Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα: Οι επτά παρεμβάσεις της Ελλάδας

Πρόκειται για τους βασικούς πυλώνες που παρουσίασε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο παρουσιάστηκε το πρωί της Τετάρτης 18/1, με τον υπουργό Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα να τονίζει πως «θέλουμε η Ελλάδα να είναι από τις πρώτες χώρες που θα καταθέσει το Εθνικό της Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στην ΕΕ».

Μάλιστα, ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε πως οι δράσεις που δρομολογούνται θα κινητοποιήσουν σχεδόν διπλάσιες επενδύσεις, σε όλους τους τομείς που εμπλέκονται στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, συγκριτικά με το υφιστάμενο ΕΣΕΚ.

Όπως επισημαίνεται πρόκειται για το αναθεωρημένο ενεργειακό σχεδιασμό του 2019, το οποίο έχει ορίζοντα το 2030. Οι προτάσεις του Εθνικού Σχεδίου συζητήθηκαν στην αρμόδια διυπουργική επιτροπή και θα τεθούν εκ νέου προς διαβούλευση, πριν το νέο ΕΣΕΚ κατατεθεί προς έγκριση από την ΕΕ, μέχρι τον Απρίλιο 2023.

Επτά παρεμβάσεις στον πυρήνα του νέου ΕΣΕΚ της Ελλάδας

• Ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ

Ανάπτυξη Φωτοβολταϊκών και Αιολικών συστημάτων, καθώς και η επιτάχυνση της ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών, με την προσθήκη περισσότερων από 12GB μέχρι το 2030 και εκμετάλλευση του εναπομείναντος υδραυλικού δυναμικού της χώρας.

• Αποθήκευση Ενέργειας

Η υψηλή διείσδυση ΑΠΕ πρέπει να συνοδευτεί και με την ανάπτυξη της απαιτούμενης αποθήκευσης για εξισορρόπηση και σταθεροποίηση του συστήματος

• Ενεργειακή αποδοτικότητα

Ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων, smart διαχείριση της ενεργειακής κατανάλωσης και αλλαγής συμπεριφορών προς τη μείωση της απαιτούμενης ενέργειας ή και του προφίλ της ζήτησης. Ο δράσεις αυτές μπορούν να έχουν μεγάλη προστιθέμενη αξία.

• Εξηλεκτρισμός των ελαφρών μεταφορών

Ηλεκτροκίνηση στα μεσαία / ελαφριά οχήματα με ταυτόχρονη ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης και αλληλεπίδρασης με το δίκτυο. Μεγάλο κομμάτι των απαιτούμενων επενδύσεων είναι σε οχήματα και τις μπαταρίες τους. Μια ολόκληρη οικονομία ανακύκλωσης μπαταριών θα πρέπει να δημιουργηθεί με πιθανό περιφερειακό ρόλο στα Βαλκάνια.

• Δημιουργία οικονομίας πράσινου υδρογόνου

Με χρήση στις μεταφορές, στη βιομηχανία και υπό συνθήκες στην ηλεκτροπαραγωγή. Ήδη έχουμε σημαντική κινητικότητα στον χώρο που σε συνδυασμό με ανταγωνιστικές ΑΠΕ μπορεί να δώσει αξία στη χώρα.

• Ανάπτυξη συνθετικών, πράσινων καυσίμων (RFNBO)

Με χρήση στις μεταφορές, σε βαρέα οχήματα, ναυτιλία και αεροπορία. Μια ολόκληρη καινούργια βιομηχανία που θα πρέπει να αρχίσει να διαμορφώνεται.

• Καινοτομία και συστημικές λύσεις στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS)

Για την ενεργειακή μετάβαση της βιομηχανίας της χώρας, (κυρίως τσιμέντο, διύλιση και λιπάσματα). Θα απαιτηθεί εθνικό πλάνο και συντονισμός, δεδομένου της έλλειψης κλίμακας των τοπικών εταιρειών. Αντίστοιχα έργα συντονίζονται από τα κράτη στην Ευρώπη και στην Αμερική.

Οι στόχοι για το νέο ΕΣΕΚ

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΝ, το σύνολο των ετήσιων επενδυτικών δαπανών, κατά μέσο όρο το διάστημα 2021 – 2025 διαμορφώνεται ως εξής:

Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας κ. Σκρέκα «έχει δοθεί έμφαση στις δράσεις και τεχνολογίες που έχουν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία» σημειώνοντας πως σε ορισμένες περιπτώσεις ίσως δεν έχει επιλεγεί η πιο οικονομική λύση, αλλά αυτή που προσφέρει περισσότερα σε τοπικό επίπεδο

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις βασικές αρχές του σχεδιασμού των δράσεων:

1. Πέρα από το κόστος κάθε δράσης / τεχνολογίας, αξιολογείται η οικονομική συνεισφορά στη χώρα (προστιθέμενη αξία, εμπορικό ισοζύγιο κτλ) για το βέλτιστο μείγμα δράσεων. Ως αποτέλεσμα μπορεί να επιλεγούν δράσεις πιο κοστοβόρες αλλά πιο οικονομικά αποδοτικές (π.χ., μονώσεις κτιρίων σε σχέση με αντλίες θερμότητας).

• Η μετάβαση και οι απαιτούμενες επενδύσεις είναι μια ευκαιρία να αναπτυχθούν σχετικοί κλάδοι της οικονομίας με εθνικούς πρωταθλητές (π.χ. ενεργειακή αποδοτικότητα, πράσινη ναυτιλία, κυκλική οικονομία μπαταριών)

2. Βασικό στοιχείο μιας ομαλής ενεργειακής μετάβασης είναι και η ασφάλεια εφοδιασμού / ενεργειακή επάρκεια της χώρας ιδιαίτερα στη μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030.

• Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις απαιτούμενες εφεδρείες μέχρι να επιτευχθεί η μετάβαση

3. Διασφάλιση των απαιτούμενων υποδομών σε δίκτυα ηλεκτρισμού και αερίου για την υποστήριξη της ανάπτυξης με διπλασιασμό των απαιτούμενων επενδύσεων με το αντίστοιχο πλάνο προώθησης επενδύσεων.

Υπενθυμίζεται πως τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα θα υποβληθούν στην ΕΕ ως τις 30 Ιουνίου και θα οριστικοποιηθούν έως τα μέσα του 2024.