ΕΕ: Τέλος στα έκτακτα μέτρα στήριξης για την ηλεκτρική ενέργεια

Στα τέλη του 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 μελών βρισκόταν στη μέση μιας οξείας ενεργειακής κρίσης που πυροδοτήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με τα κράτη μέλη να παρέχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ σε φορολογικές περικοπές και επιδοτήσεις για την αντιμετώπισή της.

Αναλυτικά η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Η Επιτροπή επιβεβαιώνει ότι δεν θα προτείνει παράταση αυτών των μέτρων», ανέφερε σε ανακοίνωσή της, υπενθυμίζοντας ότι αυτά περιλαμβάνουν κίνητρα μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ανώτατα όρια εσόδων για σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και κανόνες καθορισμού τιμών λιανικής.

Όσον αφορά το φυσικό αέριο, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν στα τέλη Μαρτίου να παρατείνουν για τους επόμενους 12 μήνες, έως τον Μάρτιο του 2024, έναν εθελοντικό στόχο να περιορίσουν τη ζήτηση αερίου τους κατά 15%.

Πτώση στις τιμές

Η Επιτροπή πρόσθεσε ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν πλέον μειωθεί σε λιγότερο από 80 ευρώ/MWh και οι τιμές του φυσικού αερίου όχι μόνο έχουν μειωθεί αλλά και σταθεροποιηθεί, στο βαθμό που οι αυξήσεις των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας που παρατηρήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 θεωρούνται «λιγότερο πιθανό να συμβούν τον επερχόμενο χειμώνα».

«Οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν ότι σεβάστηκαν σε γενικές γραμμές τον δεσμευτικό στόχο της μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5% στις ώρες αιχμής – ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση της πίεσης των τιμών».

Η Επιτροπή είπε επίσης ότι ορισμένες πτυχές των μέτρων έκτακτης ανάγκης είχαν συμπεριληφθεί στις προτάσεις της για μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές προσαρμογές στο σχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Αυτές οι προτάσεις στοχεύουν στο να προσπαθήσουν να αυξήσουν τη χρήση συμβάσεων ηλεκτρικής ενέργειας σταθερής τιμής, να προστατεύσουν τους καταναλωτές από τις αυξήσεις των τιμών και να επιταχύνουν τη στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Μείωση της ζήτησης

Όσον αφορά τα μέτρα μείωσης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι κάθε χώρα της ΕΕ εφάρμοσε μέτρα για τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, όπως μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης και στοχευμένων μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.

Οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν ότι σεβάστηκαν σε γενικές γραμμές τον δεσμευτικό στόχο της μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5% στις ώρες αιχμής – ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση της πίεσης των τιμών. Τα μέτρα αντιμετώπισης της ζήτησης που εφάρμοσαν ορισμένες χώρες της ΕΕ είναι σημαντικά για την εύρυθμη λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή έχει προτείνει ορισμένα διαρθρωτικά στοιχεία με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τα μέτρα κρίσης στην πρόταση σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

H Κομισιόν υπογραμμίζει επίσης ότι 12 από τις 25 χώρες της ΕΕ εκμεταλλεύτηκαν τη δυνατότητα να διευρύνουν το πεδίο της ρύθμισης των τιμών λιανικής σε περιόδους κρίσης στις ΜΜΕ και να εφαρμόσουν ρύθμιση τιμών κάτω του κόστους υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Για παράδειγμα, 7 επιπλέον χώρες της ΕΕ εισήγαγαν ρύθμιση των τιμών για τα νοικοκυριά – επιπλέον της δημόσιας παρέμβασης στον καθορισμό των τιμών για τα νοικοκυριά που υπήρχε ήδη πριν από την κρίση σε 11 χώρες της ΕΕ. 4 ανέφεραν ότι εισήγαγαν ρυθμιζόμενες τιμές λιανικής για τις ΜΜΕ και 2 ανέφεραν συστήματα αποζημίωσης για τις ΜΜΕ. Αρκετές χώρες της ΕΕ ανέφεραν συστήματα που βασίζονται σε ανώτατα όρια κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων παρεμβάσεων στον καθορισμό των τιμών ή συστημάτων άμεσης ή έμμεσης αποζημίωσης στους τελικούς καταναλωτές.