Οι Βρυξέλλες εγκλωβίζουν τους πρόσφυγες στο Αιγαίο;

Ο αναπληρωτής υπουργός αρμόδιος για θέματα Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νίκος Ξυδάκης έδωσε στην εφημερίδα Welt συνέντευξη, η οποία επικεντρώνεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στο προσφυγικό.
Ένα από τα ζητήματα της συνέντευξης αφορά και την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

Όπως υποδεικνύει ο κ. Ξυδάκης, ενώ οι θέσεις στα hot spot είναι για 7.450 άτομα, ο αριθμός των προσφύγων ανέρχεται στην πραγματικότητα στους 14.000. Για να «ανακουφισθούν» τα νησιά η ελληνική κυβέρνηση «σύντομα» σκοπεύει να μεταφέρει «έναν μεγάλο αριθμό προσφύγων από τα νησιά στην ηπειρωτική χώρα». Όπως διαβεβαιώνει ο έλληνας υπουργός, «αυτό θα γίνει με πολύ καλά οργανωμένο και νόμιμο τρόπο και θα μεταφερθούν (οι πρόσφυγες) σε φυλασσόμενους χώρους».

Προηγείται συνεννόηση με τις Βρυξέλλες

Όπως αναφέρει το Deutsche Welle, τα σχέδια αυτά φαίνεται όμως να έρχονται σε αντίθεση με διατάξεις της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό. Βάσει αυτών θα πρέπει πρόσφυγες που βρίσκονται στα hot spot των νησιών, και προπαντός αυτοί οι οποίοι κατάγονται από τη Συρία, να παραμείνουν εκεί.

Σκοπός αυτού του μέτρου είναι οι πρόσφυγες να μην έχουν τη δυνατότητα να επιδιώξουν μόνοι τους να συνεχίσουν παράνομα το ταξίδι τους προς κράτη της δυτικής Ευρώπης. Στη συμφωνία Βρυξελλών-Άγκυρας προβλέπεται ότι για κάθε Σύρο που έχει έρθει παράνομα στην Ελλάδα και ο οποίος επιστρέφει ξανά στην Τουρκία, η ΕΕ θα δέχεται κάποιον άλλο Σύρο. Μέσω αυτού του «μηχανισμού έναν προς έναν» η ΕΕ υποχρεούται να δεχτεί ως και 72.000 Σύριους πρόσφυγες από την Τουρκία.

Ερωτηθείς στο κυβερνητικό briefing της Τετάρτης στο Βερολίνο για τα ελληνικά σχέδια μεταφοράς προσφύγων ο γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ επισήμανε ότι «πρόκειται για μια συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. Η Ελλάδα θα πρέπει να επιδιώξει τη συζήτηση για αυτά σχέδια με τους θεσμούς». Συγχρόνως όμως ο κ. Ζάιμπερτ τόνισε ότι «όντως η Ελλάδα μόνιμα βρίσκεται σε διάλογο με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς».

Το Relocation δεν αφορά τα νησιά

Παρεμβαίνοντας ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών Γιοχάνες Ντίμροντ διαφώνησε με την αιτιολογία του κ. Ξυδάκη ότι ο λόγος για τη μεταφορά από τα νησιά είναι η άρνηση της πλειοψηφίας των κρατών-μελών της ΕΕ να εφαρμόσουν την υπόσχεσή τους να δεχθούν πρόσφυγες από την Ελλάδα. Το πρόγραμμα Relocation δεν ισχύει για τους πρόσφυγες στα νησιά αλλά μόνο για αυτούς που έχουν εγκατασταθεί στην ηπειρωτική Ελλάδα, διευκρίνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών, και άρα δεν μπορεί να γίνει αυτός ο συνδυασμός.

Αναφορικά με την κριτική του Νίκου Ξυδάκη ότι η ΕΕ δεν στηρίζει την Ελλάδα στα νησιά επαρκώς με προσωπικό ο κ. Ντίμροντ επέμεινε ότι αυτό δεν ισχύει τουλάχιστον για το Βερολίνο. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εσωτερικών η Γερμανία έχει διαθέσει στην Frontex 200 αστυνομικούς από τους οποίους μόλις οι 20 έχουν κληθεί στην Ελλάδα, ενώ από τους 100 γερμανούς ειδικούς για θέματα ασύλου η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για Θέµατα Ασύλου (EASO) κάλεσε μόλις 18 άτομα στα Hot Spot του Ανατολικού Αιγαίου.

Όπως υποθέτει ο κ. Ντιμροντ, ένας από τους λόγους που οι δύο οργανισμοί δεν έχουν καλέσει ολόκληρο το προσωπικό που βρίσκεται στη διάθεσή τους είναι το γεγονός ότι δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί σε όλα τα νησιά οι αναγκαίοι χώροι και οι αναγκαίες υποδομές για να μπορούν να αναλάβουν την υπηρεσία τους.

Διανομή προσφύγων στα κράτη-μέλη

Απαντώντας σε ερώτηση για το «σκάλωμα» σε ό,τι αφορά τη διανομή προσφύγων από την Ελλάδα στα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος παραδέχθηκε ότι «θα πρέπει να γίνουν ακόμη αρκετά.» Ο κ. Ζάιμπερτ υπενθύμισε τη δήλωση της καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ στη σύνοδο των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων στη Βιέννη ότι η Γερμανία είναι διατιθεμένη να δεχθεί περισσότερους πρόσφυγες απ' ό,τι της αντιστοιχούν. Παράλληλα όμως αναμένει από όλα τα κράτη μέλη να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Αν αυτό δεν γίνει τότε υπάρχει ο κίνδυνος οι πρόσφυγες να επιδιώξουν να έρθουν παράνομα σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. «Και αυτό δεν θα ήταν προς το συμφέρον κανενός» είπε ο κ. Ζαίπερτ, γιατί «θα αύξανε εκ νέου την πίεση στα ελληνοβουλγαρικά ή σε άλλα σύνορα.»

Απαντώντας, τέλος, στη δήλωση του κ. Ξυδάκη περί «κατάρρευσης» του Κανονισμού του Δουβλίνου, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών επανέλαβε τη θέση του υπουργού του Τόμας ντε Μεζιέρ, ότι μελλοντικά η Ελλάδα θα πρέπει να δεχτεί τους πρόσφυγες που έχουν φύγει από εκεί παράνομα και έχουν έρθει στη Γερμανία. Από τη στιγμή που η Ελλάδα δέχεται «εκτεταμένη» βοήθεια, και από την ΕΕ, για να «ισχυροποιήσει» (ertüchtigen) το σύστημα ασύλου, «τότε», δήλωσε ο κ. Ντίμροτ, «δημιουργείται αυτονόητα η προσδοκία ότι από τη στιγμή που αυτά τα μέτρα θα αρχίσουν να αποδίδουν θα μπορούν να ξεκινήσουν ξανά οι επαναπροωθήσεις προς την Ελλάδα.» Πάντως, ως τις αρχές του 2017 η Γερμανία θα εξακολουθεί να μην επαναπροωθεί πρόσφυγες στην Ελλάδα.