Η ρεμδεσιβίρη κατά του COVID-19: Ασφαλής θεραπεία εκλογής, σύμφωνα με μελέτες και RWE
Μπορεί να έχουμε αφήσει πίσω μας την πανδημία, ωστόσο ο κίνδυνος για να νοσήσει κάποιος με COVID-19, ή για να επαναμολυνθεί, δεν έχει περάσει.
Μάλιστα οι επαναμολύνσεις από τη νόσο COVID-19, αποτελούν ένα μεγάλο στοίχημα για την επιστημονική κοινότητα. Ήδη βιώνουμε μία ακόμη μετάλλαξη, τον λεγόμενο «Αρκτούρο», ή ΧΒΒ.1.16, ο οποίος θεωρείται από όλους τους λοιμωξιολόγους πολύ μεταδοτικός, πολύ περισσότερο και από την υποπαραλλαγή κράκεν (XBB.1.5).
Ιδιαίτερα οι ευάλωτες ομάδες, όπως άτομα άνω των 60 ετών με υποκείμενα νοσήματα, ή ογκολογικοί ασθενείς και γενικότερα άνθρωποι σε ανοσοκαταστολή, είναι αναγκαίο να γνωρίζουν την αξία, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των αντιικών φαρμάκων που υπάρχουν σε περίπτωση επανανόσησης – αρκεί, τις εν λόγω θεραπείες, να τις λάβουν πολύ έγκαιρα.
Μία τέτοια θεραπευτική επιλογή είναι η ρεμδεσιβίρη, μία ισχυρή αντιϊκή θεραπεία η οποία έχει μελετηθεί από μια μεγάλη σειρά κλινικών μελετών αλλά και μέσα από τα λεγόμενα Real World Evidence. Η ρεμδεσιβίρη συστήνεται ως θεραπεία εκλογής από τις κατευθυντήριες οδηγίες, έχοντας φυσικά και εδραιωμένο προφίλ ασφάλειας.
Υπενθυμίζεται ότι η ρεμδεσιβίρη αποτελεί ένα νουκλεοτιδικό ανάλογο που εφευρέθηκε από τη Gilead Sciences, βασιζόμενη σε πάνω από μια δεκαετία αντιιικής έρευνας της εταιρείας. Έως τώρα είναι εγκεκριμένη σε περισσότερες από 50 χώρες, ενώ έχει διατεθεί σε σχεδόν 13 εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 8 εκατομμυρίων ατόμων σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, μέσω του προγράμματος εθελοντικής αδειοδότησης της Gilead Sciences.
Επιπλέον, από την αρχή της πανδημίας, η ρεμδεσιβίρη διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στη θεραπεία των νοσηλευόμενων ασθενών με COVID-19.
Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα καθημερινής κλινικής πρακτικής (RWE) που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο 30ό Συνέδριο για τους ρετροϊούς και τις ευκαιριακές λοιμώξεις (CROI 2023) από τρεις νέες αναλύσεις της βάσης δεδομένων Premier Healthcare, εκτιμάται ότι η επίδραση της ρεμδεσιβίρης είναι πολύ αποτελεσματική, κατά της θνητότητας στον συνολικό πληθυσμό ασθενών, καθώς και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η μελέτη αυτή περιλαμβάνει δεδομένα επαναχορήγησης κατά την διάρκεια επικράτησης όλων των παραλλαγών του ιού SARC- CoV-2 (και ειδικότερα το διάστημα Δεκέμβριος 2020–Απρίλιος 2022).
Σύμφωνα με τα δεδομένα του συνεδρίου:
- Η ρεμδεσιβίρη μείωσε τη θνητότητα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου σε νοσηλευόμενους ασθενείς με νόσο COVID-19 σε όλες τις παραλλαγές του ιού και σε όλα τα επίπεδα οξυγόνου
- Η ρεμδεσιβίρη μείωσε την θνητότητα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς με νόσο COVID-19 σε σχέση με την ομάδα ελέγχου, σε όλες τις παραλλαγές του ιού
- Η ρεμδεσιβίρη μείωσε στατιστικώς σημαντικά την 30η ημέρα, την πιθανότητα επανεισαγωγής στο νοσοκομείο σε ασθενείς με COVID-19 λοίμωξη σε όλες τις παραλλαγές του ιού, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία
Τα παραπάνω θετικά αποτελέσματα από κλινικές μελέτες σε ασθενείς με νόσο COVID-19, ανακοινώνει η φαρμακευτική Gilead Sciences.
Ειδικότερα, Μελέτη Φάσης 3 κατέδειξε ότι η ρεμδεσιβίρη (remdesivir) ήταν γενικά καλά ανεκτή σε άτομα με μέτρια έως σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία, ενώ αναδρομική μελέτη έδειξε χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από COVID-19 σε καρκινοπαθείς.
Από τα στοιχεία, τα οποία παρουσιάζονται στο 33ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Κλινικής Μικροβιολογίας & Λοιμωδών Νοσημάτων (ECCMID 2023) προκύπτει ότι σε αναδρομική μελέτη διαπιστώθηκε ότι η θεραπεία με ρεμδεσιβίρη σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από COVID-19 για άτομα που ζουν με καρκίνο.
Μια ξεχωριστή ανάλυση κατέδειξε ότι η χρήση του ρεμδεσιβίρης σχετίζεται ακόμη με μειωμένο κίνδυνο επανεισαγωγής στο νοσοκομείο σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς που νοσηλεύονται με COVID-19. Αναφερόμενος στα νέα στοιχεία ο Frank Duff, MD, Senior Vice President, Virology Therapeutic Area Head, Gilead Sciences υποστήριξε ότι «το εύρος των κλινικών και πραγματικών δεδομένων αποδεικτικών στοιχείων που παρουσιάστηκαν στο ECCMID υποστηρίζουν περαιτέρω το ισχυρό προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της ρεμδεσιβίρης».
Πολυκεντρική μελέτη Φάσης 3 -REDPINE
Στη τυχαιοποιημένη μελέτη, διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, αξιολογήθηκε η ασφάλεια της ρεμδεσιβίρης σε ασθενείς με μέτρια και σοβαρά μειωμένη νεφρική λειτουργία που νοσηλεύτηκαν για COVID-19, έναν πληθυσμό με αυξημένη θνησιμότητα που σχετίζεται με το COVID-19.
Η μελέτη περιελάβανε 243 νοσηλευόμενους ενήλικες συμμετέχοντες με επιβεβαιωμένο COVID-19 και νεφρική ανεπάρκεια, συμπεριλαμβανομένων 90 συμμετεχόντων (37%) με οξεία νεφρική βλάβη (ΟΝΒ), 64 συμμετεχόντων (26%) με χρόνια νεφρική νόσο (ΧΝΝ) και 89 συμμετεχόντων (37%) με νεφρική νόσο τελικού σταδίου (ΝΝΤΣ) που απαιτούσε αιμοκάθαρση.
Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν 2:1 για να λάβουν ρεμδεσιβίρη (n=163) ή εικονικό φάρμακο (n=80), επιπλέον της συνήθους φροντίδας. Στη μελέτη δεν παρατηρήθηκαν νέα σήματα ασφάλειας και δεν εντοπίστηκαν πρόσθετες ανεπιθύμητες ενέργειες στο ρεμδεσιβίρη σε 163 νοσηλευόμενους ασθενείς με ΟΝΒ (n=60), ΧΝΝ (n=44) ή ΝΝΤΣ (n=59) που έκαναν αιμοκάθαρση και έλαβαν ρεμδεσιβίρη για έως και 5 ημέρες.
Τι δείχνουν μελέτες για τους ογκολογικούς ασθενείς
Δύο μελέτες κλινικής πρακτικής που παρουσιάστηκαν στο ECCMID εξέτασαν την αποτελεσματικότητα της ρεμδεσιβίρης στη μείωση της θνησιμότητας που σχετίζεται με τον COVID-19 για όσους ζουν με καρκίνο, καθώς και τον ρόλο που διαδραματίζει η ρεμδεσιβίρη στη μείωση της επαναεισαγωγής στο νοσοκομείο για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς που έχουν μολυνθεί με τις κυρίαρχες ανησυχητικές παραλλαγές (προ-Δέλτα, Δέλτα και Όμικρον).
Στην πρώτη ανάλυση, αξιολογήθηκαν 7.482 άτομα με καρκίνο που νοσηλεύτηκαν για COVID-19 και έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη τις δύο πρώτες ημέρες της εισαγωγής. Τα αποτελέσματα την 28η ημέρα, έδειξαν ότι τα άτομα με καρκίνο που έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με τα άτομα με καρκίνο που δεν έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη. Αυτό το εύρημα παρατηρήθηκε σε όλες τις παραλλαγές:
- προ-Δέλτα: 25%
- Δέλτα: 32% και
- Όμικρον: 40%
Στη δεύτερη ανάλυση, αξιολογήθηκαν 4.664 ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς και όσοι έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη (n=2.332) είχαν χαμηλότερο κίνδυνο επανεισαγωγής στο νοσοκομείο τόσο σε χρονικό διάστημα 30 όσο και 60 ημερών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα ποσοστά επανεισαγωγής 60 ημερών:
- ήταν 16% χαμηλότερα για τους ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με ρεμδεσιβίρη κατά τη διάρκεια του κύματος Δέλτα και
- 13% χαμηλότερα κατά τη διάρκεια του κύματος Όμικρον σε σύγκριση με τους αντίστοιχους μάρτυρες.
Νέα δεδομένα και για την οβελδεσιβίρη
H Gilead Sciences ανακοίνωσε επίσης θετικά δεδομένα στο ECCMID από τη Φάση 1 της τυχαιοποιημένης, διπλής-τυφλής, ελεγχόμενης με εικονικό φάρμακο μελέτης κλιμάκωσης της δόσης της οβελδεσιβίρης σε υγιείς ενήλικες συμμετέχοντες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η οβελδεσιβίρη επιτυγχάνει τις αναμενόμενες θεραπευτικές συγκεντρώσεις στο πλάσμα για τη θεραπεία της νόσου COVID-19.
Το Obeldesivir είναι ένα νέο ερευνητικό από του στόματος αντιικό που αναπτύσσεται για τη θεραπεία του COVID-19, το οποίο μόλις μεταβολιστεί, λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως η ρεμδεσιβίρη στοχεύοντας την αναπαραγωγή του ιού SARS-CoV-2 μέσω της αναστολής της ιικής πολυμεράσης RNA.
Η Gilead Sciences προώθησε την οβελντεσιβίρη σε δύο μελέτες Φάσης 3 – BIRCH και OAKTREE – σε μεγάλους πληθυσμούς και γεωγραφίες για να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της οβελδεσιβίρης για τη θεραπεία μη νοσηλευόμενων συμμετεχόντων με COVID-19.