Το παρασκήνιο που οδήγησε στην απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών
Άγγελος Μητρετώδης και Δημήτρης Κούκλατζης βρίσκονται από τα ξημερώματα της Τετάρτης πίσω στην Ελλάδα, έπειτα από 167 ημέρες κράτησης στις φυλακές της Αδριανούπολης στην Τουρκία. Σε όλο αυτό το διάστημα ήταν σε εξέλιξη πλούσιο διπλωματικό παρασκήνιο, με πολλούς παράγοντες να παίζουν ρόλο στην θετική εξέλιξη της απελευθέρωσής τους.
Στη χθεσινή συνεδρίαση οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί, που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο με τους δικηγόρους τους, ζήτησαν την άμεση αποφυλάκισή τους αφού πλέον έχει ολοκληρωθεί η μελέτη των ψηφιακών αντικειμένων που βρέθηκαν πάνω τους και δεν προκύπτει η κατηγορία της κατασκοπείας αλλά μόνο η είσοδος σε απαγορευμένη στρατιωτική περιοχή.
Οι δύο Έλληνες στρατιωτικοί επανέλαβαν στην κατάθεσή τους πως μπήκαν στην περιοχή κατά λάθος, ακολουθώντας πατημασιές που είχαν εντοπίσει.
Μετά από αυτό, η εισαγγελία κατέθεσε την άποψη ότι ο χρόνος που παρέμειναν προφυλακιστέοι είναι εντός των πλαισίων μια πιθανής ποινής για είσοδο σε απαγορευμένη στρατιωτική περιοχή, και το δικαστήριο απεφάνθη ότι όντως δεν τεκμηριώνονται κατηγορίες για κατασκοπεία, οπότε λαμβάνοντας υπόψιν τον χρόνο που παρέμειναν προφυλακιστέοι, οι δύο στρατιωτικοί αφέθηκαν ελεύθεροι και θα δικαστούν μόνο με την κατηγορία της παράνομης εισόδου σε απαγορευμένη στρατιωτική περιοχή.
Το «κλειδί» ίσως, για την αποφυλάκιση του αξιωματικού Άγγελου Μητρετώδη και του υπαξιωματικού Δημήτρη Κούκλατζη ήταν η διεθνοποίηση του θέματος της άδικης φυλάκισής τους, χωρίς κατηγορητήριο εδώ και τόσους μήνες. Το γεγονός, δηλαδή, ότι η Αθήνα, παράλληλα με τις διαρκείς ελληνο-τουρκικές συνομιλίες, έφερε το ζήτημα σε ευρωπαϊκά όργανα, έκανε επαφές με διεθνείς παράγοντες.
Σαν «βάλσαμο» -θυμίζουμε- ακούστηκε η αναφορά του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στο ελληνικό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο, υπέρ της άμεσης απελευθέρωσης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών από τις φυλακές της γείτονος.
Είχε προηγηθεί η ευρω-τουρκική Σύνοδος της Βάρνας, με τους κ.κ. Γιούνκερ και Μπορίσοφ να βάζουν το θέμα της απελευθέρωσης του Αγγ. Μητρεώδη και του Δ. Κούκλατζη στην ευρωπαϊκή ατζέντα των συνομιλιών με τον Ρ. Τ. Ερντογάν.
Με τις ελληνικές πιέσεις να κορυφώνονται στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλιο, εκεί όπου Ντόναλντ Τραμπ, Άνγκελα Μέρκελ και άλλοι ηγέτες ενημερώνονται από πρώτο χέρι από τον Έλληνα πρωθυπουργό, για το θέμα της συνεχιζόμενης κράτησης. Ο Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε προτίμησε να κρατήσει κλειστά τα χαρτιά του, παρά να αναφερθεί στα βήματα που έγιναν στο θέμα τότε. Ήταν η στιγμή των πράξεων, όχι των λόγων.
Τον δικό της ρόλο έπαιξε και η οικονομική κρίση που διέρχεται η Τουρκία. Με δεδομένο το εκρηκτικό κλίμα στις σχέσεις Τραμπ-Ερντογάν, ο Τούρκος Πρόεδρος έδειξε να συνειδητοποιεί τη σημασία του να κρατήσει «ζωντανά» τα ευρωπαϊκά ερείσματα. Και οι καλές ευρω-τουρκικές σχέσεις περνούν και μέσα από την Ελλάδα, «κομμάτι» των οποίων ήταν, μέχρι χθες, η απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών.
Στην προσπάθεια πάντως κάποιων πλευρών να αποδώσουν την επιτυχία στις διεθνείς πιέσεις και μόνον, κυβερνητικές και διπλωματικές πηγές τόνιζαν μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι κάτι τέτοιο προφανώς και δεν ισχύει, αρκεί να δει κανείς ότι η Άγκυρα άφησε ελεύθερους τους Έλληνες, όχι όμως τους Γερμανούς πολίτες που κρατούνται στις γερμανικές φυλακές ή, πολύ περισσότερο, τον Αμερικανό πάστορα.
«Είχαμε σταθερή γραμμή και δικαιωθήκαμε, η ελληνική διπλωματία έκανε τη δουλειά της σωστά», ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Πέραν των επαφών σε επίπεδο κορυφής που είχε ο Αλέξης Τσίπρας, καθοριστικός ήταν ο ρόλος του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και των διπλωματών στους οποίους αναφέρθηκε ο υπουργός χθες βράδυ.
Επίσης κρίσιμη ήταν η συμβολή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, των Π. Καμμένου και Φ. Κουβέλη, καθώς και του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Ευάγγ. Αποστολάκη. Αθόρυβος αλλά πάντα αποτελεσματικός, ο επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Ευάγγ. Καλπαδάκης.