Πλαστικό και ψηφιακό «χρήμα»: Πώς οι κάρτες και τα κινητά αντικατέστησαν τα μετρητά

«Ελάχιστοι είναι πλέον εκείνοι που χρησιμοποιούν μετρητά για τις αγορές τους, ακόμη και εάν πρόκειται για μερικά αναψυκτικά ή και ένα μπουκαλάκι νερό. Οι περισσότεροι πλέον Έλληνες και επισκέπτες από κάθε μεριά του κόσμου, χρησιμοποιούν τις χρεωστικές τους κάρτες. Την ίδια στιγμή αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς και οι πληρωμές μέσω κινητών τηλεφώνων και γενικότερα κινητών συσκευών που έχουν ενσωματώσει τις κάρτες, δηλαδή μέσω των ψηφιακών πορτοφολιών», αναφέρει διαχειριστής μικρού σούπερ μάρκετ στη Σαντορίνη.

«Ελάχιστα καταστήματα πλέον δεν διαθέτουν POS. Το πλαστικό και ψηφιακό χρήμα κυριαρχεί», προσθέτει.

Τα νούμερα τον επιβεβαιώνουν καθώς περισσότερα από 650.000 POS βρίσκονται πλέον σχεδόν παντού σε κάθε γωνιά της Ελλάδος, από μόλις 150.000 πριν μερικά χρόνια: σε αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, στο μετρό, στα πλοία, σε ταξί και σε κάθε είδους επιχείρηση κάθε μεγέθους από περίπτερα μέχρι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και λιανεμπορίου. Συνοδεύοντας με αυτόν τον τρόπο τον επισκέπτη σε κάθε του βήμα.

Την ίδια στιγμή ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία στην χώρα μας στο τέλος του 2021, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) ανήλθε σε 19,7 εκατ., αυξημένος κατά 6% σε σχέση με το 2020. Στις επιμέρους κατηγορίες καρτών, ο αριθμός των χρεωστικών καρτών αυξήθηκε κατά 7% και ανήλθε σε 16,8 εκατ. κάρτες. Αύξηση καταγράφηκε για πέμπτη συνεχή χρονιά στην έκδοση προπληρωμένων καρτών, οι οποίες ανήλθαν σε 1,9 εκατ., αυξημένες κατά 13%. Ο αριθμός των πιστωτικών καρτών επίσης παρουσίασε αύξηση κατά 2% και ανήλθε σε 2,9 εκατ. κάρτες.

Ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες πληρωμών ανήλθε σε 1.658 εκατ., από 1.150 εκατ. το 2020, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση κατά 44% σε σχέση με το 2020. Οι χρεωστικές κάρτες συνέχισαν να αποτελούν το κύριο υποκατάστατο των μετρητών, με ποσοστιαία συμμετοχή 92% στο συνολικό αριθμό συναλλαγών με όλα τα είδη καρτών πληρωμών. Η αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών κυμάνθηκε στα 83 δισεκ. ευρώ, αυξημένη κατά 25% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

«Το πλαστικό χρήμα έχει μεγάλη ζήτηση. Αρκετοί είναι αυτοί που πληρώνουν ακόμη και με το κινητό τους», αναφέρει υπάλληλος καφετέριας στο Θέρμο. Πρόκειται για τα ψηφιακά πορτοφόλια τα οποία, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, χρησιμοποιούνται από ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό καταναλωτών και στην χώρα μας.

Τα ψηφιακά πορτοφόλια ή απλά «wallets» παρέχουν τη δυνατότητα ανέπαφων συναλλαγών με χρήση φορητής συσκευής (έξυπνο κινητό ή έξυπνο ρολόι), αντικαθιστώντας το πλαστικό της φυσικής κάρτας. Σύμφωνα με τα στοιχεία υιοθετούνται περισσότερο από τις νεαρότερες ηλικιακές ομάδες, που έχουν μια ανεπτυγμένη σχέση με την ψηφιακή τεχνολογία και τις έξυπνες φορητές συσκευές. Ικανοποιητικός όμως βαθμός διείσδυσης σε μεγαλύτερους ηλικιακά καταναλωτές (45 ετών και άνω) κάτι που αποδεικνύει ότι σημειώνεται πρόοδος στην ευρύτερη διάχυση της τεχνολογίας και στην ψηφιακή μετάβαση της κοινωνίας, στην κατεύθυνση μιας κουλτούρας ανέπαφων συναλλαγών στη χώρα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με μελέτη της Juniper Research που έχει δει το φως της δημοσιότητας περίπου το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να χρησιμοποιεί ψηφιακά πορτοφόλια μέχρι το 2026 καθώς οι καταναλωτές απομακρύνονται από τις πλαστικές κάρτες και ωριμάζουν ψηφιακά. Μεταξύ 2022 και 2026 οι χρήστες των ψηφιακών πορτοφολιών θα αυξηθούν κατά 53% με τον αριθμό τους να ξεπερνά τα 5,2 δισ. άτομα, ενώ το 2022 αναμένεται να φτάσει στα 3,4 δισ. χρήστες .

Οι καταναλωτές όμως αρχίζουν να χρησιμοποιούν και άλλες μορφές ψηφιακών πληρωμών, όπως μεταξύ άλλων το IRIS Payments που προωθεί η ΔΙΑΣ με τις άμεσες μεταφορές χρημάτων μεταξύ καταναλωτών να παρουσιάζουν εξαιρετικά μεγάλη αύξηση.