ΑΝΑΠΤΥΞΗ

«Συναγερμός» στην ΕΕ για το φυσικό αέριο: Το σχέδιο της Ελλάδας για ενεργειακή επάρκεια

«Συναγερμός» στην ΕΕ για το φυσικό αέριο: Το σχέδιο της Ελλάδας για ενεργειακή επάρκεια
Ημερομηνία-ορόσημο η 21η Ιουλίου, όταν -θεωρητικά- θα επαναλειτουργήσει ο Nord Stream 1 Sean Gallup/Getty Images

Σε πλήρη επιφυλακή βρίσκονται ευρωπαϊκοί θεσμοί και κυβερνήσεις για το ορατό πλέον ενδεχόμενο να κλείσει οριστικά η στρόφιγγα του ρωσικού φυσικού αερίου και να περιέλθει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης» τόσο ως προς την ενεργειακή επάρκεια, όσο και στο οικονομικό πεδίο. Ενώπιον των δυσμενέστερων σεναρίων, η ελληνική κυβέρνηση θέτει σε εφαρμογή εθνικό σχέδιο παρέμβασης σε δύο άξονες για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας.

«Πλέουμε σε ταραγμένα νερά» είναι η χαρακτηριστική δήλωση του κοινοτικού επιτρόπου Πάολο Τζεντιλόνι, ενόσω η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζεται πυρετωδώς για το χειρότερο σενάριο της διακοπής τροφοδοσίας της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο.

Την 20ή Ιουλίου αναμένεται η παρουσίαση του έκτακτου σχεδίου της Κομισιόν σε περίπτωση μη επαναλειτουργίας του αγωγού Nord Stream 1, που μεταφέρει το ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία, και ο οποίος έκλεισε τη Δευτέρα για προγραμματισμένες εργασίες συντήρησης -χωρίς να είναι βέβαιο ότι οι ροές θα αποκατασταθούν μετά την 21η Ιουλίου, όταν θεωρητικά θα επαναλειτουργήσει.

Οι ανησυχίες είναι διάχυτες ότι η ροή δεν θα ξαναρχίσει -«φόβος για το λυκόφως του φυσικού αερίου» είναι ο τίτλος που επιλέγει το γερμανικό Spiegel προς αποτύπωση της κατάστασης τη στιγμή που το Βερολίνο τελεί σε ενεργειακό «συναγερμό», ενώ και η Γαλλία εκτιμά πλέον ότι η πλήρης διακοπή της ροής φυσικού αερίου είναι το πιθανότερο σενάριο.

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε δηλώσει ήδη από την περασμένη εβδομάδα, κατά την τριτολογία του στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για την κοινωνική πολιτική, ότι εντός του επόμενου διαστήματος μπορεί να βρεθούμε προ δυσάρεστων καταστάσεων σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενέργειας.

Εν μέσω της αβεβαιότητας για τον Nord Stream 1, η κυβέρνηση προετοιμάζεται ακόμη και για το σενάριο συνολικής διακοπής, και θέτει σε εφαρμογή εθνικό σχέδιο που κινείται σε δύο άξονες -την ενεργειακή επάρκεια και τις προσιτές τιμές-, όπως επισήμανε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας τη Δευτέρα στην ΕΡΤ.

Συγκεκριμένα, ο κ. Σκρέκας τόνισε ότι έχουν ληφθεί μέτρα ώστε εάν υπάρξει συνολική διακοπή στις ροές να μπορέσει η Ελλάδα να το αντικαταστήσει με υγροποιημένο φυσικό αέριο που θα φθάσει με καράβια στην εγκατάσταση στη Ρεβυθούσα, η χωρητικότητα της οποίας διπλασιάζεται.

Το σχέδιο περιλαμβάνει:

  • Για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου που κατά 40 -50% προέρχεται από Ρωσία, υπάρχει προβλεψη για μεταφορά υγροποιημένου LNG σε χρόνο ρεκόρ με δύο πλοία ταυτόχρονα στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας.
  • Περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο θα μπορούσε να έρθει με αντίστροφη ροή μέσω του αγωγού TAP από την Ιταλία, με την οποία υπάρχουν ήδη διεργασίες για αποθήκευση μεγάλης ποσότητας
  • Παράλληλα με την πρόβλεψη για χρήση περισσότερουντίζελ είναι και η «επιστροφή στο λιγνίτη»

Από πλευράς του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, υπογράμμισε, προσερχόμενος στις εργασίες του Eurogroup στις Βρυξέλλες, την ανάγκη για «ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την ενεργειακή ασφάλεια και την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης», αλλά και καλύτερο ευρωπαϊκό συντονισμό «στις πολιτικές για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης».

«H ευρωπαϊκή οικονομία περιβάλλεται πλέον από αυξημένους κινδύνους. Κινδύνους στα πεδία της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Η ελληνική οικονομία όπως και όλες οι ευρωπαϊκές οικονομίες επηρεάζονται από αυτή την εξωγενή κρίση» επισήμανε ο κ. Σταϊκούρας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται αναθεωρήσει προς τα πάνω τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό και προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη στην ΕΕ φέτος και του χρόνου, δήλωσε άλλωστε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις.

Η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει τις οικονομικές της προβλέψεις για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη στις 13 Ιουλίου.

«Η οικονομική ανάπτυξη αποδεικνύεται αρκετά ανθεκτική φέτος. Ωστόσο αναμένεται προς τα κάτω αναθεώρηση της ανάπτυξης φέτος και ακόμα περισσότερο το 2023, γιατί υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες και κίνδυνοι», δήλωσε ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, ενώ σημείωσε ότι ο αυξανόμενος πληθωρισμός «συνεχίζει να μας εκπλήσσει», ως εκ τούτου η Επιτροπή θα τον αναθεωρήσει προς τα πάνω.

Στο ίδιο πλαίσιο, έρχονται οι δηλώσεις του επιτρόπου Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, ο οποίος εκφράζει ανησυχία για ενδεχόμενη περικοπή στη ροή του φυσικού αερίου, και αναγνωρίζει πως μία τέτοια εξέλιξη δεν θα έφερνε συνέπειες μόνο στην ανάπτυξη, αλλά μια γενικότερη δύσκολη κατάσταση.

«Προετοιμαζόμαστε. Στις 20 Ιουλίου η Επιτροπή θα παρουσιάσει την πρότασή της για την αντιμετώπιση αυτής της έκτακτης κατάστασης», ανέφερε ο Πάολο Τζεντιλόνι στο περιθώριο των εργασιών του Eurgroup.

«Πλέουμε σε ταραγμένα νερά», ανέφερε ο κοινοτικός επίτροπος. «Χρειάζεται το υψηλότερο δυνατό επίπεδο συντονισμού, σταθερότητας και ευελιξίας», προσέθεσε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσανατολίζει τα κράτη-μέλη προς μία δημοσιονομική πολιτική που θα μετατρέψει την καθολική στήριξη σε πιο στοχευμένα και προσωρινά μέτρα, ενώ παράλληλα διατηρεί ενεργοποιημένη τη γενική ρήτρα διαφυγής από τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

«Σε γενικές γραμμές το μήνυμά μας είναι διαφοροποιήστε τις δημοσιονομικές πολιτικές σας ανάλογα με το επίπεδο του χρέους και επικεντρωθείτε σε μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής έκτακτης ανάγκης, σε προσωρινά και στοχευμένα μέτρα», τόνισε ο Τζεντιλόνι.

Διαβεβαιώνει η Μόσχα, αλλά...

Η Μόσχα μπορεί να διαβεβαιώνει ότι η στρόφιγγα θα ανοίξει και πάλι μετά τις εργασίες συντήρησης του Nord Stream 1, όμως οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν πείθονται, φοβούμενοι ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να επιλέξει να χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο «υβριδικό όπλο» εν μέσω της κλιμάκωσης του πολέμου στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων κυρώσεων της Δύσης εις βάρος της Ρωσίας.

Απολύτως δικαιολογημένο χαρακτήρισε, μιλώντας στο CNN Greece, το φόβο ότι η προγραμματισμένη διακοπή προμήθειας του φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1 θα παραταθεί και μετά τις 21 Ιουλίου ο αναπληρωτής καθηγητής ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Χάρης Δούκας, κρούοντας παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου για «βιαστικές κινήσεις» τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

«Αν και προγραμματισμένη, η διακοπή είναι λογικό να προκαλεί άγχος και ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι σε ό,τι αφορά στην προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο, δεδομένου ότι τις τελευταίες τρεις εβδομάδες η Ρωσία έχει ήδη μειώσει κατά 60% σχεδόν τη ροή, επικαλούμενη έργα συντήρησης, τα οποία ωστόσο δεν προκύπτουν και είναι φανερό πώς η μείωση έχει γίνει για πολιτικούς λόγους», αναφέρει ο κ. Δούκας.

«Η Ευρώπη έχει κάθε λόγο να φοβάται ότι η στρόφιγγα μπορεί να μην ξανανοίξει καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις κινήσεις του Πούτιν, γι’ αυτό οφείλουμε να προετοιμαστούμε για το χειρότερο σενάριο», επισημαίνει ο καθηγητής.

Είτε ανοίξει είτε όχι, πάντως, ο χειμώνας αναμένεται κάθε άλλο παρά ενεργειακά ρόδινος. «Σε κάθε περίπτωση», συνεχίζει ο κ. Δούκας, το κόστος του φυσικού αερίου θα παραμείνει πολύ υψηλό», επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τα νοικοκυριά που ήδη αναστενάζουν υπό το βάρος του αυξημένου κόστους ζωής λόγω των ανατιμήσεων στα βασικά είδη διατροφής και τα καύσιμα.

Διαβάστε αναλυτικά

Δούκας: Λογική η ανησυχία για μόνιμο κλείσιμο του Nord Stream 1- Να προετοιμαστούμε για το χειρότερο