Το νέο τοπίο στα δάνεια - «Παγωμένα» επιτόκια και επιχορήγηση νέων χορηγήσεων
Νέα δεδομένα για παλιούς αλλά και νέους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων φέρνει από τη μία το «ταβάνι» των κυμαινόμενων επιτοκίων αλλά και η ουσιαστική «επιδότηση» των νέων σταθερών.
Την ίδια στιγμή, ζήτημα χρόνου είναι να υπάρξει κάποιας μορφής ρύθμιση και από την πλευρά των servicers, ώστε να καλυφθούν και τα δάνεια που είχαν «κοκκινήσει» στο παρελθόν.
Σε ισχύ το «ταβάνι» στα κυμαινόμενα επιτόκια
Πλέον, μετά και τη σχετική συμφωνία με την κυβέρνηση, σε ισχύ έχει τεθεί από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, αλλά και τις μη συστημικές το πρόγραμμα για την προστασία των δανειοληπτών έναντι πιθανών νέων αυξήσεων στα κυμαινόμενα επιτόκια.
Όπως αναφέρουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, το πρόγραμμα αφορά σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια φυσικών προσώπων που είχαν ήδη εκταμιευθεί μέχρι 31/12/22 και θα τεθεί σε εφαρμογή από αρχές Μαΐου 2023.
Προβλέπει εκτοκισμό με τα επιτόκια βάσης της 31/03/23, μειωμένα κατά 20 έως και 50 εκατοστιαίες μονάδες, ανάλογα με την τράπεζα, και διατήρηση σταθερά στο επίπεδο αυτό για 12 μήνες από Μάιο 2023 έως Απρίλιο 2024.
Μάλιστα, αν κατά τη 12μηνη διάρκεια του προγράμματος τα επιτόκια βάσης μειωθούν από τις Κεντρικές Τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο πρόγραμμα, τότε θα ισχύσει το χαμηλότερο επιτόκιο επ’ ωφελεία των πελατών.
Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, θα διαμορφωθούν αντίστοιχα τα επιτόκια βάσης του νέου προγράμματος, πλέον του περιθωρίου που προβλέπεται στις αντίστοιχες δανειακές συμβάσεις (συμπεριλαμβάνοντας εισφορά Ν.128/75).
Αντίστοιχη προσαρμογή των επιτοκίων βάσης θα ισχύσει και για ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα ή με διαφορετικά επιτόκια βάσης.
Οι προϋποθέσεις
Σημειώνεται επίσης ότι οι δανειολήπτες φυσικά πρόσωπα με ενήμερα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου θα ενταχθούν αυτόματα στο νέο 12μηνο πρόγραμμα, χωρίς να απαιτείται καμία από μέρους τους ενέργεια.
Ως προϋπόθεση ένταξης, το στεγαστικό δάνειο πρέπει να είναι ενήμερο κατά την ημερομηνία εφαρμογής του μέτρου. Για να διατηρηθεί η νέα τιμολόγηση, το δάνειο θα πρέπει να παραμείνει ενήμερο κατά τη διάρκεια των 12 μηνών του νέου προγράμματος.
Θα πρέπει εντούτοις να ξεκαθαριστεί ότι το πρόγραμμα δεν αφορά σε στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου ή στεγαστικά δάνεια που το επιτόκιο τους διαμορφώνεται επί του Βασικού Επιτοκίου Στεγαστικής Πίστης, καθώς αυτά δεν επηρεάσθηκαν από την άνοδο επιτοκίων αναφοράς που συντελέστηκε κατά τους τελευταίους μήνες.
Τι θα γίνει με τους servicers
Παράλληλα, ζήτημα ημερών είναι να ξεκαθαρίσει το πώς θα αντιδράσουν οι servicers στην πρωτοβουλία για «ταβάνι» στο κυμαινόμενο επιτόκιο. Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, εδώ τα πράγματα είναι κατά τι πιο περίπλοκα, καθώς μιλάμε για ξεχωριστές περιπτώσεις δανείων, πολλά από τα οποία μπορεί να έχουν υποστεί κούρεμα στο παρελθόν ή η δόση τους να έχει ρυθμιστεί σε συνεννόηση με το δανειολήπτη.
Από την άλλη, τα περιθώρια ελιγμών από την πλευρά των servicers είναι σαφώς μεγαλύτερα, καθώς δεν τίθεται το θέμα της λήψης προβλέψεων. Έτσι, δεν αποκλείεται να έχουμε ρυθμίσεις ακόμη και κατά περίπτωση, με το τοπίο να ξεκαθαρίζει αμέσως μετά το Πάσχα.
«Πριμ» στα νέα στεγαστικά
Την ίδια στιγμή, και προκειμένου να «ξυπνήσουν» την αγορά των νέων στεγαστικών δανείων, η οποία και έχει υποστεί καθίζηση το τελευταίο διάστημα, οι τράπεζες ουσιαστικά πριμοδοτούν το σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο έως 10 ετών.
Συγκεκριμένα, διαθέτουν δάνεια σταθερού επιτοκίου με επιτόκιο ακόμη και κάτω από 4% για έως και 10 χρόνια. Και αυτό, ενώ ένα αντίστοιχο κυμαινόμενο επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα θα ξεπερνούσε με άνεση το 5% με 5,5% και μπορεί να φτάσει ακόμα και το 6% αν η ΕΚΤ συνεχίσει το μπαράζ ανόδου.
Έτσι, οι δανειολήπτες μπορούν από τη μία να έχουν σαφώς ανταγωνιστικό επιτόκιο σε σχέση με τα τρέχοντα δεδομένα στο κυμαινόμενο, αφετέρου να έχουν «το κεφάλι τους ήσυχο» για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, καθώς δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρχει αλλαγή στη δόση τους.