Καταθέτες: Διπλά χαμένοι από επιτόκια και πληθωρισμό

Έτσι, αυτή τη στιγμή βγαίνουν διπλά χαμένοι, βλέποντας ανήμποροι τις οικονομίες τους να μειώνονται σε όρους πραγματικής αγοράς λόγω της ανόδου των τιμών, ενώ ταυτόχρονα δεν έχουν κάποια ανταπόδοση σε μορφή τόκων καθώς τα τραπεζικά επιτόκια παραμένουν μηδενικά.

Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, με τον πληθωρισμό να «καλπάζει» άνω του 11% και μάλιστα με αυξητικές τάσεις, οι μεγαλύτεροι χαμένοι είναι όσοι έχουν καταθέσεις. Και αυτό γιατί, σε άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, όπως για παράδειγμα τα ακίνητα, ένα κομμάτι των ανατιμήσεων περνά στην αξία τους, λειτουργώντας ως αντίβαρο στις πληθωριστικές πιέσεις.

Για παράδειγμα, ήδη οι τιμές των υπό κατασκευή αλλά και των νεόδμητων ακινήτων σε αρκετές περιοχές έχουν «τσιμπήσει» λόγω της αύξησης των οικονομικών υλικών. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις καταθέσεις που παραμένουν καθηλωμένες σε μηδενικά επίπεδα εδώ και χρόνια.

Μάλιστα, σε αντίθεση και με το παρελθόν, ακόμα και σε μεγαλύτερα ποσά, τα καταθετικά επιτόκια παραμένουν μηδενικά, τόσο στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου όσο και στις προθεσμιακές καταθέσεις, οι οποίες παραδοσιακά αποτελούσαν «καταφύγιο» για όσους ήθελαν αξιοπρεπείς και ασφαλείς αποδόσεις.

Δεν ωφελούν οι αυξήσεις των επιτοκίων

Η θέση των καταθετών γίνεται ακόμα πιο δεινή καθώς, τουλάχιστον για τους επόμενους μήνες, δεν αναμένεται να δουν καλύτερες αποδόσεις, παρά την αύξηση των επιτοκίων που προανήγγειλε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, τουλάχιστον μέχρι το Euribor να περάσει σε θετικό έδαφος, τα καταθετικά επιτόκια αναμένεται να παραμείνουν καθηλωμένα σε μηδενικά επίπεδα. Ακόμη όμως και στη συνέχεια, στις αποδόσεις των καταθέσεων θα περνά μόνο ένα ψήγμα των αυξήσεων, σε αντίθεση με τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου που επιβαρύνονται με το σύνολο της αύξησης στο Euribor ή το επιτόκιο αναφοράς της ΕΚΤ.

Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν το επιτόκιο της ΕΚΤ «σκαρφαλώσει» στο 1% εντός του 2023, το επιτόκιο των καταθέσεων πολύ δύσκολα θα ξεπεράσει το 0,2% με 0,3% στο ταμιευτήριο και οριακά το 0,5% στις προθεσμιακές. Θα είναι δηλαδή κατά πολύ χαμηλότερο τόσο σε σχέση με τον σημερινό πληθωρισμό αλλά και σε σύγκριση με τις προβλέψεις για την πορεία του τιμαρίθμου το 2023.

Εναλλακτικές επιλογές με ρίσκο

Έτσι, όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, εκείνοι που αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις αναγκαστικά θα πρέπει να πάρουν το δρόμο του ρίσκου, καθώς η ασφάλεια των καταθέσεων δεν συνδυάζεται με ικανοποιητικά επιτόκια. Αυτή τη στιγμή το δρόμο της ανόδου έχουν πάρει οι αποδόσεις των ομολόγων, τόσο των κρατικών όσο και των εταιρικών, με το ελληνικό 10ετές για παράδειγμα να ξεπερνά το 4% ενώ πολλά εταιρικά ομόλογα διαπραγματεύονται στη δευτερογενή αγορά με αποδόσεις άνω του 5%.

Όμως, όπως προειδοποιούν τα στελέχη της αγοράς, υπάρχει αφενός το ρίσκο του εκδότη και αφετέρου το ενδεχόμενο κεφαλαιακών απωλειών για εκείνους που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να τα διακρατήσουν μέχρι τη λήξη τους.

Την ίδια στιγμή, το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί στις αγορές επιτείνει το ρίσκο αγοράς μετοχών, καθώς το τελευταίο διάστημα τα διεθνή αλλά και το ελληνικό χρηματιστήριο καταγράφουν σημαντικές αναταράξεις.

Αντίστοιχα, ακόμη και στην κτηματαγορά, που παραδοσιακά αποτελεί «ανάχωμα» έναντι των πληθωριστικών πιέσεων επικρατεί αβεβαιότητα, καθώς ουδείς μπορεί να γνωρίζει αν θα συνεχιστεί το «ράλι ανόδου» της τελευταίας διετίας.