To παρασκήνιο της απομάκρυνσης Τίλερσον από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σήμερα την αντικατάσταση του Τίλερσον μέσω Twitter, πριν ενημερώσει τον ίδιο προσωπικά για την απόφασή του. Την ίδια ώρα αποκάλυψε ότι τα «ηνία» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα αναλάβει ο Μάικ Πομπέο, διευθυντής της CIA.

Οι διαφωνίες μεταξύ τους έγιναν για πρώτη φορά γνωστές τον Οκτώβριο, όταν το ειδησεογραφικό δίκτυο NBC αποκάλυψε ότι ο Τίλερσον χαρακτήρισε «ηλίθιο» τον Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Πεντάγωνο το καλοκαίρι.

Όπως αναφέρει το CNNi, ο Αμερικανός πρόεδρος γνώριζε το περιστατικό αυτό πριν δημοσιοποιηθεί αλλά παραμένει ασαφές εάν το συζήτησε ποτέ με τον Τίλερσον. Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, ωστόσο, έσπευσε να εκδώσει ανακοίνωση στην οποία ανέφερε ότι ο Τίλερσον είχε «στενή σχέση με τον Τραμπ» και τον αποκάλεσε ευφυή. Απέφυγε, όμως, να διαψεύσει ευθέως ότι αποκάλεσε τον Πρόεδρο «ηλίθιο».

Με αυτόν τον τρόπο, ο Τίλερσον επιβεβαίωσε τη δέσμευσή του στον Τραμπ και υποσχέθηκε ότι δεν σκοπεύει να παραιτηθεί.

Τα σημεία «τριβής»

Έκτοτε, αναδείχτηκαν και άλλα σημεία… τριβής ανάμεσα στους δύο άντρες. Και ποια είναι ορισμένα εξ’ αυτών;

• Ο Τίλερσον προέτρεψε τον Ντόναλντ Τραμπ να πιστοποιήσει την έκθεση συμμόρφωσης του Ιράν για τα πυρηνικά. Ο Αμερικανός πρόεδρος, πάλι, αποκάλεσε τη συμφωνία «μια από τις χειρότερες που έχει δει ποτέ».
• Ο Τίλερσον ζήτησε από τον Τραμπ να εκφράσει τη στήριξή του στη βασική αρχή του ΝΑΤΟ -την κοινή άμυνα. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν το έκανε.
• Ο Τίλερσον εργάστηκε προς μια διπλωματική λύση για την αποκλιμάκωση της έντασης με τη Βόρεια Κορέα. Ο Ντόναλντ Τραμπ αποκάλεσε τον Κιμ Γιονγκ Ουν «Little Rocket Man» και υποσχέθηκε να απαντήσει στις προκλήσεις της Πιονγιάνγκ «φωτιά και οργή».
• Όταν ο Τίλερσον ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών, εμφανιζόταν ως ένας από τους Αμερικανούς που γνωρίζουν όσο κανείς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, που μάλιστα τον είχε παρασημοφορήσει με το Βραβείο της Φιλίας των Λαών. Μια από τις προτεραιότητές του ήταν να αναθερμάνει τις σχέσεις της Ουάσινγκτον με το Κρεμλίνο, ένας στόχος που όπως φάνηκε ήταν αδύνατον να επιτευχθεί εν μέσω των ερευνών για την ανάμιξη της Ρωσίας στις αμερικανικές εκλογές. Αντιθέτως, ο Τίλερσον τήρησε σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους συμμάχους των ΗΠΑ για τη σχέση του Τραμπ με τον Πούτιν, τις επιφυλάξεις του προέδρου όσον αφορά την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα –οι οποίες είχαν εγκριθεί από το Κογκρέσο– αλλά και την άρνησή του να καταδικάσει ρητά την ανάμιξη της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016, ένα συμπέρασμα στο οποίο είχαν καταλήξει από καιρό οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφορίων. Είχε δηλώσει επίσης ότι οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία για την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 θα παραμείνουν εν ισχύ μέχρι να επιστραφεί η χερσόνησος στην Ουκρανία. Τον Ιανουάριο είπε ότι η Ρωσία, που στηρίζει τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ, «φέρει τελικά την ευθύνη» για τις επιθέσεις με χημικά όπλα εναντίον Σύρων αμάχων.
• Τον Ιούνιο του 2017, ο Τίλερσον κάλεσε τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο να χαλαρώσουν τον αποκλεισμό του Κατάρ, μιας χώρας που κατηγορήθηκε ότι στηρίζει το Ιράν και τους ισλαμιστές εξτρεμιστές. Το Κατάρ είναι στενός σύμμαχος των ΗΠΑ και φιλοξενεί μια από τις μεγαλύτερες αμερικανικές αεροπορικές βάσεις στην περιοχή. Η προσπάθεια του Τίλερσον υπονομεύτηκε από τον Τραμπ που χαρακτήρισε το Κατάρ «χρηματοδότη της τρομοκρατίας σε πολύ υψηλό επίπεδο»
• Ο Τίλερσον είχε ταχθεί υπέρ της παραμονής των ΗΠΑ στη διεθνή συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Τον Ιούνιο του 2017 ο Τραμπ ανακοίνωσε την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία, τηρώντας την προεκλογική του δέσμευση ότι θα βάζει «Πρώτα την Αμερική» και τασσόμενος με όσους αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή. Παρά την απόφαση του Τραμπ, ο υπουργός δήλωνε τότε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για μείωση των εκπομπών καυσαερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Και ο Τίλερσον, όμως, είχε εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία του με τον Αμερικανό πρόεδρο σε ορισμένα σημεία.

Χαρακτηριστική ήταν η στάση που κράτησε όταν ξέσπασαν ταραχές στο Σάρλοτσβιλ μεταξύ ακροδεξιών και αντιρατσιστών. Τότε, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι και οι δυο πλευρές φέρουν ευθύνη για την βία. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών, όμως, είπε ότι ο «πρόεδρος εκφράζει τις δικές του απόψεις».

Η Βόρεια Κορέα και τα «πιόνια» στη σκακιέρα

Μια πηγή με γνώση των εσωτερικών υποθέσεων του Λευκού Οίκου είπε στο CNNi ότι ο Ντόναλντ Τραμπ επιθυμεί μια «δυνατή ομάδα» για τις συζητήσεις με τη Βόρεια Κορέα και για αυτό και «μετακίνησε τα πιόνια στη σκακιέρα».

Την περασμένη εβδομάδα, ανακοινώθηκε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δέχτηκε να συναντήσει τον Κιμ Γιονγκ Ουν – οι πρώτες συζητήσεις μεταξύ εν ενεργεία προέδρου των ΗΠΑ και Βορειοκορεάτη ηγέτη.

REUTERS/KCNA handout via Reuters/File Photo & REUTERS/Lucas Jackson/File Photo

Η απόφαση του Τραμπ να ανάψει το «πράσινο φως» στις συζητήσεις, που κατά τους Βορειοκορεάτες θα πραγματοποιηθούν κάποια στιγμή μέσα στο Μάιο, ήταν ένα ακόμη θέμα που ο Αμερικανός πρόεδρος δεν συζήτησε με τον υπουργό Εξωτερικών Τίλερσον.

«Έλαβα αυτή την απόφαση μόνος μου» είπε σήμερα σε δημοσιογράφους ο Τραμπ, εξηγώντας ότι δεν ζήτησε τη γνώμη του υπουργού του. Ο Αμερικανός πρόεδρος παραδέχτηκε, επίσης, ότι είχαν διαφωνίες αλλά πως τα πήγαιναν καλά.

«Δεν σκεφτόμασταν με τον ίδιο τρόπο» είπε ο Τραμπ, και συμπλήρωσε: «Με τον Πομπέο ταιριάζει ο τρόπος σκέψης μας».

«Εύχομαι τα καλύτερα στον Ρεξ Τίλερσον… Εκτιμώ πολύ την αφοσίωσή του και τις υπηρεσίες του και εύχομαι να είναι καλά. Είναι καλός άνθρωπος. Τα πηγαίναμε αρκετά καλά αλλά διαφωνούσαμε και σε ορισμένα πράγματα…» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος.

PHOTO 1 / 5

Photo 1/5

Photo 2/5

Photo 3/5