Πανελλήνιες εξετάσεις 2020: Αλλαγές, πρόγραμμα και νέοι κανόνες - Τι να γνωρίζουν οι υποψήφιοι

Οι φετινές εξετάσεις θα διαφέρουν από τις προηγούμενες, λόγω των ειδικών συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού.

Συνολικά, φέτος, περίπου 100.000 υποψήφιοι θα διεκδικήσουν 77.970 θέσεις της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι περισσότεροι εξεταζόμενοι στο «νέο» σύστημα και οι υπόλοιποι στο «παλαιό».

Δύο συστήματα

Η φετινή σχολική χρονιά είχε ήδη χαρακτηριστεί μεταβατική, καθώς από φέτος θα ίσχυε το «νέο» σύστημα που είχε προωθήσει επί υπουργίας του ο Κώστας Γαβρόγλου και που περιελάμβανε την κατάργηση των συντελεστών βαρύτητας στις βαθμολογίες μαθημάτων, καθώς επίσης και την αντικατάσταση του μαθήματος των Λατινικών από εκείνο της Κοινωνιολογίας.

Έτσι, για φέτος, υπήρξε η δυνατότητα οι υποψήφιοι να επιλέξουν με ποιο σύστημα επιθυμούν να εξεταστούν στις πανελλαδικές εξετάσεις, με το «νέο» ή με το «παλαιό».

Το «παλαιό» σύστημα είναι το σύστημα με το οποίο εξετάστηκαν οι υποψήφιοι για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια κατά το σχολικό έτος 2018-19.

Κατά το σύστημα αυτό, οι υποψήφιοι των Ανθρωπιστικών Σπουδών εξετάζονται στα Λατινικά, ενώ σε όλες τις Ομάδες Προσανατολισμού υπάρχουν μαθήματα βαρύτητας με αυξημένο συντελεστή στον υπολογισμό των μορίων.

Τα μέτρα προστασίας

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, η χρήση μάσκας από τους υποψήφιους είναι προαιρετική. Ωστόσο, είναι υποχρεωτική για τους επιτηρητές εκπαιδευτικούς στις αίθουσες. Ακόμη, σε κάθε αίθουσα εξέτασης θα πρέπει να τηρείται απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ των υποψηφίων. Το ίδιο θα ισχύει και στους χώρους προετοιμασίας και στους χώρους εξέτασης των υποψηφίων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.

Οι αίθουσες θα αερίζονται με φυσικό τρόπο και η χρήση ανεμιστήρων θα απαγορεύεται.

Όπως ήδη ισχύει στο σχολικό περιβάλλον μετά την άρση του lockdown, θα πρέπει να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός και να τηρούνται οι οδηγίες καλής υγιεινής των χεριών, με χρήση νερού και σαπουνιού ή με αλκοολούχο αντισηπτικό διάλυμα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Επίσης, τα εξεταστικά κέντρα θα τηρούν τους κανόνες του ΕΟΔΥ και για την καθαριότητα.

Τα κυλικεία θα παραμείνουν κλειστά καθ' όλη τη διάρκεια διεξαγωγής των Εξετάσεων.

Το πρόγραμμα

Το πρώτο μάθημα στο οποίο θα εξεταστούν τη Δευτέρα 15/6 οι υποψήφιοι των ΓΕΛ είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία (Γενικής Παιδείας). Στη συνέχεια, οι υποψήφιοι που θα εξεταστούν με το νέο σύστημα, θα εξεταστούν την Τετάρτη 17/6, στα Αρχαία Ελληνικά (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών) και στα Μαθηματικά (Ομάδες Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής).

Την Παρασκευή 19/6, θα εξεταστούν στη Βιολογία (Ομάδα Προσανατολισμού Σπουδών Υγείας) και στην Κοινωνιολογία (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών).

Ακολουθούν, την επόμενη εβδομάδα, η εξέταση στη Φυσική στις 22/6 (Ομάδες Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας) και στις 24/6 στην Ιστορία και την Πληροφορική, των Ομάδων Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής αντίστοιχα.

Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με την εξέταση στις 26/6 στην Χημεία (ΟΠ Θετικών Σπουδών και Σπουδών Υγείας) και την Οικονομία (ΟΠ Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής).

Οι υποψήφιοι των ΓΕΛ που θα δώσουν με το παλαιό σύστημα, θα έχουν κατά βάση κοινό πρόγραμμα με όσους δώσουν με το νέο, με εξαίρεση, ότι στις 22/6 θα πραγματοποιηθεί η εξέταση των Λατινικών (ΟΠ Ανθρωπιστικών Σπουδών), στις 24/6 η εξέταση του μαθήματος «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» (ΟΠ Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής) και στις 26/6 η εξέταση του μαθήματος «Αρχές Οικονομικής Θεωρίας» (ΟΠ Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής).

Ώρα έναρξης της κάθε εξέτασης είναι 08:30 (κοινή για όλους τους υποψηφίους). Οι υποψήφιοι πρέπει να προσέρχονται στις αίθουσες εξέτασης μέχρι τις 08:00 και η διάρκεια εξέτασης κάθε μαθήματος είναι τρεις (3) ώρες. Εξαίρεση, το μάθημα ειδικότητας: Αρχιτεκτονικό Σχέδιο (ΕΠΑΛ), για το οποίο η διάρκεια εξέτασης είναι τέσσερις (4) ώρες.

Ειδικά μαθήματα

Οι εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων θα πραγματοποιηθούν από την 1η έως την 13η Ιουλίου 2020.

Αναλυτικότερα, οι εξετάσεις των ειδικών μαθημάτων θα ξεκινήσουν με την εξέταση των Αγγλικών (1/7) και θα συνεχιστούν με το Ελεύθερο και το Γραμμικό Σχέδιο (2/7 και 3/7, αντίστοιχα). Η πρώτη εβδομάδα εξετάσεων των ειδικών μαθημάτων θα ολοκληρωθεί με την εξέταση των Ιταλικών (4/7).

Στη συνέχεια, θα ακολουθήσουν οι εξετάσεις στα Γερμανικά (6/7), τα Γαλλικά (7/7) και τα Ισπανικά (8/7).

Οι υπόλοιπες ημέρες θα είναι αφιερωμένες στην εξέταση των μουσικών ειδικών μαθημάτων: Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Δεξιοτήτων (10/7), Μουσική Αντίληψη και Γνώση (11/7) και Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία (13/7).

Όσον αφορά το χρονικό διάστημα διεξαγωγής των Υγειονομικών Εξετάσεων και της Πρακτικής Δοκιμασίας των υποψηφίων για εισαγωγή στα Τμήματα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, αυτό έχει οριστεί από τις 29 Ιουνίου έως και τις 10 Ιουλίου.

Πρεμιέρα και για τα ΕΠΑΛ

Οι πανελλαδικές εξετάσεις θα αρχίσουν αυτή την εβδομάδα και για τους υποψηφίους των ΕΠΑΛ. Πρώτο μάθημα, τα Νέα Ελληνικά (Γενικής Παιδείας), στα οποία θα εξεταστούν την Τρίτη 16 Ιουνίου. Στη συνέχεια, την Πέμπτη 18 Ιουνίου, οι υποψήφιοι θα εξεταστούν στα Μαθηματικά (Άλγεβρα), που είναι επίσης μάθημα Γενικής Παιδείας.

Θα ακολουθήσουν, από τις 20 έως και τις 30 Ιουνίου, οι εξετάσεις στα μαθήματα ειδικότητας.

Οι αλλαγές φέτος

Αλλάζει ο τρόπος βαθμολόγησης στην Έκθεση

Σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», μεταβάλλεται η βαθμολόγηση στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, το οποίο είναι το μόνο κοινό για όλα τα επιστημονικά πεδία.

Το διαγώνισμα χωρίζεται σε τέσσερα ερωτήματα, εκ των οποίων το πρώτο βαθμολογείται με 15 μονάδες, το δεύτερο με 40 μονάδες, με τα υποερωτήματα -ανάλογα με τη βαρύτητά τους- να βαθμολογούνται με 15, 15 και 10 μονάδες, το τρίτο θέμα με 15 μονάδες και το τέταρτο με 30 μονάδες.

Η βαθμολόγηση θα είναι πιο ενισχυμένη στις ερωτήσεις που αφορούν τη Γλώσσα και ελαφρώς χαμηλότερη στα ζητούμενα που αφορούν τη Λογοτεχνία, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Παιδείας.

Οι υποψήφιοι θα ενημερωθούν για τη βαθμολόγηση του κάθε ερωτήματος με το που λάβουν το διαγώνισμα.

Πώς θα γίνει φέτος ο υπολογισμός στα μόρια

Οι πανελλήνιες 2020 έχουν μία σημαντική διαφορά, καθώς με τον νόμο 4610/2019 καταργήθηκαν οι συντελεστές βαρύτητας. Ως εκ τούτου, τα συνολικά μόρια προκύπτουν από το μέσο όρο των βαθμών στα τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα, πολλαπλασιαζόμενο επί 1.000. Ο αντίκτυπος που θα έχει αυτή η αλλαγή στις Πανελλαδικές 2020, αναλύθηκε από τον μαθηματικό – σύμβουλο σταδιοδρομίας κ. Στράτο Στρατηγάκη, σε άρθρο του στη «Ναυτεμπορική», όπου δημοσίευσε και τους σχετικούς πίνακες.

Πόσα μόρια δίνει κάθε μονάδα

Σύμφωνα με τον κ. Στρατηγάκη, πλέον «δεν υπάρχουν μαθήματα που δίνουν περισσότερα μόρια, όπως υπήρχαν μέχρι και το 2019 τα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας. Έτσι κάθε μάθημα δίνει τώρα 250 μόρια σε αντίθεση με το 2019, όπως μπορείτε να δείτε στον παρακάτω πίνακα».

Η αλλαγή θα επηρεάσει το συνολικό αριθμό μορίων που θα συγκεντρώσουν οι υποψήφιοι στις Πανελλαδικές 2020, αφού δεν γράφουν σε όλα τα μαθήματα τον ίδιο βαθμό. «Αν, δηλαδή, ένας υποψήφιος έγραφε και στα 4 μαθήματα 15, τότε θα συγκέντρωνε 15.000 μόρια είτε με το ένα σύστημα είτε με το άλλο. Όμως αυτό δεν συμβαίνει στην πράξη», διευκρινίζει.

Οι υποψήφιοι «συγκεντρώνουν περισσότερα μόρια με το νέο σύστημα», παρατηρεί ο κ. Στρατηγάκης, εξηγώντας ότι «αυτό οφείλεται στο ότι στο Μάθημα 1 και το Μάθημα 2, που είναι τα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας, οι υποψήφιοι γράφουν χαμηλότερους βαθμούς, γιατί είναι δυσκολότερα μαθήματα από τα άλλα, με αποτέλεσμα όταν έχουν αυξημένη βαρύτητα να οδηγούν τους υποψηφίους στη συγκέντρωση λιγότερων μορίων από όταν δεν έχουμε αυξημένη βαρύτητα στα μαθήματα με χαμηλότερες επιδόσεις».

Στον πίνακα 2 αποτυπώνονται 4 παραδείγματα που δείχνουν τη διαφοροποίηση των μορίων ανάλογα με τις επιδόσεις των υποψηφίων:

Οι τάσεις που θα προκύψουν από την κατάργηση των συντελεστών

Με την κατάργηση των συντελεστών, η εξέλιξη θα δημιουργήσει μια γενική τάση, αυξητική στα μόρια. Ωστόσο, η αύξηση δεν θα είναι ίδια σε όλη την γκάμα, «αλλά όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά των βαθμών από το μέσο όρο των βαθμών του υποψηφίου τόσο μεγαλύτερη θα είναι η διαφορά μορίων μεταξύ του παλαιού και του νέου συστήματος» υπογραμμίσει ο εκπαιδευτικός αναλυτής.

«Ο υποψήφιος 1 θα συγκέντρωνε τα ίδια μόρια και με τα δύο συστήματα, αλλά αυτό δεν είναι πραγματικό, γιατί κανείς υποψήφιος δεν γράφει τους ίδιους βαθμούς σε όλα τα μαθήματα. Οι άλλοι υποψήφιοι είναι πιο πραγματικές περιπτώσεις και βλέπουμε ότι όσο μεγαλύτερη απόκλιση έχουν οι βαθμοί τους από το μέσο όρο, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η διαφορά των μορίων. Αυτό μας επιτρέπει να καταλάβουμε ότι θα έχουμε άνοδο των βάσεων των χαμηλόβαθμων σχολών, εξαιτίας της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού μορίων. Δεν γνωρίζουμε βέβαια πώς θα επηρεάσει τη διαμόρφωση των βάσεων η δυσκολία των θεμάτων και οι επιδόσεις των υποψηφίων στις εξετάσεις», προσθέτει.

«Να μην κοιτάζουν οι υποψήφιοι τις περσινές βάσεις»

Ο κ. Στρατηγάκης σημειώνει ότι τους υποψηφίους δεν τους ενδιαφέρει πόσα μόρια θα έβγαζαν με το ένα ή το άλλο σύστημα. «Η μελέτη αυτή είναι χρήσιμη για να καταλάβουν ότι δεν έχει κανένα νόημα να κοιτάζουν τις περσινές βάσεις, γιατί πέρα από τη διαφοροποίηση που θα υπάρχει από τις επιδόσεις των υποψηφίων, υπάρχει και η κρίσιμη διαφορά του διαφορετικού τρόπου υπολογισμού των μορίων, που επί της ουσίας κάνει πράξη χωρίς νόημα να κοιτάζει ο υποψήφιος τις περσινές βάσεις».

Όπως εξηγεί, ο υποψήφιος νούμερο 3 που με το παλιό σύστημα συγκέντρωνε 9.950 μόρια και αν υπήρχε η βάση του 10 θα κοβόταν ενώ με το νέο σύστημα θα συγκέντρωνε 10.250 μόρια και δεν θα κοβόταν. Άλλη μία απόδειξη ότι η βάση του 10 είναι ένα κινητό φράγμα χωρίς νόημα.

«Συνεπώς δεν κοιτάζουμε τις περσινές βάσεις και δεν κάνουμε υπολογισμούς ότι για να πετύχουμε στη σχολή των ονείρων μας πρέπει να συγκεντρώσουμε τόσα μόρια, συνεπώς πρέπει να γράψουμε αυτή τη βαθμολογία», λέει καταλήγοντας ο Στράτος Στρατηγάκης.

Χρήσιμες συμβουλές για τους υποψηφίους

Ακολουθούν χρήσιμες οδηγίες για να μπορέσουν τρόπο οι υποψήφιοι να ανταπεξέλθουν με τον καλύτερο δυνατό στις εξετάσεις.

Πριν από τις εξετάσεις:

• Παύουμε να επαναλαμβάνουμε στον εαυτό μας ότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι κάτι φοβερό, που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, έχοντας ξεχάσει πόσες Εξετάσεις έχουμε δώσει μέχρι τώρα.
• Οι επιδόσεις δεν είναι «ή του ύψους ή του βάθους». Υπάρχουν αξιόλογες λύσεις στο μηχανογραφικό δελτίο για όλες τις βαθμολογικές δυνατότητες.
• Δεν προφητεύουμε καταστροφές, γιατί τότε γινόμαστε μικροί προφήτες με ειδίκευση σε αρνητικές προβλέψεις για το ίδιο μας το μέλλον.
• Δημιουργούμε ένα ασφαλές περιβάλλον μαζί με τους ανθρώπους που μας γνωρίζουν καλά (Γονείς, Φίλοι, Καθηγητές), οι οποίοι είναι βέβαιο πως και σε αυτήν τη δοκιμασία θα βρίσκονται δίπλα μας.
• Ηττοπαθείς σκέψεις, όπως «δεν θα τα καταφέρω», εντείνουν την ανασφάλειά μας. Αντίθετα, ρεαλιστικές σκέψεις, όπως «θα κάνω την καλύτερη δυνατή προσπάθεια», «ακόμα κι αν δεν πετύχω, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις», «οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι σημαντικές, αλλά η πορεία της ζωής μου εξαρτάται και από άλλους παράγοντες», μας βοηθούν να ελέγξουμε το άγχος μας.
• Δεν χρειάζεται να αναστατωνόμαστε από φήμες της τελευταίας στιγμής για «SOS» θέματα, που δεν επιβεβαιώνονται ποτέ.
• Δεν ξενυχτάμε το βράδυ πριν από κάθε εξέταση. Καλύτερα να κλείσουμε από νωρίς τα βιβλία και να κάνουμε το πρωί μια σύντομη επανάληψη.
• Η διατροφή μας, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια των Εξετάσεων, θα πρέπει να είναι ισορροπημένη. Ειδικά το βράδυ της παραμονής κάθε εξέτασης, αποφεύγουμε τις διατροφικές υπερβολές και καταναλώνουμε ένα ελαφρύ γεύμα.

Κατά τη διάρκεια της τρίωρης εξέτασης:

• Φροντίζουμε να έχουμε απαραιτήτως μαζί μας:

1. Δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο

1. Δελτίο Εξεταζομένου Πανελλαδικών Εξετάσεων (καρτελάκι)

1. Τρία στυλό (μπλε ή μαύρου χρώματος), μολύβι, γόμα και ξύστρα

1. Γεωμετρικά όργανα, όπου χρειάζονται

1. Ένα μπουκαλάκι με νερό ή χυμό

1. Ένα ρολόι χειρός, ώστε να διαχειριζόμαστε σωστά τον χρόνο μας κατά τη διάρκεια της εξέτασης

• Διαβάζουμε τα θέματα αργά και προσεκτικά, ώστε να κατανοήσουμε πλήρως τι ζητείται, και ξεκινάμε από αυτά που γνωρίζουμε καλύτερα.
• Αφού απαντήσουμε κάποιο ερώτημα, καλό θα ήταν να διαβάσουμε άλλη μία φορά την εκφώνηση.
• Ερωτήσεις που μας φαίνονται γνωστές και εύκολες χρειάζονται περισσότερη προσοχή.
• Ακόμη και αν κάποιο από τα θέματα δεν μας θυμίζει κάτι, δεν πρέπει να απογοητευτούμε, καθώς μπορεί στη συνέχεια της εξέτασης να «καθαρίσει» το μυαλό μας και να το κατανοήσουμε.
• Δεν αποκαρδιωνόμαστε από τυχόν δύσκολα θέματα και, κυρίως, δεν τα παρατάμε. Τα θέματα όσο δύσκολα φαίνονται σε εμάς άλλο τόσο δύσκολα θα φαίνονται και στους άλλους διαγωνιζόμενους.
• Χρησιμοποιούμε, όπου χρειάζεται, το πρόχειρο (δηλαδή, τις τελευταίες σελίδες του τετραδίου).
• Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιμείνουμε για πολλή ώρα σε κάποιο θέμα που μας δυσκολεύει ιδιαίτερα, ούτε φυσικά να απογοητευόμαστε. Πρέπει να προχωρήσουμε, να αντιμετωπίσουμε τα υπόλοιπα ζητήματα και μετά να επιστρέψουμε στο ερώτημα που δεν λύσαμε και να αφοσιωθούμε σε αυτό.
• Γράφουμε ό,τι γνωρίζουμε, ακόμη και αν δεν είμαστε σίγουροι· δεν αφήνουμε κανένα ερώτημα χωρίς απάντηση.
• Το γραπτό μας πρέπει να αποπνέει σιγουριά και να αντιμετωπίζει έξυπνα τα ερωτήματα, ώστε ο διορθωτής να μην έχει την παραμικρή αμφιβολία για τις γνώσεις μας.
• Προσέχουμε την εμφάνιση του γραπτού μας, ώστε να είναι ευανάγνωστο. Ένα καλά δομημένο και καθαρογραμμένο γραπτό είναι βέβαιο πως προκαταβάλλει θετικά τον διορθωτή.
• Κατανέμουμε σωστά τον χρόνο ανάμεσα στα θέματα, ώστε να αφήσουμε τουλάχιστον 10 λεπτά για να ξαναδιαβάσουμε τις απαντήσεις μας και να διορθώσουμε τυχόν ορθογραφικά και εκφραστικά λάθη.
• Δεν βιαζόμαστε. Αν μέσα στον ενθουσιασμό μας βιαστούμε, υπάρχει κίνδυνος να δώσουμε λανθασμένες απαντήσεις.
• Ακόμα και αν έχουμε τελειώσει νωρίτερα, εξαντλούμε τον χρόνο της εξέτασης. Διαβάζουμε ξανά και ξανά τις απαντήσεις μας, ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τίποτα δεν διέφυγε από την προσοχή μας.
• Αφού τελειώσει η εξέταση … τελείωσε και το μάθημα αυτό ! Δεν μπορούμε να ξέρουμε απολύτως τι γράψαμε και, κυρίως, δεν ξέρουμε πώς έχουν γράψει οι άλλοι. Ας μην ξεχνάμε ότι ο βαθμός μας συγκρίνεται με τους βαθμούς των άλλων υποψηφίων.
• Στόχος μας, πλέον, είναι το επόμενο μάθημα.

Μετά τις εξετάσεις:

Συμπληρώνουμε το μηχανογραφικό μας δελτίο με τη συμβουλευτική υποστήριξη των καθηγητών. Υπάρχουν μαθητές που πέτυχαν σπουδαίες επιδόσεις στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και Μαθητές που τα πήγαν λιγότερο καλά. Το όποιο αποτέλεσμα κρίθηκε κυρίως από την προσπάθεια και την προετοιμασία που είχαν κάνει, σε όλα τα χρόνια της σχολικής τους διαδρομής, αλλά και σε μεγάλο βαθμό από την ψυχική τους ηρεμία, τη συναισθηματική ασφάλεια και τη συγκέντρωση που είχαν κατά τη διάρκεια της εξέτασης του εκάστοτε μαθήματος. Το βέβαιο είναι πως η πορεία της ζωής του καθενός, σε καμία περίπτωση, δεν κρίθηκε μόνο από την επίδοσή του στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Το CNN Greece, σε συνεργασία με τον Όμιλο Φροντιστηρίων Πουκαμισάς, θα μεταδίδει τα θέματα και τις απαντήσεις των εξετάσεων.