Γιατί πέφτει η τιμή του φυσικού αερίου

Οι γεμάτες αποθήκες στην Ευρώπη, οι υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες και το κοινό μέτωπο των ευρωπαίων ηγετών για την αντιμετώπιση της ενεργειακές ακρίβειας είναι οι βασικοί λόγοι που καταγράφεται αποκλιμάκωση στην τιμή του φυσικού αερίου, για πρώτη φορά από όταν η Ρωσία «ψαλίδισε» την προμήθεια του αερίου προς την Ευρώπη, όμως το βασικό ερώτημα είναι αν η πτώση αυτή θα είναι βραχυπρόθεσμη ή θα έχει διάρκεια.

Πιο αναλυτικά, οι σημαντικές εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) έχουν συμβάλει στην αύξηση των αποθεμάτων σε υψηλότερα από τα συνηθισμένα επίπεδα, σύμφωνα με το Bloomberg.

Συγκεκριμένα, οι αυξημένες εισαγωγές LNG για την αντικατάσταση των προμηθειών από τους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου – οι οποίες αυτή τη στιγμή αποτελούν μόλις το 9% της προμήθειας της ΕΕ, έχουν βοηθήσει την Ευρώπη να ξεπεράσει το 90% της αποθηκευτικής της δυνατότητας.

Μάλιστα, σύμφωνα με στοιχεία του MarineTraffic, υπάρχουν περίπου 60 τάνκερ που μεταφέρουν LNG και «περιμένουν» στις θάλασσες γύρω από την Ευρώπη, μέχρι να ξεφορτώσουν το φορτίο τους σε ευρωπαϊκά λιμάνια, αναφέρουν οι Financial Times.

Στην προκειμένη, το πρόβλημα που έχει η Ευρώπη να μετατρέψει σε αέριο τόσο μεγάλους όγκους LNG μετατράπηκε σε θετικό στοιχείο, καθώς αύξησε το αποθεματικό της, κάτι που με τη σειρά του «έριξε» την τιμή του φυσικού αερίου.

Παράλληλα, οι υψηλότερες από το αναμενόμενο για την εποχή θερμοκρασίες και οι προβλέψεις για έναν ήπιο καιρικά χειμώνα έχουν βοηθήσει σημαντικά στον περιορισμό της ζήτησης, με αποτέλεσμα οι τιμές να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα. Αν ο καιρός διατηρηθεί σε «ήπια» σε σχέση με τον μέσο όρο επίπεδο είναι πιθανό να αποφευχθεί μια «περιορισμένη διανομή» του πολύτιμου καυσίμου, ενώ ένας «σκληρός» χειμώνα θα φέρει πολλά περισσότερα προβλήματα μαζί του.

Θετική επίδραση στην αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου είχε και η συμφωνία για μείωση της ζήτησης κατά 15% φέτος τον χειμώνα και μέχρι τον Μάρτιο του 2023, στην οποία κατέληξαν οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης την προηγούμενη εβδομάδα.

Μάλιστα, οι 27 Ευρωπαίοι αναμένεται να συζητήσουν σήμερα και το ενδεχόμενο να συμφωνηθεί ακόμα μεγαλύτερο «ψαλίδι» στην κατανάλωση του φυσικού αερίου, καθώς σύμφωνα με το προσχέδιο του «Επείγοντος Κανονισμού» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι απαραίτητο για την επάρκεια και την αναπλήρωση των ευρωπαϊκών αποθηκών αερίου για τον επόμενο χειμώνα, καθώς τα αποθέματα που αυτή τη στιγμή υπάρχουν σε υψηλά επίπεδα θα έχουν στο μεταξύ εξαντληθεί.

Η μείωση της ζήτησης έχει βοηθήσει πολύ στο να παραμείνουν γεμάτες οι αποθήκες φυσικού αερίου, και όπως δείχνουν τα στοιχεία του think-tank «Bruegel» η Ευρώπη έχει περιορίσει τη ζήτηση της κατά 7% από την αρχή της χρονιάς, σε σύγκριση με τον μέσο όσο του 2019 – 2021.

Σε χαμηλό 4 μηνών σήμερα η τιμή του φυσικού αερίου

Το πρωί της Τρίτης 25/10 η τιμή του φυσικού αερίου βρέθηκε στα 93,700 ευρώ ανά μεγαβατώρα με ημερήσια πτώση 5,5%, καταγράφοντας χαμηλό 4 μηνών, με μια μεταβολή -46% σε μηνιαίο επίπεδο.

Χθες, Δευτέρα, η τιμή του ευρωπαϊκού δείκτη TTF στο Χρηματιστήριο του Άμστερνταμ έφτασε στα 93,35 ευρώ ανά μεγαβατώρα, χαμηλότερα σχεδόν κατά 20% σε σχέση με την Παρασκευή, στο χαμηλότερο σημείο που έχει βρεθεί από τα μέσα του Ιουνίου.

Η τιμή του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου είναι πλέον 70% χαμηλότερα από αυτή του Αυγούστου, όταν εκτοξεύθηκε πάνω από τα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα, αν και παραμένουν πάνω από τρεις φορές υψηλότερες από τον μέσο όρο σε βάθος πενταετίας.

Το «στοίχημα» του επόμενου χειμώνα

Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν πως ο επόμενος χειμώνας θα είναι μια ακόμα μεγαλύτερη πρόσκληση ενεργειακά, καθώς το ρωσικό φυσικό αέριο αναμένεται να είναι ακόμα «λιγότερο» στις αποθήκες της Ευρώπης. Οι ρωσικές ροές μειώθηκαν σε πολύ μικρό ποσοστό τους πρώτους έξι μήνες του 2022, το οποίο σημαίνει πως οι ευρωπαϊκές αποθήκες είχαν ήδη αρχίσει να γεμίζουν πριν το καλοκαίρι, όταν η Ρωσία άρχισε να διακόπτει τις προμήθειες προς την ΕΕ, με φόντο τις ευρωπαϊκές κυρώσεις και τα «ατυχήματα» στους αγωγούς Nord Stream.

Πλέον το βασικό ερώτημα είναι αν θα υπάρχει αρκετό φυσικό αέριο για τον επόμενο χειμώνα, δεδομένου πως η Ευρώπη πιθανόν να «χάσει» σχεδόν 45 – 50 κυβικά μέτρα ρωσικού αερίου, σε ετήσιο επίπεδο.

Το πιο δυσοίωνο σενάριο

Παρά την πτώση των τιμών όμως, έρευνα της Handeslblatt κάνει λόγο για δεκαπλασιασμό στην τιμή του φυσικού αερίου.

Συγκεκριμένα η έρευνα αναφέρει πως τα συμβόλαια φυσικού αερίου σχεδόν του 1/3 των εταιρειών που στεγανοποιούν χάλυβα σε λουτρά ψευδαργύρου θα λήξουν μέχρι το τέλος του έτους. Για το 50%, οι συμβάσεις θα λήξουν το επόμενο έτος. Το 40% αναμένει πενταπλάσια αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, το 50% τριπλάσια ή τετραπλάσια αύξηση. Οι υπόλοιποι φοβούνται ακόμη και δεκαπλάσια αύξηση.

Παράλληλα, πολλές εταιρείες ανησυχούν για πιθανές ελλείψεις φυσικού αερίου ή διακοπές ρεύματος, καθώς υπάρχει η απειλή διακοπών του εφοδιασμού ή αλματώδους αύξησης των τιμών.

Παρά τα σχεδιαζόμενα φρένα στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου για τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές, τα μέτρα θα εφαρμόζονται σε μια βασική ποσόστωση του 70% της κατανάλωσης, ωστόσο οι ταχείες αυξήσεις των τιμών αντιπροσωπεύουν μια σημαντική επιβάρυνση συνολικά.

Μάλιστα, μεμονωμένες εταιρείες έχουν ήδη μειώσει σημαντικά ή ακόμη και σταματήσει την παραγωγή επειδή δεν μπορούσαν πλέον να αντιμετωπίσουν το ενεργειακό κόστος και επειδή δεν έβλεπαν καμία πιθανότητα να μετακυλήσουν τις αυξήσεις του κόστους στους πελάτες.