ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η πρόταση της Κομισιόν: Ψαλίδι στα υπερκέρδη της ενέργειας, 140 δισ. ευρώ στο «ταμείο»

Η πρόταση της Κομισιόν: Ψαλίδι στα υπερκέρδη της ενέργειας, 140 δισ. ευρώ στο «ταμείο»
Οι προτάσεις της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν κωδικοποιημένες (AP Photo/Markus Schreiber, File)

Η απεξάρτηση από την ρωσική ενέργεια, η μείωση της κατανάλωσης, τα κίνητρα προς τις εταιρείες που παράγωγουν ενέργεια με χαμηλό κόστος, το «όριο» στα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας και η διοχέτευση των υπερβάλοντων εσόδων προς όσους τα χρειάζονται περισσότερο περιλαμβάνονται στο πακέτο μέτρων που έχει σχεδιαστεί για την προστασία από τις αυξημένες τιμές της ενέργειας παρουσίασε κατά την διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την «Κατάσταση της Ένωσης», η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, το πρωί της Τετάρτης.

Παράλληλα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκή Επιτροπής δήλωσε πως στις προτάσεις της Κομισιόν στην «μάχη» κατά της ενεργειακής κρίσης είναι μια συνολική μεταρρύθμιση στην αγορά ενέργειας που περιλαμβάνει την αποσύνδεση της τιμής του φυσικού αερίου από αυτή της ηλεκτρικής ενέργειας και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο για τη δημιουργία νέων δεικτών που θα εξυπηρετούν τις σύγχρονες ανάγκες, καθώς ο δείκτης TTF που χρησιμοποιείται μέχρι τώρα δεν έχει προσαρμοστεί.

Μάλιστα, η συγκεκριμένη πρόταση είναι ανάλογη της ελληνικής πρότασης για ένα νέο πανευρωπαϊκό μοντέλο ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα υπολογίζει καλύτερα το πραγματικό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, αποσυνδέοντας την τιμή του φυσικού αερίου από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, διασφαλίζοντας έτσι προσιτές τιμές για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».

Το «πράσινο» υδρογόνο στην οικονομία του μέλλοντος

Για αύξηση των επενδύσεων σε αιολική ενέργεια, ηλιακά πάνελ και «πράσινο» υδρογόνο έκανε λόγο στην ομιλία της η πρόεδρος της Κομισιόν, η οποία μίλησε για ενίσχυση του εργαλείου RepowerEU και τη δημιουργία ενός μηχανισμού για το υδρογόνο, της νέας «Ευρωπαϊκής Τράπεζας για το Υδρογόνο». Με αυτό τον τρόπο η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορέσει να εγγυηθεί την παροχή υδρογόνου και να οικοδομήση την «οικονομία του μέλλοντος», στο πλαίσιο της «Πράσινης Συμφωνίας».

Η εισήγηση της Κομισιόν

Συγκεκριμένα, η Κομισιόν στην εισήγηση της προβλέπει μέτρα στήριξης ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αλλά και μέτρα υποχρεωτικής εξοικονόμησης ενέργειας, όπως:

  • όριο στα έσοδα των εταιριών που παράγουν ηλεκτρισμό μέσω της πυρηνικής ενέργειας και ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική) και καταγράφουν υψηλά περιθώρια κέρδους. Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο, η Κομισιόν προτείνει τον καθορισμό του πλαφόν των 180 ευρώ/μεγαβατώρα. Η διαφορά ανάμεσα στο επίπεδο των εισοδημάτων και της χονδρικής τιμής της αγοράς θα αποδίδεται στα κράτη της ΕΕ για να ανακατανεμηθεί στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Ο άνθρακας και το μεθάνιο έχουν αποκλεισθεί από τον μηχανισμό αυτόν. Το «πλαφόν» αυτό στα έσοδα τους εκτιμάται πως θα οδηγήσει στη συγκέντρωση άνω των 140 δισ. ευρώ στην Ε.Ε. Η εφαρμογή του μέτρου θα διαφέρει πολύ από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το ενεργειακό μίγμα που χρησιμοποιείται σε κάθε χώρα.
  • χαμηλότερες τιμές στο φυσικό αέριο με λογικό τρόπο. Δέσμη μέτρων που θα λαμβάνουν υπόψη την ειδική φύση της σχέσης με τους προμηθευτές, είτε πρόκειται για αναξιόπιστους προμηθευτές όπως η Ρωσία, είτε για αξιόπιστους φίλους όπως η Νορβηγία.
  • Έχει ξεκινήσει η εργασία στην Επιτροπή για ένα πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη στην αγορά, καθώς ο υφιστάμενος δείκτης αναφοράς που χρησιμοποιείται στην αγορά του φυσικού αερίου, το ολλανδικό συμβόλαιο (TTF) δεν έχει προσαρμοστεί.
  • Συνεργασία με τις ρυθμιστικές αρχές στην αγορά για να μετριαστούν τα προβλήματα, τροποποιώντας τους κανόνες σχετικά με τις εγγυήσεις και υιοθετώντας μέτρα για να περιοριστούν οι ημερήσιες διακυμάνσεις των τιμών.
  • Τον Οκτώβριο θα τροποποιηθεί το προσωρινό πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, έτσι ώστε να επιτραπεί η παροχή κρατικών εγγυήσεων και παράλληλα να διαφυλαχθούν οι ίσοι όροι ανταγωνισμού.
  • «Στοπ» στη μεγάλη επιρροή του φυσικού αερίου στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρώπη προχωρά σε σφαιρική και σε βάθος αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
  • Δημιουργία μιας νέας Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου με αποστολή να συμβάλει στην παροχή εγγυήσεων για την αγορά υδρογόνου, κάνοντας ιδίως χρήση των πόρων του Ταμείου Καινοτομίας. Θα μπορέσει να επενδύσει 3 δισ. ευρώ, έτσι ώστε να βοηθήσει στην οικοδόμηση της μελλοντικής αγοράς υδρογόνου.

Πλέον, το επόμενο βήμα είναι η διαπραγμάτευση των προτάσεων από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η οριστική τους - ή μη - συμφωνία.

Με το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου να έχει απομακρυνθεί από το «τραπέζι», τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, υπάρχει αισιοδοξία πως οι τελικές συμφωνίες από τα μέλη - κράτη της ΕΕ θα μπορούν να επικυρωθούν στη συνάντηση των υπουργών ενέργειας της ΕΕ στις 30 Σεπτεμβρίου.