ΚΟΣΜΟΣ

Έκθεση - «καταπέλτης» του ΟΗΕ για τη Βενεζουέλα: Τάγματα θανάτου και εξωδικαστικές εκτελέσεις

Έκθεση - «καταπέλτης» του ΟΗΕ για τη Βενεζουέλα: Τάγματα θανάτου και εξωδικαστικές εκτελέσεις
AP Photo/Rodrigo Abd

Η Ύπατη Αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατήγγειλε τον «εξαιρετικά υψηλό» αριθμό εξωδικαστικών εκτελέσεων στη Βενεζουέλα, καλώντας την κυβέρνηση να διαλύσει τις ειδικές δυνάμεις ασφαλείας της (FAES).

Οι ειδικές αυτές δυνάμεις στέλνουν τάγματα θανάτου για να εκτελέσουν νέους άνδρες, σκηνοθετώντας το σκηνικό ώστε να φαίνεται ότι τα θύματα αντιστάθηκαν στη σύλληψή τους, υπογραμμίζει η έκθεση που δημοσίευσε η υπηρεσία αυτή του ΟΗΕ.

Στοιχεία της βενεζουελανής κυβέρνησης δείχνουν ότι οι θάνατοι που αποδόθηκαν σε εγκληματίες που προέβαλαν αντίσταση στη σύλληψή τους, αριθμούσαν σε 5.287 το 2018 και 1.569 έως τον Μάιο του τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με την έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας, πολλά από αυτά τα θύματα φαίνεται ότι ήταν αποτέλεσμα εξωδικαστικών εκτελέσεων.

«Ο αριθμός αυτών των θανάτων είναι ασυνήθιστα υψηλός», σημειώνει η έκθεση, η οποία επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις πληροφορίες του, «πολλές από αυτές τις εκτελέσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξωδικαστικές εκτελέσεις».

Οι οικογένειες 20 θυμάτων –όλοι τους άνδρες– περιέγραψαν πως τάγματα θανάτου, μασκοφόροι, μαυροντυμένοι άνδρες από την FAES, έφτασαν με μαύρα ημιφορτηγά που δεν διέθεταν πινακίδες κυκλοφορίας, εισέβαλαν στα σπίτια τους, έκλεψαν υπάρχοντά τους και επιτέθηκαν σε γυναίκες και κορίτσια, κάποιες φορές, απογυμνώνοντας τες. «Χώριζαν τους νεαρούς άνδρες από τα άλλα μέλη των οικογενειών τους, πριν τους πυροβολήσουν», τονίζει η έκθεση.

«Σε κάθε περίπτωση, οι αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν πως η FAES σκηνοθετούσε τη σκηνή του εγκλήματος και αλλοίωνε τα αποδεικτικά στοιχεία. Τοποθετούσαν όπλα και ναρκωτικά, πυροβολούσαν με τα όπλα τους στους τοίχους ή στον αέρα για να υπονοήσουν μια συμπλοκή και να αποδείξουν ότι τα θύματα προέβαλαν ‘αντίσταση κατά της αρχής’».

Η Ύπατη Αρμοστής Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία επισκέφθηκε τη Βενεζουέλα από τις 19 έως τις 21 Ιουνίου, δήλωσε ότι τα τελευταία χρόνια -και ιδιαίτερα μετά από το 2016- η κυβέρνηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο και τα θεσμικά της όργανα έχουν εφαρμόσει μια στρατηγική «εξουδετέρωσης, καταστολής και ενοχοποίησης πολιτικών αντιπάλων και επικριτών της κυβέρνησης».

«Ένοπλες φιλοκυβερνητές ομάδες πολιτών, οι αποκαλούμενες colectivos, συνέβαλαν στην επιδείνωση της κατάστασης στην άσκηση κοινωνικού ελέγχου και βοήθησαν στην καταστολή των διαδηλώσεων», ανέφερε η υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών, η οποία έχει καταγράψει 66 θανάτους κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου 2019, εκ των οποίων οι 52 οφείλονται σε κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας ή στους colectivos.

Στα συμπεράσματά της, η έκθεση, που συντάχθηκε κατόπιν εντολής του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καλεί το Καράκας να «διαλύσει την FAES» - μια μονάδα που συγκροτήθηκε το 2017 για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος - και «να καθιερώσει μια αμερόληπτη και ανεξάρτητη επιτροπή, με την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας, να διερευνήσει τις εξωδικαστικές εκτελέσεις που διεξάγονται κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων ασφαλείας».

Η Μπατσελέτ υπογράμμισε ότι έλαβε την δέσμευση της κυβέρνησης του Καράκας να συνεργαστεί με τα Ηνωμένα Έθνη για να επιλύσει ορισμένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βασανιστηρίων και της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, και να επιτρέψει την πλήρη πρόσβαση στις εγκαταστάσεις κράτησης.

«Ελπίζω ειλικρινά ότι οι αρχές θα εξετάσουν προσεκτικά όλες τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκθεση και θα ακολουθήσουν τις συστάσεις της. Θα πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε ότι όλοι οι Βενεζουελανοί αξίζουν μια καλύτερη ζωή» πρόσθεσε.

Η Μπατσελέτ αναμένεται να παρουσιάσει την Παρασκευή την έκθεση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.

Τι απαντά το Καράκας

Το Καράκας καταδίκασε τις «αμέτρητες ανακρίβειες» και τα «λάθη» της έκθεσης της Ύπατης Αρμοστού των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Νωρίτερα, η Ύπατη Αρμοστής Μισέλ Μπατσελέτ, η οποία επισκέφθηκε τη Βενεζουέλα από τις 19 έως τις 21 Ιουνίου, δήλωσε ότι τα τελευταία χρόνια -και ιδιαίτερα μετά από το 2016- η κυβέρνηση Μαδούρο και τα θεσμικά της όργανα έχουν εφαρμόσει μια στρατηγική «εξουδετέρωσης, καταστολής και ενοχοποίησης πολιτικών αντιπάλων και επικριτών της κυβέρνησης».

«Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας αρνείται για ακόμη μια φορά την μεθοδολογία» που χρησιμοποίησε η Μισέλ Μπατσελέτ για τη σύνταξη αυτής της έκθεσης για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Βενεζουέλα», ανέφερε το Καράκας.

«Οι ανακρίβειες, τα λάθη, η τοποθέτηση εκτός πλαισίου, οι ψευδείς ισχυρισμοί που προβαίνει η Ύπατη Αρμοστεία είναι αμέτρητοι» τόνισε η κυβέρνηση Μαδούρο. Το κείμενο «υιοθετεί μια επιλεκτική και μεροληπτική οπτική», προσθέτει.

Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας δήλωσε ότι «το Γραφείο του Εισαγγελέα έχει επίγνωση των 292 υποθέσεων που σημειώθηκαν μεταξύ 2017 και 2019 στις οποίες 388 μέλη της FAES έχουν εμπλακεί σε ανθρωποκτονίες, απάνθρωπη μεταχείριση και για παράνομη είσοδος σε οικίες» .

Στο τέλος της επίσκεψής της στο Καράκας, τον Ιούνιο, η Μπατσελέτ ζήτησε την «απελευθέρωση» των αντιπάλων της κυβέρνησης που τελούν υπό κράτηση και ανακοίνωσε ότι θα ορίσει εκπροσώπους για την παρακολούθηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Βενεζουέλα. Ο Μαδούρο τότε διαβεβαίωσε ότι θα εξετάσει «σοβαρά» τις συστάσεις της Ύπατου Αρμοστού.