Γερμανικές εκλογές 2017: «Πύρρειος» νίκη της Άνγκελα Μέρκελ, «εκρηκτική» άνοδος της ακροδεξιάς

Τα τελικά αποτελέσματα, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κεντρικής Εφορευτικής Επιτροπής είναι: CDU/CSU 33% (2013:41,5%), SPD 20,5% (25,7%), AfD 12,6% (4,7%), FDP 10,7% (4,8%), Αριστερά 9,2% (8,6%), Πράσινοι 8,9% (8,4%). Η συμμετοχή ξεπέρασε το 75%, ενώ το νέο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο θα απαρτίζεται από 700 βουλευτές, που είναι και αριθμός-ρεκόρ στις 19 κοινοβουλευτικές περιόδους ως τώρα.

Από τα αποτελέσματα φαίνεται πως στους χαμένους καταγράφονται και οι Χριστιανοδημοκράτες, παρά την επιτυχία τους να είναι και πάλι πρώτο κόμμα, αφού το ποσοστό τους μειώνεται κατά περίπου 8%, δηλαδή το δεύτερο χαμηλότερο μεταπολεμικά. Ακόμα χειρότερο είναι το αποτέλεσμα του αδελφού (υπερσυντηρητικού) βαυαρικού βραχίονά του, του Χριστιανοκοινωνικού Κόμματος (CSU), το οποίο κατέγραψε το χειρότερο μεταπολεμικό ποσοστό του (38,5%) και ενδεχομένως να σκληρύνει τη στάση του σε θέματα όπως το προσφυγικό και να κάνει δύσκολη τη ζωή της κ. Μέρκελ.

Η ολική επαναφορά του Φιλελεύθερου Κόμματος της Γερμανίας (FDP), το οποίο δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι επανερχόμενο στην κυβέρνηση, υπό την κ. Μέρκελ, θα ωφεληθεί και δεν θα έχει την τύχη του SPD. Ο πρόεδρός του Κρίστιαν Λίντνερ θα προτιμούσε να βρίσκεται στην αντιπολίτευση και πάντως στις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα διεκδικήσει ενδεχομένως και το υπουργείο Οικονομικών για να επιβάλει τις αλλαγές τις οποίες θεωρεί αναγκαίες για την Γερμανία.

(REUTERS/Fabrizio Bensch)

Οι Πράσινοι κατάφεραν να μπουν στην Βουλή έστω και με μειωμένο ποσοστό σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, κάτι που οι δημοσκοπήσεις πριν το καλοκαίρι δεν θεωρούσαν πάντα ως απολύτως βέβαιο. Η συγκατοίκησή τους με το FDP αν και μοιάζει δύσκολη ποτέ δεν αποκλείστηκε προεκλογικά από την ηγεσία τους κόμματος.

Η γερμανική Αριστερά (Die Linke) δεν κατάφερε να παραμείνει τρίτο κόμμα, παραμένει όμως σταθερή και θα μπορούσε να αποτελέσει στο Κοινοβούλιο μια ισχυρή αριστερή αντιπολίτευση με το SPD, εάν βέβαια αυτό κάνει στροφή προς τις παραδοσιακές του πολιτικές αξίες, όπως υπαινίχτηκε σήμερα το βράδυ ο Μάρτιν Σουλτς.

Αν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ CDU, FDP και Πρασίνων δεν οδηγήσουν στο σχηματισμό τρικομματικής κυβέρνησης συνασπισμού τότε λογικά θα πρέπει να προκηρυχθούν νέες εκλογές, κάτι το οποίο θα είναι πρωτόγνωρο στην Γερμανία και αποκλείεται μέχρι τώρα από όλους.

O σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού CDU-FDP-Πρασίνων θα έχει ως συνέπεια να λειανθούν οι ακραίες θέσεις των Φιλελευθέρων για την Ελλάδα, αφού οι Πράσινοι θα αποτελέσουν αντίβαρο στις απαιτήσεις τους για σκλήρυνση της στάσης απέναντι στην Ελλάδα, που φτάνουν μέχρι το Grexit. Στο θέμα αυτό η κ. Μέρκελ θα βρει συμμάχους και απέναντι στο αδελφό CSU, το οποίο μετά τις εκλογικές του απώλειες μπορεί επίσης να σκληρύνει ακόμα πιο πολύ τη στάση του γενικά προς τις χώρες του νότου σε θέματα οικονομικά.

(REUTERS/Gero Breloer/POOL)

Αισιοδοξία της Μέρκελ για τον σχηματισμό κυβέρνησης

Μετά την ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσμάτων και πάρα την σοβαρή πτώση που σημείωσαν τα ποσοστά της, καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εμφανίστηκε αισιόδοξη για τον σχηματισμό κυβέρνηση, απορρίπτοντας την συζήτηση για κυβέρνηση μειοψηφίας.

Μιλώντας στον «Κύκλο του Βερολίνου» ή «Κύκλο των Ελεφάντων», την τηλεοπτική συζήτηση που διοργανώνεται μετά τις εκλογές με τους επικεφαλής των κομμάτων, η Μέρκελ σημείωσε ότι το γερμανικό κοινοβουλευτικό σύστημα διαφέρει από εκείνο χωρών με παράδοση σε κυβερνήσεις μειοψηφίας και δήλωσε ότι δεν αντιλαμβάνεται για ποιον λόγο πρέπει ήδη να κάνει μια τέτοια επιλογή. Παραδέχτηκε ωστόσο ότι η Γερμανία, εκτός από όλα τα θετικά της, έχει να επιλύσει και πολλά θέματα του μέλλοντος.

«Έχω τη βούληση να καταλήξουμε σε μια σταθερή κυβέρνηση», τόνισε και πρόσθεσε ότι το αποψινό αποτέλεσμα υποδεικνύει ότι ένα μεγάλο μέρος των πολιτών έδωσε την εντολή στο κόμμα της να ασχοληθεί με τα προβλήματα της χώρας. «Θα ευχόμασταν ένα καλύτερο αποτέλεσμα, αλλά και πάλι λάβαμε μια σαφή εντολή κι εγώ βλέπω αυτήν εντολή, να ασχοληθώ προπάντων με το μέλλον», δήλωσε η Μέρκελ και, όταν ερωτήθηκε αν είναι αισιόδοξη ότι η Γερμανία θα έχει σταθερή κυβέρνηση μέχρι τα Χριστούγεννα, απάντησε: «Είμαι γενικά πάντα αισιόδοξη, αλλά και πέρα από αυτό, εδώ και πολλά χρόνια ακολουθώ το μότο, ‘η ισχύς βρίσκεται στην ηρεμία'».

Από τους πρώτους ηγέτες που συνεχάρησαν την καγκελάριο για την επανεκλογή της ήταν ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν που σε ανάρτησή του στο twitter ανέφερε: «Τηλεφώνησα στην Άνγκελα Μέρκελ για να τη συγχαρώ. Συνεχίζουμε με αποφασιστικότητα τη ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη και για τις χώρες μας συνεργασία μας», ανέφερε ο Μακρόν σε μια ανάρτησή του στο Twitter.

Και ο έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έστειλε μέσω του μέσου κοινωνικής δικτύωσης τα συχαρητήρια του στην καγκελάριο. «Συγχαρητήρια στην Άν. Μέρκελ για την νίκη της στις Γερμανικές εκλογές», ανέφερε ο κ. Τσίπρας.

Στο πλευρό της επί 12 χρόνια καγκελαρίου στάθηκαν και Σύροι πρόσφυγες, οι οποίοι πανηγύρισαν την νίκη της Μέρκελ, αλλά παράλληλα εξέφρασαν την ανησυχία τους για την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο φοβούνται ότι θα πιέσει για να αυστηροποιηθούν οι νόμοι για την παροχή ασύλου.

«Προσευχόμασταν να κερδίσει η Μέρκελ», δήλωσε η Φατίμα αλ Χάινταρ, μητέρα δύο παιδιών από τη Δαμασκό. «Ο Αλλάχ απάντησε στις προσευχές μας. Για εμάς εκπροσωπεί τη σοφία και την ανθρωπιά», εξήγησε. «Η Μέρκελ διακινδύνευσε την καριέρα της για να μας βοηθήσει», επεσήμανε από την πλευρά του ο 55χρονος Αϊμάν, σύζυγος της Φατίμα. «Θέλουμε να μάθουμε γερμανικά και να συμβάλλουμε στην επιτυχία της χώρας αυτής μέσω της δουλειάς μας, απλώς για να αποδείξουμε ότι είχε δίκιο και οι αντίπαλοί της άδικο», πρόσθεσε.

Η Φατίμα και ο Αϊμάν έμαθαν τα αποτελέσματα των εκλογών από τον 14χρονο γιο τους Ζαΐντ, ο οποίος ενημερωνόταν μέσω του κινητού του τηλεφώνου από το ZDF.

«Χρειαζόμαστε μια σοφή γυναίκα όπως αυτή στη Συρία για να σταματήσει τον πόλεμο», εξήγησε η Φατίμα. «Είναι λιγότερο δημοφιλής εξαιτίας μας», δήλωσε ο Νάμπιλ Ζαϊναλντίν, 32 ετών από το Χαλέπι. «Κατανοούμε απολύτως ότι οι Γερμανοί ανησυχούν. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους διαβεβαιώσουμε ότι είμαστε νομοταγείς πολίτες. Αλλά επίσης ανησυχούμε: ποια θα είναι η πολιτική ασύλου της νέας κυβέρνησης;», διερωτήθηκε.

(REUTERS/Gero Breloer/POOL)

Ιστορική ήττα για τον Μάρτιν Σουλτς και τους Σοσιαλδημοκράτες

Οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες υπέστησαν ιστορική ήττα. Υπό τον Μάρτιν Σουλτς, πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Σοσιαλδημοκράτες που συμμετείχαν στον μεγάλο συνασπισμό από το 2013 μαζί με τους Συντηρητικούς της Μέρκελ, συγκέντρωσαν μόλις το 20,5%, των ψήφων.

Αμέσως ανακοίνωσαν ότι αρνούνται να συμμετάσχουν ξανά σε συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες και πρόσθεσαν ότι περνούν στην αντιπολίτευση. «Για εμάς ο μεγάλος συνασπισμός τελειώνει σήμερα», δήλωσε η αντιπρόεδρος του SPD Μανουέλ Σβέζιχ.

Το κόμμα δεν έχει καταγράψει τόσο χαμηλό ποσοστό ποτέ στην ιστορία του μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χειρότερο ποσοστό του μέχρι τώρα ήταν το 2009 με 23%. Στις προηγούμενες εκλογές το 2013 είχε συγκεντρώσει το 25,7%.

Η ήττα αυτή είναι η τέταρτη που έχουν υποστεί οι Σοσιαλδημοκράτες από τη Μέρκελ από το 2005 και μετά. Είτε συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό είτε όχι το SPD χάνει στις εκλογές από το CDU/CSU.

Η σημερινή ήττα θεωρείται και προσωπική αποτυχία για τον Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος στις αρχές του έτους ανέλαβε την προεδρία του κόμματος σε μια προσπάθεια να σώσει την κατάσταση. Αλλά και μια προγραμματική αποτυχία, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία που βασίστηκε στην κοινωνική δικαιοσύνη, και η οποία δεν κατάφερε να πείσει μια οικονομικά ισχυρή Γερμανία.

(REUTERS/Hannibal Hanschke)

Το SPD «θα συνεχίσει τη μάχη του για τη δημοκρατία, την ανεκτικότητα και τον σεβασμό» από την αντιπολίτευση, δήλωσε ο Σουλτς στους υποστηρικτές του που επευφημούσαν, όταν ανακοίνωσε την απόφαση να αποσυρθούν οι Σοσιαλδημοκράτες από την αντιπολίτευση. «Είμαστε το προπύργιο της δημοκρατίας», τόνισε.

«Το SPD ήταν παράπλευρη απώλεια στη δυσαρέσκεια με την τρέχουσα κυβέρνηση», εκτίμησε ο Τάισον Μπάρκερ ειδικός σε θέματα γερμανικής πολιτικής του Aspen Institute. «Δεν κατάφερε να τραβήξει ξεκάθαρες αντιπολιτευτικές γραμμές στο CDU της Μέρκελ και πλήρωσε το τίμημα της έλλειψης ενθουσιασμού», πρόσθεσε.

Ο Τιμ Τσάτστεϊ του Brandenburg Institute for Society and Security σημείωσε ότι αναμένει πως οι Σοσιαλδημοκράτες θα κινηθούν προς τα αριστερά μετά την εκλογική τους ήττα, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να σχηματίσουν συνασπισμό με το CDU χωρίς τον Σουλτς, στην περίπτωση που η Μέρκελ δεν καταφέρει να βρει άλλους εταίρους.

Από την πλευρά του ο Τζάκσον Τζέινς, πρόεδρος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Σύγχρονων Γερμανικών Σπουδών, εκτίμησε ότι το SPD επηρεάστηκε από τη δυσαρέσκεια που υπάρχει εναντίον όλων των παραδοσιακών κομμάτων. Το κόμμα «απομακρύνθηκε από τη βασική δημογραφική ομάδα» στην οποία απευθυνόταν, τους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης, σημείωσε.

Τα βασικά κόμματα της Αριστεράς στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν κρίση εμπιστοσύνης τα τελευταία χρόνια. Κάποια από αυτά όπως οι Εργατικοί στη Βρετανία κατάφεραν να αναζητήσουν στήριξη μεταξύ των εργατών που αισθάνονται περιθωριοποιημένοι έπειτα χρόνια στάσιμων μισθών και πολιτικών λιτότητας. Αλλού, όπως στη Γαλλία και την Ισπανία, οι ψηφοφόροι τα εγκατέλειψαν και στράφηκαν σε άλλα κόμματα κεντρώα, λαϊκιστικά ή και τα δύο.

(REUTERS/Michael Dalder)

Από τη θέση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στόχος του SPD θα είναι να περιορίσει το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD, Τόμας Όπερμαν, δήλωσε μάλιστα ότι το κόμμα του δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει κάθε νόμιμο τρόπο για να εμποδίσει ρατσιστικές δηλώσεις από το AfD.

Ο Σουλτς δήλωσε ότι θέλει να παραμείνει στην ηγεσία του κόμματος για να ηγηθεί του νέου του ρόλου στην αντιπολίτευση, ενώ πρόσθεσε ότι σήμερα, Δευτέρα θα συναντηθούν οι επικεφαλής του κόμματος για να αρχίσουν την αναδόμησή του. Ωστόσο υπογράμμισε ότι νιώθει ενθαρρυμένος από τον μεγάλο αριθμό νεαρών ανθρώπων που εντάχθηκαν στο κόμμα φέτος.

Η πιο άμεση πρόκληση για το SPD είναι οι περιφερειακές εκλογές στην Κάτω Σαξονία στις 15 Οκτωβρίου, αφού κατέρρευσε ο συνασπισμός που είχε κάνει με τους Πράσινους και τώρα εμφανίζεται πίσω από τους Συντηρητικούς στις δημοσκοπήσεις. Οι Σοσιαλδημοκράτες ήδη ηττήθηκαν δύο φορές από τους Συντηρητικούς στα κρατίδια της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας και του Σλέσβιχ- Χόλσταϊν.

(REUTERS/Wolfgang Rattay)

Στη Βουλή το ακροδεξιό κόμμα - Διαδηλώσεις για την άνοδό του

Η «Εναλλακτική για την Γερμανία», το ακροδεξιό κόμμα AfD κατάφερε για πρώτη φορά μετά την μεταπολεμική περίοδο να εισέλθει στην Μπούντεσταγκ και μάλιστα ως τρίο κόμμα, συγκεντρώνοντας 12,6%. Τα υψηλό αυτό ποσοστό εκτιμάται πως προέκυψε από ψηφοφόρους οι οποίοι στις προηγούμενες εκλογές απείχαν, αλλά κι διαρροές από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU), Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και την Αριστερά (Die Linke).

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρία infratest dimap, από το CDU και τους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) προς την AfD μετακινήθηκαν 1.070.000 ψηφοφόροι, από το SPD 500.000 και από την Αριστερά 430.000, από τους Φιλελεύθερους (FDP) 50.000, και από τους Πράσινους 40.000, ενώ οι νέοι ψηφοφόροι έφτασαν τις 740.000.

Στην Σαξονία το αντιμεταναστευτικό, ακροδεξιό κόμμα αναδείχθηκε πρώτο κόμμα και ξεπέρασε την Ένωση Χριστιανοδημοκρατών (CDU). Τα δύο κόμματα συγκέντρωσαν 27% και 26,9% αντίστοιχα, κατά τα ως τώρα αποτελέσματα. Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) έλαβαν μόλις το 10,5% των ψήφων, ποσοστό αισθητά χαμηλότερο από το κόμμα Η Αριστερά (16,1%).

Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που κατέγραψε η AfD σε όλη τη γερμανική επικράτεια στις ομοσπονδιακές βουλευτικές εκλογές.

Και οι ψηφοφόροι της ανατολικής Γερμανίας «γύρισαν» την πλάτη τους στην Άνγκελα Μέρκελ, η οποία υπέμενε αποδοκιμασίες και σφυρίγματα όποτε έκανε προεκλογικές εμφανίσεις στην περιοχή απ’ όπου και κατάγεται. Οι ψηφοφόροι, προφανώς εξοργισμένοι για την απόφασή της να επιτρέψει σε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες να εισέλθουν στη χώρα το 2015, συνέβαλαν προκειμένου οι συντηρητικοί να καταγράψουν τη χειρότερη επίδοσή τους μετά το 1949 και να ανέβουν στα ποσοστά του AfD.

(REUTERS/Wolfgang Rattay)

Η είσοδος του AfD στην Βουλή προκάλεσε όμως και πολλές διαδηλώσεις με εκατοντάδες ανθρώπους να βγαίνουν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν. Λίγο μετά την ανακοίνωση των προκαταρκτικών αποτελεσμάτων, αυθόρμητες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν μπροστά από τα γραφεία του AfD στην Κολωνία, όπου συγκεντρώθηκαν 400 άνθρωποι, στη Φρανκφούρτη, το Μόναχο και το Βερολίνο.

Στη γερμανική πρωτεύουσα μεγάλες δυνάμεις της αστυνομίας είχαν περικυκλώσει τη συγκέντρωση των σχεδόν χιλίων ανθρώπων έξω από την αίθουσα που είχε νοικιάσει το ακροδεξιό κόμμα για την εκλογική βραδιά στην Αλεξάντερπλατς.

Υπό τα συνθήματα «όλο το Βερολίνο μισεί τους ναζί», «έξω οι ναζί» και «ο ρατσισμός δεν είναι εναλλακτική», οι κυρίως νεαροί διαδηλωτές εξέφραζαν το θυμό τους για το εκλογικό αποτέλεσμα.

Η αστυνομία του Βερολίνου ανακοίνωσε στο Twitter ότι προχώρησε σε δύο συλλήψεις έπειτα από συγκρούσεις με διαδηλωτές. «Πρέπει να δείξουμε ότι δεν θα δεχθούμε ένα τέτοιο κόμμα στη Μπούντεσταγκ», δήλωσε ο Ματίας, ένας διαδηλωτής.

(REUTERS/Hannibal Hanschke)