Οι πέντε τύποι Ελλήνων καταναλωτών – Ποια είναι τα διαφορετικά κριτήρια στις αγορές τους
Το κόστος ενός προϊόντος αποτελεί το βασικότερο κριτήριο αγοράς για την πλειονότητα των καταναλωτών, υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις που οι προτεραιότητές τους διαφοροποιούνται και η χαμηλότερη τιμή δεν είναι από μόνη της «ελκυστική».
Υπάρχουν, για παράδειγμα, οι καταναλωτές που δίνουν μεγάλη σημασία στην ποιότητα του προϊόντος, εστιάζοντας στην υγεία τους, άλλοι που δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη βιώσιμη ανάπτυξη αλλά κι εκείνοι, νεότερων κυρίως ηλικιών, που δίνουν έμφαση στην αγοραστική εμπειρία.
Μετά την περίοδο της πανδημίας, η έρευνα της ΕΥ Future Consumer Index διαμόρφωσε πέντε ξεχωριστές τυπολογίες καταναλωτών, με διαφορετικές προτεραιότητες, στάση και τρόπο ζωής, κατά συνέπεια και με διαφορετική αγοραστική συμπεριφορά.
Η προτεραιότητα στην τιμή
Αδιαμφισβήτητα, «κυρίαρχη» κατηγορία καταναλωτών τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως είναι η «Affordability First», η οποία προτάσσει το κόστος των προϊόντων καθώς ανησυχεί για τα οικονομικά της και δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα, με αποτέλεσμα να κάνει συνετή οικονομική διαχείριση και να φροντίζει να ξοδεύει όσο το δυνατό λιγότερα.
Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, εκπροσωπεί το 33% των καταναλωτών, παραμένοντας σταθερά από το 2021, στην πρώτη θέση μεταξύ των πέντε κατηγοριών. Για τη συγκριμένη «φυλή» καταναλωτών, τα brands αποτελούν το λιγότερο σημαντικό κριτήριο σε όλες τις αγοραστικές τους αποφάσεις. Αγοράζουν μόνο τα απαραίτητα ενώ πιστεύουν ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ικανοποιούν τις ανάγκες της εξίσου καλά με τα επώνυμα. Παράλληλα θεωρούν ότι τα βιώσιμα προϊόντα κοστίζουν ακριβά και δεν θα πλήρωναν παραπάνω, προκειμένου να τα αγοράσουν.
Η ποιότητα σημαντικό αγοραστικό κριτήριο
Συγκεντρώνοντας το 22% μεταξύ των Ελλήνων καταναλωτών, η κατηγορία «Health first», επανήλθε φέτος, σύμφωνα με την ΕΥ, στη δεύτερη θέση μετά την περίοδο της πανδημίας.
Η συγκεκριμένη κατηγορία καταναλωτών, ανησυχεί για την προσωπική και την οικογενειακή της υγεία, εστιάζοντας σε αυτό το ακριβώς το κριτήριο κατά τις αγορές της. Έτσι, εάν ένα προϊόν είναι υγιεινό, αποτελεί σημαντικό παράγοντα αγοράς. Την ίδια στιγμή, η κατηγορία των «Health first» δεν φαίνεται να αγοράζει μόνο τα απαραίτητα αγαθά ενώ τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν είναι τα πρώτα που προσέχει όταν ψωνίζει.
Σημασία στη βιώσιμη ανάπτυξη και τα τοπικά προϊόντα
Η κατηγορία «Planet First» που περιλαμβάνει τους καταναλωτές που προβληματίζονται για τον αντίκτυπο των επιλογών τους στο περιβάλλον, ενισχύεται σταθερά τα τελευταία χρόνια.
Στην Ελλάδα, σήμερα, εκπροσωπεί το 21%, με τους καταναλωτές να εμφανίζονται ευαισθητοποιημένοι απέναντι στο περιβάλλον και τα ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης, προτιμώντας, μεταξύ άλλων, τα τοπικά προϊόντα στις αγορές τους. Αποτέλεσμα της στάσης τους αυτής, είναι πως εμφανίζονται διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα εάν πιστεύουν πως τα προϊόντα αυτά καλλιεργούνται ή παράγονται με πιο βιώσιμο τρόπο, κάτι που αποτελεί άλλωστε σημαντικό αγοραστικό κριτήριο για εκείνους. Παράλληλα, η συγκεκριμένη κατηγορία θεωρεί ότι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν ικανοποιούν τις ανάγκες της, εξίσου καλά με τα επώνυμα προϊόντα.
Έμφαση στην αγοραστική εμπειρία
Νεότερες γενιές καταναλωτών, κατά κύριο λόγο, συγκροτούν την κατηγορία «Experience First» η οποία δίνει έμφαση, στην αγοραστική εμπειρία και εμφανίζεται περισσότερο αισιόδοξη για την οικονομία και την κοινωνία.
Φέτος, πάντως, η συγκεκριμένη κατηγορία στη χώρα μας υποχώρησε σημαντικά, φτάνοντας στο 12% του συνόλου. Στις αγορές των «Experience First» τα brands αποτελούν σημαντικό αγοραστικό κριτήριο ενώ θέλουν να ξοδεύουν και στα αγαθά που δεν είναι πρώτης ανάγκης. Τους απασχολεί επίσης να έχουν αρκετά χρήματα για να δαπανούν και για άλλα αγαθά, εκτός από τα έξοδα διαβίωσης. Παράλληλα, παρότι έχουν δυνατή σχέση με την τεχνολογία και τις ψηφιακές αγορές, ταυτόχρονα, συνεχίζουν να επισκέπτονται και φυσικά καταστήματα στο πλαίσιο, προφανώς, της αγοραστικής εμπειρίας.
Σημασία στο κοινωνικό σύνολο
Σταθερά στην τελευταία θέση στη χώρα μας, ενισχυμένη ωστόσο τον τελευταίο χρόνο. είναι η κατηγορία «Society First» συγκεντρώνοντας όπως και η αμέσως προηγούμενη, το 12%.
Οι καταναλωτές της «Society First» είναι ευαισθητοποιημένοι προς το κοινό καλό και το κοινωνικό σύνολο και περιμένουν από τα brands, ηθική δράση. Τους απασχολεί να αγοράζουν κι άλλα προϊόντα εκτός των βασικών, δεν ανησυχούν για την τωρινή οικονομική τους κατάσταση αλλά την ίδια στιγμή, εκτιμούν ότι μελλοντικά δεν θα βελτιωθεί. Ως προς τις αγοραστικές τους συνήθειες, είναι πιο πιθανό να επιδιορθώσουν κάτι, αντί να το αντικαταστήσουν, θέλουν να αγοράζουν προϊόντα και πέραν των βασικών αγαθών ενώ σημαντικό αγοραστικό κριτήριο στο μέλλον, αποτελεί ο ηθικός τρόπος καλλιέργειας ή παραγωγής των προϊόντων.