Σε δοκιμασία οι σχέσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές
Μετά από μια μακρά περίοδο αγαστής συνεργασίας, οι σχέσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές μπαίνουν και πάλι σε φάση δοκιμασίας.
Η αιτία είναι βέβαια η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε μέτρα ανακούφισης ενόψει των εκλογών. Επιπλέον, η ανακοίνωση του Αλέξη Τσίπρα ότι η Βουλή θα ψηφίσει τη μη περικοπή του αφορολόγητου ορίου, ενδέχεται να δημιουργήσει νέα ζητήματα.
Η Κομισιόν
Σήμερα δημοσιεύτηκε η τρίτη έκθεση της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Κομισιόν για την Ελλάδα. Στην έκθεση διατυπώνονται επιφυλάξεις για τη λογική των μέτρων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Κατά την Κομισιόν, τα μέτρα «στοιχίζουν πολύ και δεν πηγαίνουν στην σωστή κατεύθυνση», δηλαδή αντίκεινται στις κατευθυντήριες γραμμές του Μνημονίου.
Το βασικό όμως είναι ότι η Κομισιόν εκφράζει τον φόβο ότι τα μέτρα μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την επίτευξη του 3,5% του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2019. Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται ότι; «Δεδομένου ότι οι Εαρινές Προβλέψεις της Επιτροπής για το 2019 ανέμεναν ένα πρωτογενές ισοζύγιο κοντά στο 3,5% του ΑΕΠ έως το 2021, η υιοθέτηση παροχών με τέτοιο δημοσιονομικό αντίκτυπο θέτει σε κίνδυνο την επίτευξη του συμφωνηθέντος στόχου πρωτογενών πλεονασμάτων», υπογραμμίζεται εμφατικά στην έκθεση. Επιπλέον, τονίζεται πως οι πρόσφατες παροχές εγείρουν επίσης ανησυχίες σχετικά με την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου (ΜΔΣ) για πλεόνασμα 0,25% του ΑΕΠ σε διαρθρωτικούς όρους το 2020.»
Διαφορετικοί υπολογισμοί
Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η Κομισιόν υπολογίζει διαφορετικά το κόστος των μέτρων από ό,τι. Αναλυτικά:
- 120 δόσεις στα Ταμεία. Η Κομισιόν υπολογίζει το κόστος από 0,3% έως 0,6% του ΑΕΠ, για το έτη 2019 και 2020. Η κυβέρνηση προβλέπει 0,2% το 2019 και 0,3% το 2020.
- 120 δόσεις στην Εφορία. Η Κομισιόν «βλέπει» κόστος 0,2% έως 0,4% το 2019 και 0,1% έως 0,3% το 2020. Η κυβέρνηση «βλέπε» 0,1% και 0,2% αντιστοίχως.
- ΦΠΑ στην εστίαση –«13η σύνταξη». Εδώ οι υπολογισμοί συμπίπτουν
- Σύνολο μέτρων. Η Κομισιόν προβλέπει από 1,1% έως 1,4% του ΑΕΠ το 2019 και 1,2% έως 1,5% το 2020. Η κυβέρνηση προβλέπει κόστος 0,6 % του ΑΕΠ και 0,6% το 2020.
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ
Μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Κομισιόν, κύκλοι του Υπουργείου Οικονομικών έδωσαν μια πολύ προσεκτική απάντηση, επισημαίνοντας ότι:
- Η Επιτροπή διατυπώνει επιφυλάξεις για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, όπως έχει κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, χωρίς ωστόσο να επαληθευθεί. Αναγνωρίζει, μάλιστα, ότι θα πρέπει να επανεκτιμήσει τα δεδομένα το Φθινόπωρο.
- Το υπουργείο Οικονομικών εμμένει στην πρόβλεψή του ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης για το έτος 2019 θα διαμορφωθεί στο 4,1% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας έτσι τον στόχο κατά 0,6% και δημιουργώντας αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο. Με δεδομένο ότι τα ψηφισθέντα μέτρα έχουν κοστολογηθεί στο 0,6 % του ΑΕΠ, το υπουργείο Οικονομικών είναι βέβαιο ότι ο στόχος του 2019 θα επιτευχθεί.
Το αφορολόγητο
Στην εξίσωση της σχέση της κυβέρνησης με τους δανειστές προστίθεται και το αφορολόγητο. Στη χτεσινή συνέντευξή του στον Σεραφείμ Κοτρώτσο στην ΕΡΤ ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε άμεση νομοθετική κατάργηση της μείωσης του αφορολόγητου ορίου από 1/1/2020. Στην ερώτηση αν η ακύρωση της μείωσης έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές, ο κ. Τσίπρας απάντησε: «Το θέμα αυτό είναι ένα θέμα, επαναλαμβάνω, το οποίο το έχουμε κερδίσει. Έχει κατατεθεί πριν από ένα μήνα στο stability program, που συζητήθηκε και κατατέθηκε στο EWG από τον Γιώργο Χουλιαράκη, και το γνωρίζουν οι θεσμοί, το γνωρίζουν οι εταίροι και είναι κάτι που είναι και συμφωνημένο. Το έχω πει εξάλλου πολλές φορές.»
Υπενθυμίζεται ότι οι μειώσεις στις συντάξεις και τα αφορολόγητο όριο είχαν επιβληθεί από το ΔΝΤ με δικαιολογία την επίτευξη των στόχων των πλεονασμάτων. Ωστόσο, στη συνέχεια το ΔΝΤ δεν μπήκε με λεφτά στο πρόγραμμα, το 3,5% υπερκαλύφθηκε (4,2% ήταν το τελικό πλεόνασμα το 2018) και η μείωση στις συντάξεις ακυρώθηκε. Κατά συνέπεια, πλην συγκλονιστικού απροόπτου οι δανειστές δεν θα έχουν ζήτημα με την ακύρωση της μείωσης του αφορολόγητου. Ακύρωση βέβαια που θα έπρεπε να οριστικοποιηθεί τυπικά το φθινόπωρο όπως άλλωστε έγινε και με τις συντάξεις. Κατά συνέπεια, τόσο η εσπευσμένη τροπολογία της κυβέρνησης όσο και η αντίστοιχη που κατέθεσε πριν δύο εβδομάδες η Νέα Δημοκρατία, πιθανόν να δημιουργούν προεκλογικές εντυπώσεις, αλλά σίγουρα δεν προκαλούν ενθουσιασμό στους δανειστές.