ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Αντίστροφη μέτρηση για «Ηρακλή», servicers και δανειολήπτες

Αντίστροφη μέτρηση για «Ηρακλή», servicers και δανειολήπτες
Unsplash

Εντός της ημέρας αναμένεται να ψηφιστεί το σχέδιο νόμου που περιλαμβάνει τον νέο «Ηρακλή», μια σειρά ρυθμίσεων για την προστασία των ευάλωτων δανειοληπτών, την ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα και νέα δεδομένα για τους servicers, με την αντιπολίτευση να έχει ανακοινώσει πως θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο.

Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων- Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2167» που ήδη ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία επί της αρχής του, από την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής αυτή την εβδομάδα εισάγει μια σειρά σημαντικών μέτρων με τα οποία θεσπίζονται υποχρεώσεις διαφάνειας, ενημέρωσης και σεβασμού των δικαιωμάτων των οφειλετών για τους servicers, εκσυγχρονίζει τον εξωδικαστικό μηχανισμό και διευρύνει την προστασία για τους πραγματικά ευάλωτους οφειλέτες.

Παράλληλα, με το νομοσχέδιο βελτιώνεται το πλαίσιο λειτουργίας του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων και εισάγονται ρυθμίσεις που ενισχύουν τον ανταγωνισμό, όπως η χορήγηση δανείων από μη τραπεζικούς φορείς.

Τέλος, απλοποιούνται και οι διαδικασίες του Πτωχευτικού Κώδικα και επεκτείνονται οι συναλλαγές μέσω συστημάτων άμεσων πληρωμών (IRIS).

Δείτε αναλυτικά τι περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου με ένα κλικ εδώ.

Τι αλλάζει για τους servicers

Με ορισμένες αλλαγές επί των διατάξεων για τις εταιρείες διαχείρισης αναμένεται να γίνει σήμερα η ψηφοφορία του νέου νομοσχεδίου, καθώς η τροπολογία που κατατέθηκε το Σάββατο αναγνωρίζει το δικαίωμα των servicers να επισπεύδουν διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης έναντι κόκκινων δανείων.

Υπενθυμίζεται πως το νομοσχέδιο υποχρεώνει τους servicers να παρέχουν, μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, προσωποποιημένη και αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης, μεταξύ άλλων.

Ο οφειλέτης θα μπορεί να βλέπει όλα τα στοιχεία εισερχόμενος με χρήση του κωδικού του σε ειδική εφαρμογή στις ιστοσελίδες των servicers, όπως κάνει σήμερα στο web banking της τράπεζάς του. Μέχρι να λειτουργήσει το νέο σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης, το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024, οι servicers υποχρεούνται να παρέχουν εγγράφως τις πληροφορίες αυτές (ύψος οφειλής, δόσεις, επιτόκιο κλπ.) σε κάθε δανειολήπτη μετά από αίτησή του σε προθεσμία 30 ημερών.

Επιπλέον σύμφωνα με τις προβλέψεις της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας 2021/2167 εισάγονται 5 νέες υποχρεώσεις ως προς την ενημέρωση, εξυπηρέτηση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των καταναλωτών:

  1. Η προστασία των προσωπικών στοιχείων και της ιδιωτικής ζωής των δανειοληπτών.
  2. Η απαγόρευση παρενόχλησης, καταναγκασμού ή αθέμιτης επιρροής κατά την επικοινωνία του servicer με τον πολίτη.
  3. Η έγγραφη γνωστοποίηση στον δανειολήπτη σε γλώσσα σαφή και κατανοητή, του υπολοίπου της οφειλής μετά από οποιαδήποτε μεταβίβαση πίστωσης.
  4. Η καθιέρωση διαφανών, άμεσων και δωρεάν διαδικασιών για τη διαχείριση των καταγγελιών των δανειοληπτών.
  5. Σύνδεση με τις προβλέψεις του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ και σεβασμό των δικαιωμάτων των δανειοληπτών.

Ποιες κυρώσεις προβλέπονται

Οι ποινές περιλαμβάνουν πρόστιμα έως 500.000 ευρώ, υποχρέωση διόρθωσης της παράβασης και φθάνουν μέχρι και σε ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους. Εισάγεται επομένως ένα αυστηρό πλαίσιο κυρώσεων για τους servicers, οι οποίοι καλούνται πλέον να αντιμετωπίζουν τον δανειολήπτη ως Ευρωπαίο πολίτη.

Τι αλλάζει στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ρυθμίσεις με τις οποίες διευρύνεται η προστασία για τους πραγματικά ευάλωτους δανειολήπτες και παράλληλα βελτιώνεται η λειτουργία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού για όλους όσοι προσφεύγουν σε αυτόν.

Υπενθυμίζεται ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός είναι διαδικασία στην οποία δεν παρεμβαίνει ανθρώπινο χέρι και το ποσοστό του «κουρέματος» καθορίζεται με αλγόριθμο.

Ειδικότερα, από εδώ και πέρα:

Η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών (για τους οποίους έχει εκδοθεί η σχετική βεβαίωση) γίνεται καταρχήν υποχρεωτικά αποδεκτή από τις Τράπεζες, τους servicers και το Δημόσιο. Από εδώ και στο εξής δεν θα μπορεί να απορρίπτει ένας υπάλληλος των τραπεζών ή των servicersτις προτάσεις του εξωδικαστικού, αλλά τόσο οι τράπεζες όσο και οι servicers θα πρέπει να προσφεύγουν δικαστικά (αναλαμβάνοντας και το κόστος της διαδικασίας) για να αμφισβητήσουν την πρόταση, εάν διαθέτουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο ευάλωτος δεν είναι πραγματικά ευάλωτος. Φυσικά ο δανειολήπτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία το 50% των προτάσεων ρύθμισης χρεών ευάλωτων οφειλετών απορρίπτονται από τους servicers. Με το νέο καθεστώς οι πραγματικά ευάλωτοι οφειλέτες θα μπορέσουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους.

Επιπλέον:

α) Βελτιώνεται ο μαθηματικός τύπος – αλγόριθμος για δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση προκειμένου να αυξηθεί το «κούρεμα» της οφειλής για όλους τους δανειολήπτες και όχι μόνο τους ευάλωτους.

β) Ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις. Σήμερα το επιτόκιο για τα χρέη προς τράπεζες και servicers είναι euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές. Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ήταν ήδη 3% σταθερό.

γ) Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό προσώπων που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.