Εξοικονομώ – Ανακαινίζω: Πλήρης οδηγός για δικαιούχους, επιδοτήσεις και κριτήρια

Το πρόγραμμα το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση από την Τετάρτη 26/10 έχει συνολικό προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ και δίνει τη δυνατότητα σε 20.000 νέους, ηλικίας από 18 έως 39 ετών να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους, ενώ στόχος του είναι η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 30% και η αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη.

Πιο αναλυτικά, στον πρώτο πυλώνα, το «Εξοικονομώ για Νέους» δίνει τη δυνατότητα στους δικαιούχους να κάνουν παρεμβάσεις ενεργειακής εξοικονόμησης στο σπίτι τους, όπως αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης – ψύξης, συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης, ακόμα και να το μετατρέψουν σε «smarthome».

Στο δεύτερο πυλώνα βρίσκεται το «Ανακαινίζω για Νέους», το οποίο επιτρέπει παρεμβάσεις ανακαίνισης, όπως ανακαίνιση χώρων μπάνιου και κουζίνας, αντικατάσταση πόρτας εισόδου, αντικατάσταση και επισκευή ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και πατωμάτων.

Πιο αναλυτικά, στο σκέλος Εξοικονομώ εντάσσονται επενδύσεις για αντικατάσταση κουφωμάτων, συστημάτων σκίασης, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης - ψύξης, ηλιακούς θερμοσίφωνες, συσκευές διαχείρισης ενέργειας αλλά και οικιακές ηλεκτρικές συσκευές. Στο σκέλος ανακαινίζω εντάσσονται εργασίες ανακαίνισης μπάνιου, κουζίνας, υπνοδωματίων, καθιστικού κ.λπ. εσωτερικών χώρων. Στις εργασίες συμπεριλαμβάνονται προμήθεια και τοποθέτηση πλακιδίων, ειδών υγιεινής, ερμαριών, εσωτερικών θυρών και γενικά εργασιών που δεν καλύπτονται από το σκέλος του «Εξοικονομώ».

Αυτό που χρειάζεται να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι είναι πως βασική προϋπόθεση για την ένταξη στο σκέλος του «Ανακαινίζω» είναι η ένταξη πρώτα στο σκέλος «Εξοικονομώ».

Ποιοι είναι οι ωφελούμενοι

Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν όλοι οι νέοι από 18 έως 39 ετών. Συγκεκριμένα, τα θα πρέπει να έχουν γεννηθεί στο διάστημα από 01/01/1984 έως και 31/12/2005.

Όσον αφορά στα εισοδηματικά κριτήρια, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Εξοικονομώ» και έως 20.000 ευρώ για την ένταξή τους στο «Ανακαινίζω».

Επιπλέον, οι δικαιούχοι θα πρέπει να είναι:

• Ιδιοκτήτες του ακινήτου, με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα και να το ιδιοκατοικούν, ή να είναι πλήρεις κύριοι, ή επικαρπωτές και το εκμισθώνουν, για να ενταχθούν στο «Εξοικονομώ για Νέους».
• Ιδιοκτήτες του ακινήτου κατά πλήρη κυριότητα και ποσοστού 100% για να ενταχθούν στο «Ανακαινίζω για Νέους».

Σημειώνεται πως η κύρια χρήση της κατοικίας προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς (φορολογικό έτος 2021). Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, για το έτος αναφοράς προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών.

Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί μετά τις 31.12.2021 («πρόσφατη απόκτηση» ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.

Ενώ διευκρινίζεται πως δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης. Επίσης δεν είναι επιλέξιμες οι αιτήσεις που να αφορούν σε ενεργειακή αναβάθμιση/ανακαίνιση κτιρίου πολυκατοικίας.

Επιλέξιμες δαπάνες έως 35.000 ευρώ

Το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους» καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 35.000 ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικίας.

Ειδικότερα, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός για το «Εξοικονομώ για Νέους» μπορεί να φτάσει έως 25.000 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.

Παράλληλα, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός «Ανακαινίζω για Νέους», μπορεί να φτάσει έως τα 10.000 ευρώ. Το πρόγραμμα «Ανακαινίζω» καλύπτει έως και το 30% του ποσού των επιλέξιμων παρεμβάσεων ανακαίνισης ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από χαμηλότοκο δάνειο έως 7.000 ευρώ.

Το ποσοστό της επιδότησης είναι κλιμακωτό, ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία που εντάσσεται ο αιτών και ορίζεται ως εξής:

Όπως γίνεται σαφές, τα ποσοστά ενίσχυσης στο Εξοικονομώ κλιμακώνονται από 40 - 75 % ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία, συν 15 % μπόνους αποκέντρωσης για αιτήσεις όπου η επιλέξιμη κατοικία βρίσκεται σε Δημοτική Ενότητα με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων.

Μια κατοικία, για να κριθεί επιλέξιμη, θα πρέπει να είναι μονοκατοικία ή μεμονωμένο διαμέρισμα και να:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Μην έχει κριθεί κατεδαφιστέο.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Να έχει καταταγεί σε κατηγορία ενεργειακής κλάσης χαμηλότερη ή ίση της Γ΄, βάση του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).

Η υποβολή και η διαχείριση των αιτήσεων στο Πρόγραμμα θα γίνεται ηλεκτρονικά (κλικ εδώ).

Βασικές προϋποθέσεις

Σημειώνεται πως για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης, ενώ θα κάθε επιλέξιμη κατοικία του τρέχοντος Προγράμματος πρέπει να υποβληθεί μία μόνον αίτηση.

Οι κατοικίες που περιλαμβάνονται σε ενεργή αίτηση σε κάποιο από τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, «Εξοικονόμηση κατ' Οίκον ΙΙ» και «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» και «Εξοικονομώ 2021», δεν έχει δικαίωμα υποβολής στο τρέχον πρόγραμμα. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση συμμετέχοντος διαμερίσματος αίτησης πολυκατοικίας «τύπου Β» του Προγράμματος «Εξοικονομώ - Αυτονομώ», για το οποίο επιτρέπεται να υποβληθεί αίτηση ως μεμονωμένο διαμέρισμα στο τρέχον Πρόγραμμα.

Στο Σκέλος «Εξοικονομώ», ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, δεν μπορεί να υπερβαίνει:

α) το γινόμενο του 1,00 Euro επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α ́ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης,

β) το γινόμενο του 220 Euro επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9, γ) τις 22.500 Euro.

Ενώ, στο Σκέλος «Ανακαινίζω» ο ανώτατος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ανακαίνισης, δεν μπορεί να υπερβαίνει:

α) το γινόμενο του 75 Euro επί την επιφάνεια κυρίων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9, β) τις 10.000 Euro.

Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Επικρατείας, κ. Άκης Σκέρτσος, μιλώντας στο πλαίσιο του real estate συνεδρίου της Prodexpo την Τρίτη 25/10:

«Η συνολική δέσμη μέτρων έχει ύψος 1,8 δισ. ευρώ και θα εφαρμοστεί με εισοδηματικά κριτήρια που καλύπτουν το 90% των φορολογούμενων. Το σημαντικότερο αυτών είναι ένα πακέτο στεγαστικών δανείων, όπου το ελληνικό δημόσιο μέσω της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (πρώην ΟΑΕΔ) θα συγχρηματοδοτήσει κατά 75% τη λήψη στεγαστικών δανείων από νέους 25 έως 39 ετών για την απόκτηση παλιότερων κατοικιών. Έτσι μειώνεται το κόστος εξυπηρέτησης των στεγαστικών δανείων κατά 3/4, κάποιος θα πληρώσει κάποιος το 1/4 του επιτοκίου που θα πλήρωνε. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα 500 εκατ. ευρώ».