Πληθωρισμός: Η ενεργειακή κρίση θα κρίνει την πορεία για το 2023
Τα στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό τον Νοέμβριο στην Ελλάδα έδειξαν επιβράδυνση στο 9% σε σχέση με το 9,5% του προηγούμενου μήνα και ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή για την Ευρωζώνη ανήλθε στο 10%, σημειώντας μείωση 0,6% μονάδων από την τιμή του Οκτωβρίου.
Και στις δύο περιπτώσεις ο δείκτης για τον πληθωρισμό κινήθηκε χαμηλότερα από το 10,4% που έβλεπαν οι εκτιμήσεις των αναλυτών, με κυριότερο παράγοντα για την υποχώρηση του την επιβράδυνση της αύξησης στις τιμές της ενέργειας.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΤΕ, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα φαίνεται να έχει περάσει το σημείο καμπής και αναμένεται να αποκλιμακωθεί στο 3% στα τέλη του 2023, από περίπου 8% στα τέλη του 2022, με πιθανότητα ακόμη ταχύτερης υποχώρησης.
Ο ελληνικός πληθωρισμός κινήθηκε τόσο τον Οκτώβριο, όσο και το Νοέμβριο χαμηλότερα από το μέσο όρο της ευρωζώνης για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο του 2021, καταγράφοντας σημαντική μείωση και σε μηνιαία βάση, αντιδρώντας στη διαφαινόμενη κάμψη των τιμών της ενέργειας και άλλων πρώτων υλών, από τα υψηλά που σημειώθηκαν τους προηγούμενους μήνες και παρέχοντας πρώιμες ενδείξεις ότι η χώρα έχει διέλθει πλέον το σημείο κορύφωσης της πληθωριστικής κρίσης στην ελληνική οικονομία.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΤΕ, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα, βάσει του ΔΤΚ, θα διαμορφωθεί πλησίον του 10% κατά μέσο όρο για το 2022 και στο 4,5%, ετησίως, το 2023, με τα εν λόγω ποσοστά να αντιστοιχούν, σε ετήσιες μεταβολές της τάξης του 7,7% και του 3,2% αντίστοιχα, στο τέλος κάθε έτους.
Ενεργειακή εξάρτηση
Σύμφωνα με την ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, η ελληνική οικονομία είναι περισσότερο ευάλωτη στις διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησής της από εισαγωγές ενεργειακών, αλλά και μη ενεργειακών αγαθών που βρέθηκαν στο επίκεντρο της τρέχουσας κρίσης.
Όπως διαπιστώνεται ορισμένοι από τους παράγοντες που επιτάχυναν την ανοδική πορεία του πληθωρισμού αρχίζουν να εμφανίζουν σημάδια αποκλιμάκωσης και αναμένεται να διευκολύνουν την επιβράδυνσή του, ωστόσο παραμένει το ερώτημα για τι θα συμβεί σε μια ενδεχόμενη νέα εκτόξευση στις τιμές τις ενέργειας.
Όσον αφορά την πορεία των ενεργειακών τιμών το 2023, οι προσδοκίες της αγοράς για τις τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη υποχώρησαν από το ιστορικό υψηλό του Αυγούστου. Τον Νοέμβριο, η προβλεπόμενη τιμή του φυσικού αερίου για το επόμενο έτος, με βάση τα ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης TTF που αποτελούν την τιμή αναφοράς για την Ευρώπη, διαμορφώθηκε σε 125 €/MWh κατά μέσο όρο για το 2023.
Σχετικά με τις τιμές πετρελαίου, οι τελευταίες προβλέψεις υποδεικνύουν σταθεροποίηση μέχρι το τέλος του έτους και ετήσια υποχώρηση κατά περίπου 13% σε όρους USD, στα 88 δολάρια/βαρέλι, το 2023.
Η συνδυαστική συμβολή των τιμών των καυσίμων και της ηλεκτρικής ενέργειας στον πληθωρισμό προβλέπεται ότι θα περιοριστεί στη 1,5 ποσοστιαία μονάδα το 4ο τρίμηνο του 2022 και θα γίνει αρνητική, αφαιρώντας κατά μέσο όρο περίπου 1 ποσοστιαία μονάδα από τον πληθωρισμό του 2023, σε σύγκριση με τη μέση προσθήκη 6,4 ποσοστιαίων μονάδων στον πληθωρισμό κατά το 9μηνο του 2022.
Προφανώς, οι εν λόγω προβλέψεις εμπεριέχουν υψηλό βαθμό αβεβαιότητας, καθώς η αντίδραση της αγοράς σε αστάθμητους, αλλά και αναμενόμενους παράγοντες, όπως το όριο τιμής και οι περιορισμοί στη διακίνηση ρωσικού πετρελαίου, δεν μπορεί να προβλεφθεί με αξιοπιστία, ωστόσο είναι ξεκάθαρο ότι οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί σημαντικά σε σχέση με το 3ο τρίμηνο.
Λαγκάρντ: Να δώσουμε σήμα πως ο πληθωρισμός θα «πέσει»
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ εξήρε την ανάγκη ο πληθωρισμός να επιστρέψει στον στόχο της ΕΚΤ, τονίζοντας πως τα μηνύματα που πρέπει να εκπέμπονται προς το κοινό, είναι πως η ακρίβεια θα μειωθεί.
«Δεδομένης αυτής της εξαιρετικής αβεβαιότητας, αυτό που πρέπει να κάνουμε εμείς οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι να εφαρμόσουμε στην πραγματικότητα νομισματική πολιτική που να ‘εδραιώνει’ τις προσδοκίες, ώστε αυτές οι προσδοκίες να παραμείνουν κοντά στον στόχο» επεσήμανε η επικεφαλής της ΕΚΤ, σύμφωνα με το Bloomberg και πρόσθεσε:
«Πρέπει να δώσουμε σήμα στο κοινό, στους παρατηρητές, στους σχολιαστές, ότι σε όλα τα σενάρια ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε στο τρέχον περιβάλλον».
Πλέον, όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ για το έτος, στις 14-15 Δεκεμβρίου, όπου φέρεται πως θα αποφασιστεί η τρίτη συνεχόμενη αύξηση των επιτοκίων της κατά 75 μονάδες βάσης ή κατά 50 μονάδες βάσης.