Εμπορικές επιχειρήσεις: Οι τρεις μεγάλες προκλήσεις και η μείωση της απασχόλησης
Αυξημένο κύκλο εργασιών ο οποίος υπερβαίνει τα 169,4 δισ. ευρώ εμφάνισε το 2023 το ελληνικό εμπόριο με την απασχόληση ωστόσο να είναι μειωμένη κατά 3,5% και τον κλάδο να βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλαπλές προκλήσεις.
Παρά τη μείωση των θέσεων εργασίας, πάντως, το εμπόριο παραμένει ο μεγαλύτερος εργοδότης της ελληνικής οικονομίας απασχολώντας 700.000 άτομα, αριθμώντας συνολικά περισσότερες από 227.000 επιχειρήσεις ενώ εξακολουθεί να συνεισφέρει το 16,5% της συνολικής απασχόλησης.
Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από την Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου για το 2023 η οποία παρουσιάστηκε τη Δευτέρα, με τον πρόεδρο της ΕΣΕΕ, κ. Γιώργο Καρανίκα να σημειώνει πως «το ελληνικό εμπόριο τελεί σε ένα πλαίσιο επισφαλούς στασιμότητας». Υπογραμμίζοντας παράγοντες όπως τις πληθωριστικές πιέσεων αλλά και τις γεωπολιτικές εξελίξεις που δημιουργούν αβεβαιότητα στον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις και καταναλωτές, σημείωσε ωστόσο πως «το εμπόριο συνεχίζει να διαγράφει μια ανοδική πορεία». «Παρατηρείται αύξηση τόσο σε επίπεδο κύκλου εργασιών όσο και σε επίπεδο κερδοφορίας. Μια αύξηση που καταδεικνύει ότι, αναμφίβολα, υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ» τόνισε ο κ. Καρανίκας. Πρόσθεσε ωστόσο ότι για να φτάσουμε εκεί «χρειαζόμαστε στοχευμένες ενέργειες, οι οποίες θα αίρουν φορολογικές και μη μισθολογικές επιβαρύνσεις, καθώς και τα υπάρχοντα εμπόδια της πρόσβασης στον δανεισμό».
Όπως προκύπτει από την πρωτογενή έρευνα του ΙΝΕΜΥ, οι μικρότερες επιχειρήσεις, που αποτελούν και την συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων, μπορεί μεν να επιδεικνύουν μια σημαντική ανθεκτικότητα ωστόσο μοιάζουν να είναι εγκλωβισμένες στις χαμηλές επιδόσεις των επάλληλων κρίσεων. Οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έκθεση παραμένει η διαχείριση των ανατιμήσεων, οι οικονομικές τους υποχρεώσεις αλλά και το ζήτημα της ρευστότητας.
Παράλληλα στο 85,7% των εμπορικών επιχειρήσεων ο κύκλος εργασιών έχει επηρεαστεί αρνητικά από τις ανατιμήσεις στο κόστος ενέργειας ενώ το 23% των εμπορικών επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν αυξήσεις της τάξης 21-30% στο ενεργειακό κόστος. Ειδικά σε ό,τι αφοράς τις μικρές επιχειρήσεις, οι μισές (49%) παρουσιάζουν στασιμότητα στον κύκλο εργασιών μεταξύ των ετών 2023/2022. Όπως επισημαίνεται, ο μέσος τζίρος ενισχύεται αλλά σε μεγάλο βαθμό, η αύξηση αυτή οφείλεται στον υψηλό πληθωρισμό. Παράλληλα, οι περιφερειακές ανισότητες παραμένουν ισχυρές.
Η μείωσης της απασχόλησης
Η απασχόληση στο λιανεμπόριο για το 2023 καταγράφει μείωση κατά 3,5%, σε σχέση με το 2022 η οποία οφείλεται στη μείωση των θέσεων εργασίας σε όλους τους επιμέρους κλάδους, με την υψηλότερη να καταγράφεται στον κλάδο των αυτοκινήτων (19,4%).
Την ίδια στιγμή καταγράφεται τόνωση της μισθωτής απασχόλησης κατά 2,5% σε σχέση με το 2022 ενώ η ποσοστιαία μείωση της απασχόλησης εμφανίζεται είναι υψηλότερη στους εργοδότες (-12,4%) από ό,τι στους εργαζόμενους. Είναι χαρακτηριστικό επίσης ότι το μερίδιο των αυτοαπασχολουμένων αντιστοιχεί πλέον στο 14,5% έχοντας μειωθεί σωρευτικά από το 2004 κατά 46,5%. Πλέον, στο εμπόριο αντιστοιχούν 6 μισθωτοί ανά εργοδότη από 5,3 το προηγούμενο έτος, οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης ενισχύθηκαν με το μερίδιο της μερικής να αυξάνεται σε 8, από 7% το 2022) και της προσωρινής σε 4,6% από 3,1% το 2022.