Τα σχολεία του μέλλοντος είναι ήδη εδώ - πώς επηρεάζει η αρχιτεκτονική την μάθηση
Έχουμε συνηθίσει να μην δίνουμε ιδιαίτερη βάση στην εμφάνιση ενός σχολείου ή ενός πανεπιστημίου. Αυτό που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι η λειτουργικότητά του, η ποιότητα των μαθημάτων και τα αποτελέσματα των εξετάσεων.
Όμως, αυτό που δεν γνωρίζαμε ως τώρα είναι την επίδραση που μπορεί να έχει η αρχιτεκτονική ενός τέτοιου κτιρίου στη μάθηση. Αυτό έρχεται να μας επιβεβαιώσει το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων του οποίου Επιτροπή έχει την ευθύνη να εντοπίζει τα εκπαιδευτικά κτίρια, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική.
Προσφάτως επέλεξε 12 καινοτόμα και σχεδιασμένα με πρωτότυπο τρόπο, σχολεία, τα οποία βραβεύθηκαν με τα φετινά Education Facility Design Awards.
Το CNNi μίλησε με τον διευθυντή της επιτροπής (AIA Committee on Architecture for Education), John Dale με σκοπό να δώσει πληροφορίες σχετικά με το πόσο σημαντική είναι η μάθηση σε σχολεία/πανεπιστήμια με προσεγμένο και καινοτόμο design.
Μείζονος σημασίας το χρώμα
«Το χρώμα είναι εξαιρετικά σημαντικό. Έχουν διεξαχθεί αρκετές έρευνες και έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες σχετικά με το πώς συγκεκριμένα χρώματα έχουν την ικανότητα να διεγείρουν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, είμαστε πιο συντηρητικοί όσον αφορά το χρώμα, ειδικά με τα τυπικά δημόσια σχολεία, διότι πιστεύουμε πως οι έντονες και φωτεινές αποχρώσεις μπορεί να αποσπούν την προσοχή των μαθητών και να τους δημιουργούν μια υπερκινητικότητα».
«Ύστερα όμως, επισκέπτεσαι την Ευρώπη και παρατηρείς σχολεία με τόσο χρώμα! Είναι εντυπωσιακότατα περιβάλλοντα για μάθηση και δεν έχουν δημιουργήσει κάποιο πρόβλημα. Έτσι κατάλαβα, πως έχουμε πολλά να μάθουμε ακόμα» δήλωσε ο John Dale.
Η σημασία του εξωτερικού χώρου
«Η διεξαγωγή μαθημάτων τόσο σε εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς χώρους, είναι αρκετά σημαντική με τους περισσότερους εκπαιδευτικούς να το αντολαμβάνονται πλήρως. Το εφαρμόζουν και ζητούν από τους μαθητές να έχουν γνώση του περίγυρού τους».
«Ο συνδυασμός μικρών και περιορισμένων χώρων σε εξωτερικό περιβάλλον, δίνει στον εκάστοτε καθηγητή τη δυνατότητα εναλλαγής εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος. Αυτή η δυνατότητα δίνει στους μαθητές την ελευθερία της επιλογής για πού θα ήθελαν να παρακολουθήσουν ένα μάθημα».
Δεν μαθαίνουν όλοι με τον ίδιο τρόπο
«Το κάθε παιδί μαθαίνει με διαφορετικό τρόπο. Για το λόγο αυτό εργαζόμαστε συνεχώς πάνω στα διαφορετικά μαθησιακά περιβάλλοντα, με σκοπό να δημιουργήσουμε διαφορετικές εγκαταστάσεις σε κάθε σχολείο, ώστε η μάθηση να είναι επιτυχής».
«Ένα παράδειγμα είναι οι κατακόρυφοι κήποι, οι οποίοι μπορούν να δημιουργηθούν ακόμη και σε σχετικά μικρούς χώρους. Υπάρχει ένας καθηγητής στο Μπρονξ ο οποίος επισκέπτεται διάφορα σχολεία και τα βοηθά να βρουν τρόπους να δημιουργήσουν κήπους σε πολύ μικρούς και στενούς χώρους».
Οι παγκόσμιες αρχές πρέπει να συμβαδίζουν με τις τοπικές συνθήκες
«Λόγω του διαδικτύου και της παγκοσμιοποίησης υπάρχουν κάποιες βασικές αρχές όσον αφορά τη δομή ενός σχολείου, οι οποίες είναι αποδεκτές από όλους. Όμως, όταν έρχεται η στιγμή να σχεδιάσουμε πρέπει να έχουμε στο νου μας την περιοχή στην οποία θα χτιστεί το σχολείο».
Για παράδειγμα, ένα σχολείο στη μικρή πόλη Roldán της Ισπανίας, είναι καλυμμένο από πράσινη μοκέτα ώστε να προστατεύεται από τις έντονες βροχές της περιοχής.
Οι εγκαταστάσεις για παιδιά με ειδικές ανάγκες είναι οι ιδανικότερες
«Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πάρουμε μαθήματα από σχολεία τα οποία είναι σχεδιασμένα αποκλειστικά για παιδιά με ειδικές ανάγκες, τα οποία είναι καλύτερα και πολύ επιτυχημένα. Όταν ερευνήσεις περισσότερο πάνω σε τέτοια σχολεία, θα αντιληφθείς πως είναι δομές, οι οποίες θα έπρεπε να υπάρχουν σε όλα τα σχολεία».
Η σύνδεση με την κοινωνία
«Κάποια από τα πιο καλά σχεδιασμένα σχολεία, έχουν εγκαταστάσεις οι οποίες είναι και προσιτές από πολίτες. Για παράδειγμα, ένα αμφιθέατρο ή ένα γυμναστήριο. Αυτό φανερώνει μια ιδανική οργάνωση».
Εκσυγχρονισμός των μαθησιακών περιβαλλόντων
«Πολλά σημερινά σχολεία έχουν ακόμη το πρότυπο του 19ου αιώνα. Πρόκειται για μεμονωμένες αίθουσες διδασκαλίας, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να χρησιμοποιούνται μόνο με έναν τρόπο, που φυσικά, αυτό δεν πρόκειται να δουλέψει στη σημερινή εποχή».
Δημιουργία εξειδικευμένων χώρων
«Ένα από τα σημαντικότερα πράγματα είναι να σκεφτούμε πόσο χρόνο μπορεί να ξοδέψει ένας μαθητής σε έναν συγκεκριμένο χώρο που θα του διατεθεί. Εάν σκεφτείτε για παράδειγμα το περιβάλλον ενός πανεπιστημίου, θα δείτε πως οι πιο εντυπωσιακοί χώροι είναι αυτοί που βρίσκονται μεταξύ τους οι φοιτητές (π.χ καφετέρια ή βιβλιοθήκη)».
Φωτογραφίες και πληροφορίες από: Back to school: Design lessons from the world's smartest education centers