνιά του κόσμου, αλλά θα περιοριστεί δραστικά.

Πάντοτε θα υπάρχει μια εφευρετικότητα να παρακάμπτει κανείς αυτά τα εργαλεία. Αλλά δεν είναι μόνο ότι θα συνδεθούν με τις ταμειακές μηχανές. Είναι τα mydata τα οποία θα καταστούν υποχρεωτικά. Που είναι τα ηλεκτρονικά, η υποβολή ηλεκτρονικών τιμολογίων και εν πάση περιπτώσει η υποχρεωτικότητα των ηλεκτρονικών τιμολογίων, τα ψηφιακά δελτία αποστολής και ούτω καθεξής.

Όλα αυτά συνδυαστικά βοηθάνε – και επίσης έρχεται στη συνέχεια ή παράλληλα η ΑΑΔΕ και κάνει διασταυρώσεις. Ο συνδυασμός των μέτρων και οι έλεγχοι που μπορεί να κάνει στη συνέχεια η ΑΑΔΕ, θα έρθουν όλα αυτά μαζί.

- Σκέφτεστε να μειώσετε λίγο το ΦΠΑ σε κάποιες κατηγορίες τροφίμων, δεδομένης και της ακρίβειας, αφού έχει αυξηθεί τόσο πολύ εισπραξιμότητα του; Είναι αυτό ένα εργαλείο πολιτικής;

(…) Δεν θεωρούμε, παρότι είχε εξεταστεί, την καλύτερη μέθοδο αυτή, διότι πλακώνουν διάφοροι διάφοροι ενδιάμεσοι τις μειώσεις αυτές και τελικά δεν περνάνε στον καταναλωτή. Είναι πολύ καλύτερο να αυξάνεις τους μισθούς στο βαθμό που δεν θίγει τα της οικονομίας και δεν κλείνεις επιχειρήσεις να μένουν άνεργοι άνθρωποι.

- Ο πληθωρισμός, ο οποίος ευχόμασταν να κάνει έναν κύκλο και να φύγει, βρίσκει νέες, πολύ σοβαρές αφορμές για να είναι εδώ και να μας απασχολήσει και το 2024. Εκτιμάτε ότι τώρα που υποχωρούν τα βοηθήματα διαφόρου τύπου, θα έχετε πρόβλημα σε αυτή τη σεζόν με την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών;

Επίδομα θέρμανσης. Το κρατάμε και μάλιστα το αυξάνουμε για τις οικογένειες με παιδιά από του χρόνου. Επίσης, θέλω να σας πω με κάθε ειλικρίνεια ότι παρότι έχουν αυξηθεί οι τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου, των καυσίμων γενικότερα, από πλευράς κίνησης δεν βλέπουμε να περιορίζεται. Και δεν το λέω γιατί το βλέπουμε με το μάτι μας, το βλέπουμε από το τι εισπράττουμε.

(…) Από τη δική μας πλευρά, προσπαθούμε σταθερά να συνδυάζουμε την οικονομική σοβαρότητα με την κοινωνική ευαισθησία, αλλά για να δείχνεις κοινωνική ευαισθησία, πρέπει προηγουμένως να είχες λεφτά να μοιράσεις.