Η προσυμπλήρωση των δηλώσεων φέρνει πιο κοντά την αυτόματη επιστροφή ΦΠΑ

Γράφει ο Σταύρος Πετριδίσογλου*

Αξιοποιώντας τις δυνατότητες που δίνουν τα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA, σε συνδυασμό με τις προσυμπληρωμένες δηλώσεις, οι φορολογικές αρχές θα επισπεύδουν -και σε κάποιες περιπτώσεις θα εκμηδενίζουν- τον χρόνο που απαιτείται για την επιστροφή του ΦΠΑ στις επιχειρήσεις.

Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα σύσσωμου του επιχειρηματικού κόσμου, καθώς, χρειάζονταν εβδομάδες, ενδεχομένως και μήνες μέχρι να επιστραφεί ο ΦΠΑ στις επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μείζονα προβλήματα ρευστότητας σε εταιρείες που είτε αναγκάζονταν να στραφούν σε βραχυπρόθεσμο (και ακριβό) τραπεζικό δανεισμό, είτε καθυστερούσαν και οι ίδιες τις πληρωμές τους σε συνεργάτες και προμηθευτές.

Πλέον όμως, το Ελληνικό Δημόσιο θα έχει τεχνολογικά τη δυνατότητα της επίσπευσης των επιστροφών ΦΠΑ σε επιχειρήσεις αλλά και σε επαγγελματίες, καθόσον, μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA θα μπορεί να επιβεβαιωθεί άμεσα το σύννομο των συναλλαγών που περιλαμβάνονται στις δηλώσεις ΦΠΑ. Συγκεκριμένα, θα δίνεται η δυνατότητα στις αρμόδιες φορολογικές αρχές να γνωρίζουν εκ των προτέρων (πριν δηλαδή την παρέλευση του μήνα ή του τριμήνου υποβολής των δηλώσεων) ποιες συναλλαγές έχουν πραγματοποιηθεί, το ύψος τους και τους συναλλασσόμενους.

Ανοίγεται έτσι ο δρόμος για την πλήρη αυτοματοποίηση των επιστροφών ΦΠΑ, καλύπτοντας πλήρως το πάγιο αίτημα των επιχειρήσεων, που ζητούν μείωση της γραφειοκρατίας αλλά και του χρόνου που απαιτείται έως ότου λάβουν στους λογαριασμούς τους τα χρήματα των εν λόγω επιστροφών.

Παράλληλα, θα μειώνεται κατακόρυφα ο χρόνος πραγματοποίησης των σχετικών ελέγχων, αλλά και ο αριθμός των περιπτώσεων που κάτι τέτοιο κρίνεται αναγκαίο, καθώς η επιβεβαίωση των συναλλαγών θα γίνεται ηλεκτρονικά και άμεσα.

Γεγονός που επιβεβαιώνεται από τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΑΑΔΕ, σύμφωνα με τα οποία σχεδόν 1 εκατομμύριο επιχειρήσεις χρησιμοποιούν ήδη τα ηλεκτρονικά βιβλία, ο τζίρος από την αρχή της χρήσης του συστήματος υπερβαίνει τα 860 δισ. Ευρώ, ενώ έχουν διαβιβαστεί περισσότερα από 1,4 δισ. παραστατικά.

Οι προσυμπληρωμένες δηλώσεις

Η κομβική εξέλιξη που διευκολύνει και επιτρέπει όλα τα παραπάνω είναι η υιοθέτηση της εφαρμογής των προσυμπληρωμένων δηλώσεων ΦΠΑ, με βάση τα ηλεκτρονικά στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ΑΑΔΕ μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας myDATA.

Σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα λαμβάνουν πλέον προσυμπληρωμένες τις δηλώσεις του ΦΠΑ στον προσωπικό τους λογαριασμό στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ.
Μάλιστα με τα όσα έχουν επανειλημμένως αναφέρει στελέχη της ΑΑΔΕ, η σχετική αλλαγή αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα, και θα αφορά την φορολογική περίοδο του Νοεμβρίου 2022.

Σε πρώτη φάση, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να τροποποιούν την προσυμπληρωμένη δήλωση, εφόσον δεν συμφωνούν με τα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτή, πριν την οριστικοποιήσουν. Σύντομα όμως, και μετά από ένα διάστημα πιλοτικής λειτουργίας, οι δηλώσεις θα είναι «κλειδωμένες», καθώς έτσι θα μπορούν να αυτοματοποιηθούν οι διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης και της επιστροφής του ΦΠΑ.

Αυτό σημαίνει πως θα υπάρχει ένα σχετικό διάστημα προσαρμογής για τα λογιστήρια των επιχειρήσεων ώστε να εναρμονιστούν στα νέα δεδομένα και να επιβεβαιώσουν ότι τα στοιχεία που αναγράφονται από τις υπηρεσίες είναι τα σωστά ή και να πράξουν τις όποιες αλλαγές απαιτούνται.

Γεγονός που επιβεβαιώνει την ανάγκη επιπλέον μέριμνας αλλά και εγρήγορσης από την πλευρά των επιχειρήσεων.

Σε κάθε περίπτωση, καθίσταται σαφές ότι η υιοθέτηση και εφαρμογή των ηλεκτρονικών βιβλίων επιταχύνει τις διαδικασίες και δημιουργεί φορολογικές τομές. Ταυτόχρονα όμως απαιτεί αυξημένη εγρήγορση και από την πλευρά των επιχειρήσεων που καλούνται να ανταποκριθούν σε μικρό χρονικό διάστημα σε ένα ντόμινο αλλαγών. Υπό αυτό το πρίσμα, συνιστάται είτε η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού, είτε εναλλακτικά η συνεργασία με εξωτερικούς συμβούλους οι οποίοι μπορούν να παράσχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για το μετασχηματισμό των λογιστηρίων ή ακόμη και να συμβάλουν στην πλήρη παρακολούθηση και υλοποίηση των σχετικών διαδικασιών.

* Ο Σταύρος Πετριδίσογλου είναι Partner του AS network, Διευθυντής Τμήματος Tax Compliance