ΚΟΣΜΟΣ

Ελπίδα για... διαστημικές εξωσωματικές, γεννήθηκαν ποντίκια με γενετικό υλικό από το διάστημα

Ελπίδα για... διαστημικές εξωσωματικές, γεννήθηκαν ποντίκια με γενετικό υλικό από το διάστημα
EPA/IEMM MUENSTER / HANDOUT/φωτογραφία αρχείου

Ιάπωνες επιστήμονες απέδειξαν ότι το κοντινό διάστημα δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα στο σπέρμα ενός θηλαστικού ζώου και συγκεκριμένα των τρωκτικών. Υγιή ποντικάκια γεννήθηκαν από σπερματοζωάρια που είχαν ταξιδέψει και παραμείνει κατεψυγμένα για ένα διάστημα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Η ανακάλυψη αυτή -εφόσον ισχύει τόσο για τους ανθρώπους όσο και για το βαθύ διάστημα- δίνει ελπίδες για τις μελλοντικές αποστολές αστροναυτών και για την προοπτική μόνιμης αποίκισης άλλων πλανητών με ανθρώπους που θα έχουν γεννηθεί στο διάστημα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η δυνατότητα αυτή -δηλαδή της αναπαραγωγής στο διάστημα- «θα είναι πολύ χρήσιμη, όταν φθάσει η διαστημική εποχή».

Η μέση ημερήσια δόση ακτινοβολίας στον ISS είναι πάνω από 100 φορές μεγαλύτερη από ό,τι στη Γη και οι επιστήμονες φοβούνταν ότι μπορεί να δημιουργεί βλάβες στο DNA των γεννητικών κυττάρων και άρα προβλήματα γονιμότητας, κάτι που όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει στα ποντίκια.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή βιοτεχνολογίας Τερουχίκο Γουακαγιάμα του Πανεπιστημίου Γιαμανάσι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), έστειλαν στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δείγματα σπέρματος 12 τρωκτικών, το οποίο διατήρησαν εκεί για πάνω από εννέα μήνες (288 μέρες) σε θερμοκρασία μείον 95 βαθμών Κελσίου.

Οι αναλύσεις μετά την επιστροφή των δειγμάτων σπέρματος στη Γη έδειξαν ότι υπήρξε μια ελαφρώς αυξημένη βλάβη στο DNA τους μετά την μακρόχρονη παραμονή στο διάστημα, όμως αυτή η ζημιά αποκαταστάθηκε από τον ίδιο τον οργανισμό των πειραματόζωων. Έτσι, η εξωσωματική γονιμοποίηση ωαρίων θηλυκών ποντικών με τη χρήση του «διαστημικού» σπέρματος οδήγησε -με τη βοήθεια παρένθετων μητέρων- στη γέννηση υγιών ποντικιών. Αυτά στη συνέχεια μεγάλωσαν και έγιναν φυσιολογικά ενήλικα ποντίκια, τα οποία ήσαν εξίσου γόνιμα.

Οι Ιάπωνες επιστήμονες δήλωσαν ότι παραμένει ζήτημα προς διερεύνηση το πόσο μεγάλο είναι το χρονικό διάστημα που μπορεί να παραμείνει το σπέρμα ενός θηλαστικού στο διάστημα, χωρίς να υποστεί σοβαρή γενετική βλάβη. Εξάλλου, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η διαστημική ακτινοβολία πέρα την «ασπίδα» του γήινου μαγνητικού πεδίου (που προστατεύει εν μέρει και τον ISS), σε ένα μακρινό πλανήτη όπως ο Άρης, είναι πολύ μεγαλύτερη, άρα και οι κίνδυνοι για το σπέρμα επίσης μεγαλύτεροι.

Πάντως, σύμφωνα με τους ερευνητές, αν η NASA θέλει να αποικίσει τον Άρη, θα πρέπει επίσης να στείλει εκεί σπέρμα από διάφορους ανθρώπους αλλά και ζώα, προκειμένου να διασφαλίσει την αναγκαία γενετική ποικιλομορφία της μελλοντικής αποικίας, όπως αναφέρεται στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Μερικοί επιστήμονες προτείνουν να δημιουργηθεί μια τράπεζα σπέρματος στο διάστημα ως μια «διαστημική κιβωτός του Νώε», σε περίπτωση που μια κατακλυσμική καταστροφή απειλήσει τη Γη και τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ο Γουακαγιάμα πρότεινε να γίνει κάτι τέτοιο στη Σελήνη, αν και παραδέχτηκε ότι είναι πρόωρο να πει κανείς κατά πόσο μια τέτοια ιδέα είναι εφικτή.