ΚΟΣΜΟΣ

Υπόθεση Κασόγκι: Διεθνής δυσπιστία για την ανακοίνωση του Ριάντ

Υπόθεση Κασόγκι: Διεθνής δυσπιστία για την ανακοίνωση του Ριάντ
REUTERS/Kevin Lamarque

Η παραδοχή του Ριάντ πως ο δημοσιογράφος, Τζαμάλ Κασόγκι σκοτώθηκε εντός του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη αλλά λόγω «αψιμαχίας» κι αφού αντάλλαξε «γροθιές» με ανθρώπους που «συνάντησε» μέσα στο κτήριο, έχει προκαλέσει σωρεία διεθνών αντιδράσεων.

Όπως μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων SPA, επικαλούμενο τη σαουδαραβική εισαγγελία «οι συνομιλίες ανάμεσα στον Τζαμάλ Κασόγκι και εκείνους με τους οποίους συναντήθηκε στο προξενείο του βασιλείου στην Κωνσταντινούπολη (...) είχαν ως αποτέλεσμα μια αψιμαχία, η οποία οδήγησε στον θάνατό του».

Κατά το SPA, στο πλαίσιο των ερευνών για την υπόθεση, έχουν συλληφθεί «18 πρόσωπα», όλα τους Σαουδάραβες ενώ καθαιρέθηκε ο υπαρχηγός της υπηρεσίας πληροφοριών κι ένας σύμβουλος του παλατιού.

Τηλεφωνική επικοινωνία Ερντογάν – Σαλμάν

Η είδηση περί επιβεβαίωσης του θανάτου του δημοσιογράφου στο προξενείο ακολούθησε μια δεύτερη τηλεφωνική συνδιάλεξη για την υπόθεση Κασόγκι του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον βασιλιά Σαλμάν.

Οι δύο ηγέτες, οι οποίοι συνομίλησαν το βράδυ της Παρασκευής, «υπογράμμισαν τη σημασία» που δίνουν στην ανάγκη οι δύο χώρες «να συνεχίσουν να συνεργάζονται πλήρως». Ο Ερντογάν και ο Σαουδάραβας βασιλιάς είχαν μια πρώτη τηλεφωνική συνδιάλεξη για την υπόθεση της εξαφάνισης του δημοσιογράφου την Κυριακή.

Διεθνείς αντιδράσεις

Ερωτηθείς για το αν θεωρεί αξιόπιστη την εξήγηση που έδωσαν οι σαουδαραβικές αρχές για το θάνατο του δημοσιογράφου της Washington Post, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ απάντησε θετικά, χαρακτηρίζοντας ένα «σπουδαίο πρώτο βήμα» την ανακοίνωση του Ριάντ και τη σύλληψη προσώπων. Τόνισε δε, πως ανυπομονεί να συζητήσει ξανά με τον πρίγκιπα διάδοχο, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν την υπόθεση, διαβεβαιώνοντας πως δεν πιστεύει ότι οι Σαουδάραβες ηγέτες του είπαν ψέματα.

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος επανέλαβε πως δεν θέλει να επιβληθούν αντίποινα στο Ριάντ για τον θάνατο του Κασόγκι που θα οδηγήσουν στην ακύρωση πωλήσεων όπλων και άλλων επενδύσεων, διότι, όπως έκρινε, αυτό θα οδηγούσε σε απώλεια ακόμη και «600.000 θέσεων εργασίας» στις ΗΠΑ.

Σε αντίθεση με τον πρόεδρο Τραμπ, πάντως, Αμερικανοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι αντέδρασαν με έντονη επιφύλαξη και δυσπιστία μετά την ανακοίνωση των αρχών της Σαουδικής Αραβίας.

«Εντελώς μ…κία» χαρακτήρισε η πρώην διευθύντρια του Σαουδάραβα δημοσιογράφου στην Washington Post, Κάρεν Ατία την εξήγηση του Ριάντ, επιμένοντας στην εκδοχή της άγριας δολοφονίας και γράφοντας στο Twitter: «θύμωσα ξανά για μία ακόμη φορά» μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της Σαουδικής Αραβίας.

«Αυτό που με ενοχλεί στην ανακοίνωση είναι η χρήση της γλώσσας που υπονοεί ότι ήταν ατύχημα. Ο Τζαμάλ δεν “πέθανε στη διάρκεια ενός καυγά”. Ο Κασόγκι δολοφονήθηκε. Από Σαουδάραβες. Σε ένα προξενείο. Του αφαίρεσαν τη ζωή», τόνισε η Ατία.

«Ο Κασόγκι ήταν ένας 60χρονος άνδρας. Τι είδους ίση “μάχη” θα μπορούσε να δώσει εναντίον 15 ανδρών; Και ποιος φέρνει μαζί του ένα πριόνι για κόκαλα σε μια “συζήτηση”;! Η ηλιθιότητα της σαουδαραβικής εξήγησης σου μουδιάζει τον εγκέφαλο», πρόσθεσε.

Η διευθύντρια του Κασόγκι χαρακτήρισε επίσης την εξήγηση της Σαουδικής Αραβίας «προσβλητική», προτού θέσει μια σειρά από ερωτήματα: «Τι συνέβη στο πτώμα; Γιατί οι αξιωματούχοι είπαν ψέματα και δήλωσαν ότι έφυγε από το προξενείο; Τι στοιχεία έχουν για να στηρίξουν το γεγονός ότι υπήρξε καυγάς;».

«Αν έλεγα ότι αντιμετωπίζω με σκεπτικισμό το νέο σαουδαραβικό αφήγημα για τον Κασόγκι, θα ήμουν πολύ συγκρατημένος», τόνισε μέσω Twitter ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, προσθέτοντας ότι βρίσκει «δύσκολο να πιστέψει ότι αυτή η νέα "εξήγηση" είναι αξιόπιστη» ή ότι ο Κασόγκι σκοτώθηκε «εν αγνοία του πρίγκιπα διαδόχου».

Ο Δημοκρατικός βουλευτής, Άνταμ Σιφ αμφισβήτησε επίσης την αξιοπιστία της εκδοχής του παλατιού, κρίνοντας πως ακόμη κι «αν ο Κασόγκι ενεπλάκη σε καυγά με εκείνους που εστάλησαν για να τον αιχμαλωτίσουν ή να τον σκοτώσουν, έδινε μάχη για τη ζωή του».

«Πού είναι το πτώμα; Πρέπει να παραδοθούν αμέσως τα λείψανα στην οικογένεια του Κασόγκι, της οφείλεται», για να δοθεί «τέλος» στο μαρτύριο της, σχολίασε ο Έρικ Σουόλγουελ, Δημοκρατικός βουλευτής, μέλος της Επιτροπής που είναι αρμόδια για τις Υπηρεσίες Πληροφοριών.

Τα μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου έχουν τη δικαιοδοσία να εμποδίσουν πωλήσεις όπλων ή αμυντικού εξοπλισμού στη Σαουδική Αραβία.

Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN ότι η επίσημη εκδοχή των αρχών της Σαουδικής Αραβίας «αψηφά απόλυτα κάθε έννοια αξιοπιστίας» και ζήτησε να διενεργηθεί διεθνής έρευνα για την υπόθεση. «Οι Σαουδάραβες φαίνεται καθαρά ότι προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο και να βρουν κάλυψη. Αλλά ήγειραν περισσότερα ερωτήματα από όσα απάντησαν και ο κόσμος δεν μπορεί επ' ουδενί να περιμένει τριάντα ημέρες προκειμένου να ολοκληρωθεί η σαουδαραβική έρευνα», πρόσθεσε ο Μπλούμενταλ.

Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις Βαν Χόλεν είδε στην ανακοίνωση της Σαουδικής Αραβίας μια απόπειρα συγκάλυψης. Οι ΗΠΑ δεν πρέπει να γίνουν συνεργός σε αυτή τη συγκάλυψη. Ανυπομονώ να ακούσω τι έχουν να πουν οι δικές μας υπηρεσίες πληροφοριών», πρόσθεσε.

Ο Κασόγκι, που είχε επικρίνει ορισμένες αποφάσεις του πρίγκιπα διαδόχου, ζούσε αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ. Η τελευταία φορά που τον είδαν ζωντανό ήταν όταν μπήκε στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη στις 2 Οκτωβρίου, όπου ήθελε να του δοθεί ένα πιστοποιητικό.

Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει υπό τον όρο να μην κατονομαστούν πως ο δημοσιογράφος δολοφονήθηκε από ομάδα εκτελεστών που εστάλη ειδικά για τον σκοπό αυτό στην Κωνσταντινούπολη από το Ριάντ. Ως τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, οι σαουδαραβικές αρχές διέψευδαν πως είχαν οποιαδήποτε εμπλοκή στην υπόθεση της εξαφάνισης.