«Ευρωπαϊκός εμφύλιος» μετά την απόφαση για το προσφυγικό

«Η ουγγρική κυβέρνηση θεωρεί πως η σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είναι απεχθής και ανεύθυνη», δήλωσε ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο, προσθέτοντας πως «η απόφαση αυτή θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και το μέλλον ολόκληρης της Ευρώπης».

Σύμφωνα με τον Ούγγρο υπουργό, η απόφαση βασίσθηκε περισσότερο σε πολιτικούς, παρά σε νομικούς ή επαγγελματικούς υπολογισμούς. «Η πολιτική βίασε τον ευρωπαϊκό νόμο και τις αξίες», είπε χαρακτηριστικά και υποσχέθηκε πως η χώρα του «θα συνεχίσει να μάχεται κατά των υποχρεωτικών ποσοστώσεων, αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίσει να θέλει να επιβάλει» την εφαρμογή τους. «Η αληθινή μάχη αρχίζει τώρα και θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα νόμιμα μέσα», τόνισε.

Ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιγιάρτο/Πηγή:EPA/DOMENIC AQUILINA

Φίτσο: Η θέση μας για τις ποσοστώσεις δεν αλλάζει

Πιο συγκρατημένη ήταν η αντίδραση της Σλοβακίας, η κυβέρνηση της οποίας σε ένα πρώτο σχόλιο για την απόρριψη της προσφυγής τόνισε πως σέβεται την απόφαση, αλλά ξεκαθάρισε πως η αρνητική θέση της στις ποσοστώσεις για τους πρόσφυγες δεν θα αλλάξει.

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο/Πηγή: EPA/STEPHANIE LECOCQ

«Οι θέσεις μας για τις ποσοστώσεις δεν αλλάζουν», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός της χώρας Ρόμπερτ Φίτσο και πρόσθεσε: «Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να εκφραστεί η αλληλεγγύη με άλλους τρόπους από το να εξαναγκαζόμαστε να δεχθούμε μετανάστες από άλλες χώρες που δεν θέλουν έτσι κι αλλιώς να βρίσκονται εδώ».

Ομόφωνη απόρριψη των προσφυγών από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε «ομοφώνως» την προσφυγή της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας κατά της υποχρέωσής τους να φιλοξενήσουν πρόσφυγες στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων που επιβάλλει ποσοστώσεις στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφέρει στην απόφασή του που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα ότι ο μηχανισμός επιβολής ποσοστώσεων κατά του οποίου προσέφυγαν τα δύο κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης «συμβάλλει αποτελεσματικά και με αναλογικό τρόπο» στην ανακούφιση της Ελλάδας και της Ιταλίας από την εισροή των προσφύγων.

Η Σλοβακία και η Ουγγαρία αμφισβητούσαν την νομιμότητα του προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε το σύνολο των νομικών τους επιχειρημάτων.

Πηγή: EPA/JULIEN WARNAND

Σύμφωνα με την απόφαση, η προσφυγή σε μία μη νομοθετική διαδικασία, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των εθνικών κοινοβουλίων και δημόσια διαβούλευση είναι σύννομη με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Η ίδια η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιτρέπει, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, στους ευρωπαϊκούς θεσμούς να λαμβάνουν τα «προσωρινά μέτρα» που είναι αναγκαία για την ταχεία αντιμετώπιση επειγουσών καταστάσεων, όπως είναι η αιφνίδια είσοδος προσφύγων.

Επίσης, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που απαρτίζεται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, δεν ήταν υποχρεωμένο να λάβει την απόφαση περί μετεγκατάστασης προσφύγων ομοφώνως.

Η Σλοβακία και η Ουγγαρία μαζί με την Τσεχική Δημοκρατία και τη Ρουμανία είχαν ψηφίσει κατά της μετεγκατάστασης από την Ελλάδα και την Ιταλία 120.000 ατόμων που ανταποκρίνονται στα κριτήρια της διεθνούς προστασίας, για μία περίοδο δύο ετών.

Πηγή: REUTE/Laszlo Balogh/File Photo

Τέλος, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δηλώνει ότι «η ισχύς της απόφασής του δεν μπορεί να αμφισβητηθεί» αναδρομικά σε ό,τι αφορά «τον βαθμό αποτελεσματικότητας».

Ο ευρωπαίος νομοθέτης δεν μπορεί, σύμφωνα με την απόφαση, να εκτιμήσει τις συνέπειες ενός νέου ρυθμιστικού πλαισίου παρά σε συνάρτηση με στοιχεία που θα έχει στη διάθεσή του κατά τη στιγμή της απόφασης.

Λίγες εβδομάδες πριν από τη λήξη της προθεσμίας για την υλοποίηση του προγράμματος στα τέλη Σεπτεμβρίου, οι στόχοι που έχουν καθορισθεί για τις ποσοστώσεις της «μετεγκατάστασης» απέχουν πολύ από την πραγματοποίησή τους. Λιγότεροι από 28.000 πρόσφυγες έχουν μεταφερθεί από την Ελλάδα και την Ιταλία, έναντι του στόχου των 160.000 συνολικά.

Ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη Μετανάστευση Δημήτρης Αβραμόπουλος σχολίασε μέσω του Twitter την απόφαση: «Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαιώνει την νομιμότητα του μηχανισμού μετεγκατάστασης. Είναι καιρός να εργασθούμε με ενότητα και να εφαρμόσουμε πλήρως την αλληλεγγύη».

Γιούνκερ προς Ορμπάν: Σεβαστείτε τις υποχρεώσεις σας στην προσφυγική κρίση

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ζητεί με επιστολή του από τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν να σεβασθεί τις υποχρεώσεις του ως προς την προσφυγική κρίση, υπενθυμίζοντάς του την ευρωπαϊκή αρχή της αλληλεγγύης.

Η επιστολή, που έχει χθεσινή ημερομηνία, εστάλη σε απάντηση της διατύπωσης του αιτήματος της Ουγγαρίας για την καταβολή από την Ευρωπαϊκή Ένωση ποσού που αντιστοιχεί στο ήμισυ των 800 εκατομμυρίων που η Βουδαπέστη ισχυρίζεται ότι δαπάνησε για να προστατεύσει τα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, κατασκευάζοντας συνοριακό φράκτη, στο πλαίσιο της μεταναστευτικής πολιτικής του Βίκτορ Ορμπάν.

Πηγή: EPA/STEPHANIE LECOCQ

«Η αλληλεγγύη ισχύει αμφίδρομα. Υπάρχουν στιγμές που τα κράτη μέλη μπορούν να αναμένουν στήριξη και άλλες στιγμές που σε αντάλλαγμα οφείλουν να είναι έτοιμα να συμβάλουν», γράφει ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

«Και η αλληλεγγύη δεν αποτελεί πιάτο α λα καρτ. Που επιλέγουμε σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των συνόρων και που απορρίπτουμε όταν πρόκειται για την τήρηση των αποφάσεων για τη μετεγκατάσταση (των αιτούντων άσυλο) που έχουν ληφθεί με κοινή συμφωνία», συνεχίζει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υπενθυμίζει επίσης ότι η Βουδαπέστη έχει ήδη λάβει επιχειρησιακή και οικονομική στήριξη από την Επιτροπή για τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ στο πλαίσιο της μεταναστευτικής κρίσης.

Πηγή: EPA/ZOLTAN GERGELY KELEMAN

Το καλοκαίρι 2015, ο Βίκτορ Ορμπάν ύψωσε φράκτη με αγκαθωτά σύρματα σε μήκος 175 χιλιομέτρων στα ουγγροσερβικά σύνορα και στη συνέχεια στο μεγαλύτερος μέρος των ουγγροκροατικών συνόρων.

Στη συνέχεια, η Βουδαπέστη ολοκλήρωσε το 2017 την κατασκευή και δεύτερου φράκτη στα ουγγροσερβικά σύνορα, παράλληλα με τον συρμάτινο φράκτη, που είναι εξοπλισμένος με θερμικές κάμερες και συστήματα συναγερμού.

Η Ουγγαρία έχει διακριθεί τα τελευταία δύο χρόνια για την μετωπική σύγκρουσή της με την μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρνούμενη να εφαρμόσει το ευρωπαϊκό πρόγραμμα μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα και την Ιταλία, που αποφασίσθηκε το 2015 για την ανακούφιση των δύο χωρών που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της προσφυγικής κρίσης.