Η αναβάθμιση της Εγνατίας Οδού
Μια σειρά από σημαντικά έργα αναβάθμισης της Εγνατίας Οδού, του κορυφαίου οδικού άξονα της Βόρειας Ελλάδας προβλέπει η συμφωνία παραχώρησής της σε ιδιώτες για τα επόμενα 35 χρόνια.
Ανάδοχοι του έργου είναι η ένωση προσώπων ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. – EGIS PROJECTS S.A., που κέρδισαν το σχετικό διαγωνισμό προσφέροντας τίμημα σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ, ενώ οι επενδύσεις (υποχρεωτικές εργασίες) που ο ανάδοχος υποχρεούται να χρηματοδοτήσει και να υλοποιήσει σε χρονικό ορίζοντα 5 ετών ανέρχονται σε ποσό περίπου 420 εκατ. ευρώ.
Τα σημαντικότερα έργα
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της παραχώρησης, οι ανάδοχοι αναλαμβάνουν να πραγματοποιήσουν μια σειρά από παρεμβάσεις που θα αναβαθμίσουν το δρόμο, δίνοντας σημαντικά οφέλη στους οδηγούς αλλά και την τοπική οικονομία. Οι σημαντικότερες από αυτές είναι η βαριά συντήρηση του δρόμου, οι παρεμβάσεις στις σήραγγες και η κατασκευή για την αναβάθμιση του άξονα Θεσσαλονίκη-Εύζωνοι. Το κόστος τους εκτιμάται σε περίπου 420 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά στα έργα περιλαμβάνονται όλες οι εργασίες που απαιτούνται για την αναβάθμιση κάθετων αξόνων, όπως η αναβάθμιση σε επίπεδο αυτοκινητοδρόμου των τμημάτων Χαλάστρα – Πολύκαστρο του κάθετου άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι και Χριστός – Κ. Αμπέλα του κάθετου άξονα Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας, συνολικού μήκους 54 χιλιομέτρων.
Συγκεκριμένα, η οριστική μελέτη οδοποιίας στο τμήμα Χαλάστρα – Πολύκαστρο του κάθετου άξονα Χαλάστρα – Εύζωνοι, προβλέπει την κατασκευή του δεύτερου κλάδου του τμήματος «Ανισόπεδου Κόμβου (Α/Κ) Αξιού – Α/Κ Πολυκάστρου» μήκους 44,1 χλμ., ώστε ο αυτοκινητόδρομος να αποκτήσει στο σύνολό του διατομή με δύο λωρίδες και Λωρίδα Εκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) ανά κατεύθυνση.
Αντίστοιχα, η οριστική μελέτη οδοποιίας στο τμήμα Χριστός – Κ. Αμπέλα του κάθετου άξονα Θεσσαλονίκη – Σέρρες – Προμαχώνας, προβλέπει διαπλάτυνση της υφιστάμενης οδού, μήκους 10,2 χιλιομέτρων, ώστε να αποκτήσει διατομή 22,50 μέτρα με ΛΕΑ και με ταχύτητα μελέτης 120 χλμ./ώρα καθώς και βελτίωση-αναβάθμιση των τριών υφιστάμενων κόμβων.
Το προφίλ και η ιστορία της Εγνατίας Οδού
Η Εγνατία Οδός είναι οδικός άξονας, μήκους 658 χιλιομέτρων, με πλήρη έλεγχο προσβάσεων και διαχωρισμένο οδόστρωμα, που έχει ήδη κατασκευασθεί και βρίσκεται σε λειτουργία. Εκτείνεται από την Ηγουμενίτσα στην Περιφέρεια της Ηπείρου (βορειοδυτική ακτή της Ελλάδας) μέχρι τους Κήπους στην Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης (στον συνοριακό σταθμό με την Τουρκία).
Περιλαμβάνει επίσης τρεις κάθετους οδικούς άξονες, συνολικού μήκους 225 χιλιομέτρων, αποτελούν συνδέσεις της Εγνατίας Οδού με τις γειτονικές χώρες (Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία και Βουλγαρία).
Η Εγνατία Οδός αποτελούσε εδώ και πάνω από 30 χρόνια ένα μεγάλο όνειρο των Βορειοελλαδιτών – και όχι μόνο – για τη διασύνδεση της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης και την άρση της απομόνωσης τους. Η ένταξη της στα έργα προτεραιότητας των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών, επισφράγισε την Ευρωπαϊκή διάστασή της ως συνδετήριας οδού των αγορών της Ανατολής, με τα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα της Δύσης. Ως συλλεκτήριος άξονας των Πανευρωπαϊκών Διαδρόμων IV (Βερολίνο – Σόφια – θεσσαλονίκη), IX (Ελσίνκι – Αλεξανδρούπολη) και Χ (Βιέννη – Βελιγράδι – θεσσαλονίκη) που οδεύουν από Βορρά προς Νότο, αποκτά μεγάλη γεωστρατηγική σημασία για τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Από το 1970 άρχισαν οι προσπάθειες για την σύνταξη των απαραίτητων μελετών, με σκοπό στη συνέχεια την ένταξη του έργου, τμηματικά, σε διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα. Έτσι, εκείνη την περίοδο έγιναν προσπάθειες για την κατασκευή τμημάτων της Εγνατίας Οδού σε διάφορες δύσκολες και προβληματικές περιοχές, (Μέτσοβο, Παράκαμψη Καβάλας, κλπ.) χωρίς όμως εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, τόσο για τις μελέτες όσο και για τις κατασκευές, με αποτέλεσμα να έχουν κατασκευασθεί στο παρελθόν, εντελώς αποσπασματικά, κάποια τμήματα έργων όχι πλήρως περατωμένα. Τελικά το 1994 εντάχθηκε η κατασκευή του μεγαλύτερου μέρους του άξονα στο Β’ ΚΠΣ.
Παράλληλα αποφασίσθηκε η δημιουργία Εταιρείας, ύστερα από διαπραγματεύσεις της Ελληνικής με την Κοινοτική πλευρά, κατά τα πρότυπα που είχαν δοκιμασθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. ανέλαβε την ευθύνη των έργων το Φεβρουάριο του 1997.
Μετά από διεθνή διαγωνισμό, η Εταιρεία Halliburton Brown & Root (σήμερα ΚΒR) ορίστηκε ως Σύμβουλος Διαχείρισης του Έργου (Project manager). Τότε μεταβιβάσθηκε σ’ αυτήν από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. η ευθύνη των υπό εξέλιξη έργων.
Σύμφωνα με το καταστατικό της, η Εταιρεία έχει διάρκεια ζωής 50 χρόνια και θα έχει την ευθύνη λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης της Οδού.