«Εκτροχιάστηκε» η κατάσταση στα Σκόπια-Αιματηρές ταραχές στο Κοινοβούλιο

Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με έντονη ανησυχία τις εξελίξεις στα Σκόπια, που «βυθίζονται» σε μια άνευ προηγουμένου πολιτική κρίση, με το κτίριο της Βουλής να είναι περικυκλωμένο από ισχυρή αστυνομική δύναμη και μεταλλικά οδοφράγματα, ενώ πλήθος κόσμου παραμένει συγκεντρωμένο μπροστά από το κοινοβούλιο.

Την «έκρηξη» στη γειτονική χώρα, πυροδότησε η εκλογή του πολιτικού της αλβανικής μειονότητας, Ταλάτ Τζαφέρι, στη θέση του προέδρου της Βουλής, με τη στήριξη και την ψήφο των Σοσιαλδημοκρατών του Ζόραν Ζάεφ.

Ο Ταλάτ Τζαφέρι θα είναι ο πρώτος Αλβανός πρόεδρος του κοινοβουλίου της ΠΓΔΜ αφότου η χώρα κέρδισε την ανεξαρτησία της από την πρώην Γιουγκοσλαβία, το 1991.

Η εκλογή προέδρου της βουλής θα σήμαινε την εκκίνηση των διαδικασιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης, κάτι που δεν έχει καταστεί δυνατό μέχρι στιγμής μετά τις εκλογές που έγιναν τον περασμένο Δεκέμβριο. Ωστόσο, οι βουλευτές του κόμματος του Γκρούεφσκι αμφισβήτησαν την νομιμότητα της ψηφοφορίας της Πέμπτης, με το σκεπτικό ότι δεν διεξήχθη με ηλεκτρονικό τρόπο και ότι έγινε ενώ η συνεδρίαση της Βουλής είχε κι επίσημα λήξει.

Πηγή: REUTERS/Ognen Teofilovski

Λίγο αργότερα περίπου 200 εξαγριωμένοι οπαδοί του Νίκολα Γκρούεφσκι, εισέβαλαν στο κοινοβούλιο –κάποιοι εξ αυτών φορώντας κουκούλες-και άρχισαν να επιτίθενται σε βουλευτές, ξυλοκοπώντας κάποιους από αυτούς, ενώ σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες στο κτίριο υπήρχαν παντού σπασμένα γυαλιά και κηλίδες αίματος.

Την ίδια ώρα, έξω από το κοινοβούλιο, εκατοντάδες διαδηλωτές φώναζαν συνθήματα απαιτώντας την διεξαγωγή εκλογών.

Πηγή: REUTERS/Ognen Teofilovski

Η εικόνα του αιμόφυρτου ηγέτη των Σοσιαλδημοκρατών Ζόραν Ζάεφ, που έκανε τον γύρο του κόσμου, είναι ενδεικτική των μαχών που σημειώθηκαν μέσα στο κτίριο της Βουλής, ενώ αίσθηση προκαλούν οι μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, που σημειώνουν ότι η αστυνομία μπήκε μεν στο κοινοβούλιο για να επιβάλει την τάξη, μετά το ξέσπασμα των ταραχών, όμως δεν επεδίωξε να καταστείλει τα επεισόδια βίας άμεσα.

Πηγή: REUTERS/Ognen Teofilovski

Από την πρωτοφανή έκρηξη βίας έχουν τραυματιστεί οκτώ άνθρωποι, μεταξύ των οποίων κι ένας βουλευτής κόμματος της αλβανικής μειονότητας, όπως αναφέρει το Reuters, ωστόσο η διευθύντρια του κεντρικού νοσοκομείου των Σκοπίων μιλά για 100 τραυματίες, μεταξύ των οποίων 22 αστυνομικοί και άνδρες της ασφάλειας της Βουλής και τρεις βουλευτές. Από τους τραυματίες τέσσερις παραμένουν για περαιτέρω νοσηλεία στο νοσοκομείο.

Πηγή: REUTERS/Stringer

Σε μια προσπάθεια να πέσουν οι τόνοι ο πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβανόφ απηύθυνε διάγγελμα, κάνοντας έκκληση για ηρεμία και την ίδια στιγμή κάλεσε τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων σε συνάντηση εντός της ημέρας. Υπενθυμίζεται ότι ο Ιβανόφ πριν από έναν μήνα είχε αρνηθεί να δώσει την διερευνητική εντολή στον ηγέτη του δεύτερου σε εκλογικό ποσοστό κόμματος SDSM, του Ζόραν Ζάεφ, γεγονός που έβαλε σε νέα φάση την πολιτική κρίση στη χώρα.

«Σε αυτούς τους καιρούς της γενικής ανησυχίας σας καλώ να παραμείνετε ήρεμοι και να μην υποκύψετε σε διάφορες προκλήσεις και χειραγωγήσεις. Για να εκτονωθεί η κατάσταση και να αποτραπεί η βία καλώ όλα τα αρμόδια θεσμικά όργανα να δείξουν υπεύθυνη συμπεριφορά και να υπακούουν στους νόμους της χώρας. Οι βουλευτές είναι οι πιο υπεύθυνοι για να επανέλθει η κατάσταση σύμφωνα με το σύνταγμα, τους νόμους και τους κανόνες της βουλής οι οποίοι σήμερα παραβιάστηκαν. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του και έχει επίγνωση των συνεπειών. Δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν μπορεί να ξεπεραστεί. Καλώ τους ηγέτες σε μια συνάντηση για να εξετάσουμε τις επιλογές για μια λύση» δήλωσε ο Ιβάνοφ.

Όμως και ο ηγέτης του VMRO-DPMNE Νίκολα Γκρούεφσκι κάλεσε τον κόσμο, μέσω Facebook, να δείξει αυτοσυγκράτηση.

«Η βία δεν είναι λύση και πρέπει να εκτονωθεί η κατάσταση. Καλώ σε αυτοσυγκράτηση. Ο κόσμος να μην υποκύψει στις προκλήσεις του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SDS) και εκείνων που επιθυμούν να ωθήσουν τη χώρα σε βαθύτερη κρίση και να υλοποιήσουν το σενάριο τους. Πρέπει να εκτονωθεί η κατάσταση. Το VMRO-DPMNE θα αντιταχθεί σε αυτές τις ενέργειες του SDS που στρέφονται κατά του κράτους, με νομικά και πολιτικά δημοκρατικά μέσα» αναφέρει ο Γκρουέφσκι.

Πηγή: REUTERS/Ognen Teofilovski

Η πολιτική κρίση στην πΓΔΜ βαθαίνει, με τις πολιτικές αναταραχές να κλιμακώνονται μετά και το ξέσπασμα του σκανδάλου υποκλοπών, το 2015, γεγονός που ανέτρεψε την κυβέρνηση του εθνικιστικού κόμματος VMRO-DPMNE.

Τους τελευταίους μήνες, η «συμμαχία» των Σοσιαλδημοκρατών του Ζάεφ με τα κόμματα της αλβανικής μειονότητας έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με χιλιάδες Σκοπιανούς να βγαίνουν σχεδόν σε καθημερινή βάση στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν.

«Απαράδεκτα τα επεισόδια»

Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φεντερίκα Μογκερίνι και ο Επίτροπος αρμόδιος για τη διεύρυνση της ΕΕ Γιοχάνες Χαν καταδίκασαν έντονα τις επιθέσεις σε βουλευτές στο κοινοβούλιο στα Σκόπια.

«Τα επεισόδια βίας στη Βουλή είναι εντελώς απαράδεκτα και καλούμε για ηρεμία και συγκράτηση», είπαν οι δύο επίτροποι σε κοινή τους δήλωση χθες, προσθέτοντας ότι «η δημοκρατία πρέπει να ολοκληρώσει την πορεία της. Βλέπουμε θετικά την εκλογή του Ταλάτ Τζαφέρι ως προέδρου της Βουλής, όπως έχει μεταδοθεί».

Στη δήλωσή τους η Μογκερίνι και ο Χαν τόνισαν τη σημασία του πολιτικού διαλόγου στους θεσμούς ως πάγιας θέσης της ΕΕ και προέτρεψαν όλες τις πολιτικές πλευρές «να τιμήσουν το Σύνταγμα της χώρας και να δράσουν στο πνεύμα των δημοκρατικών αξιών, της φιλοτιμίας και της κοινής λογικής».

Πηγή: EPA/GEORGI LICOVSKI

Καταλήγοντας, τόνισαν στη δήλωσή τους πως «η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας αποτελεί υποψήφια για ένταξη χώρα και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη Βουλή για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις ώστε η χώρα να προωθηθεί στο ευρωπαϊκό της μονοπάτι».

Στο ίδιο πνεύμα και οι τοποθετήσεις ξένων διπλωματών στα Σκόπια, που κάνουν έκκληση για διάλογο και καλούν τον κόσμο να απέχει από την εμπρηστική ρητορική.

«Αυτή είναι η στιγμή για διάλογο, όχι για βία. Όλοι θα πρέπει να απέχουν από την εμπρηστική ρητορική. Η αστυνομία έχει την ευθύνη για την τήρηση της τάξης» δήλωσε ο Σουηδός πρέσβης Ματ Στάφανσον εξ ονόματος των συναδέλφων του από τις πρεσβείες της ΕΕ και των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ.

Την ανησυχία του για την κατάσταση στα Σκόπια εξέφρασε και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ , ο οποίος δήλωσε σοκαρισμένος από την επίθεση στο Κοινοβούλιο και απηύθυνε έκκληση σε όλα τα κόμματα να σεβαστούν τις δημοκρατικές διαδικασίες.

Τα γεγονότα στη γειτονική χώρα παρακολουθεί με ενδιαφέρον και ανησυχία το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, που σε σχόλιό του σημειώνει πως «με λύπη και ανησυχία διαπιστώνουμε ότι η πΓΔΜ διολισθαίνει σε βαθιά πολιτική κρίση. Κρίση που για να αντιμετωπιστεί χρειάζεται οι εμπλεκόμενες πλευρές να επιδείξουν σεβασμό στις αρχές της δημοκρατίας, της νομιμότητας και του κράτους δικαίου. Σεβασμό -όπως ζητούμε εδώ και χρόνια- στην κουλτούρα του συμβιβασμού και της συναίνεσης. Χωρίς αυτές τις αρχές δημιουργούνται αδιέξοδα και εκρηκτικές καταστάσεις».

«Η Ελλάδα που διαχρονικά και σταθερά υποστηρίζει την αρχή της μη παρέμβασης στα εσωτερικά γειτονικών χωρών, είναι διατεθειμένη όποτε της ζητηθεί να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου και του σεβασμού της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της πΓΔΜ», καταλήγει η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.