Πολιτικός σεισμός στη Γαλλία μετά το «γκρέμισμα» του δικομματισμού

Οι «δύο ασυμφιλίωτες αριστερές», όπως τις χαρακτήρισε ο Μανουέλ Βαλς, έλαβαν σάρκα και οστά στον πρώτο γύρο, προκαλώντας το πρώτο θύμα: το PS. Αν και όλοι κάλεσαν να ψηφιστεί ο Εμανουέλ Μακρόν στον δεύτερο γύρο, οι Σοσιαλιστές βγαίνουν περισσότερο από ποτέ διαιρεμένοι από αυτές τις εκλογές.

Στις διαφορετικές εκτιμήσεις για τον απολογισμό της πενταετίας του Φρανσουά Ολάντ προστίθενται οι αντίθετες απόψεις για το πού πρέπει να αποδοθεί η ευθύνη της ήττας. «Ο Μπενουά Αμόν πλήρωσε με πολύ άδικο τρόπο τον απολογισμό της πενταετίας», δήλωσε χθες Κυριακή το βράδυ η Ορελί Φιλιπετί, φυσιογνωμία της αριστερής πτέρυγας του κόμματος. Αντίθετα από την ιεραρχία του Σολφερινό, που επιρρίπτει την ευθύνη για την αποτυχία στον ίδιο τον υποψήφιο. Αυτές οι διαφορετικές εκτιμήσεις αναμένεται να οδηγήσουν σε αντίθετες συμπεριφορές για τις βουλευτικές εκλογές.

Το εθνικό γραφείο αναμένεται να συγκληθεί , αλλά στο μεταξύ οι κεντρόφυγες δυνάμεις έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση.
Μπορεί η αριστερή πτέρυγα το αρνείται, αλλά πολλοί απερχόμενοι σοσιαλιστές βουλευτές κρυφοκοιτάζουν ήδη προς τον Εμανουέλ Μακρόν: οι σοσιαλφιλελεύθεροι μίλησαν ήδη από χθες: «Η διασαφήνιση είναι απαραίτητη. Πρέπει η αριστερά της ευθύνης να είναι παρούσα στην πλειοψηφία του Εμανουέλ Μακρόν», δήλωσε ο Ζαν-Μαρί Λε Γκεν. «Πρέπει να διασφαλιστεί μια μεγάλη ήττα της ακροδεξιάς στις 7 Μαΐου, να οικοδομηθεί μια μεγάλη, συγκροτημένη και προοδευτική προεδρική πλειοψηφία», συμφώνησε ο Μανουέλ Βαλς που είχε καλέσει να στηριχθεί ο Μακρόν από τον πρώτο γύρο.

Τι ερώτημα είναι: υπό ποιο καθεστώς; Πολλοί σοσιαλιστές ήλπιζαν ακόμη, πριν από τον πρώτο γύρο, ότι θα μπορούσαν να διαπραγματευθούν μια συμμαχία με το Εμπρός!, τον σχηματισμό του Μακρόν, που θα τους επέτρεπε να διατηρήσουν την ταυτότητά τους και να επηρεάσουν, αρχής γενομένης από την Εθνοσυνέλευση, τον μελλοντικό πρόεδρο (σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι το σχέδιο του Μανουέλ Βαλς). Σε αυτή την προοπτική, το PS φρόντισε να αποκλείσει τους κοινοβουλευτικούς που συντάχθηκαν με τον Μακρόν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Μόνο που η οριακή επίδοση του Μπενουά Αμόν καθιστά το σχέδιο συμμαχίας λιγότερο ελκυστικό για τον Εμανουέλ Μακρόν. Ενώ ακόμη και πριν από τον πρώτο γύρο, ο ηγέτης του Εμπρός! είχε προειδοποιήσει ότι δεν θα κατέβαινε με διπλή ετικέτα. Αν επιμείνει σε αυτό τον δρόμο, το PS, μπορεί να μην επιβιώσει ως πολιτικός μηχανισμός.

Οι Πράσινοι είχαν ήδη ξεσπάσει το περασμένο φθινόπωρο. Οι κομμουνιστές, από την πλευρά τους, παραιτήθηκαν από την υποβολή δικής τους υποψηφιότητας και κατέληξαν στην υποψηφιότητα του Ζαν-Λικ Μελανσόν. «Υπάρχει μια αριστερά που επανανακλύπτει τον εαυτό της σε αυτές τις εκλογές», είχε δηλώσει, αισιόδοξα, ο εθνικός γραμματέας του PCF, ο Πιέρ Λοράν. Μια αριστερά οι ηγέτες της οποίας είναι διχασμένοι σε όλα και των οποίων οι μηχανισμοί έχουν γίνει αναιμικές δομές. Χρονιά μηδέν για την αριστερά, καταλήγει η αρθρογράφος της γαλλικής εφημερίδας.

Η αποτυχία του Φρανσουά Φιγιόν, ο οποίος εγκαταλείπει τη σκηνή μετά το τέλος του πρώτου γύρου, αφήνει τη γαλλική δεξιά κατακερματισμένη όσο ποτέ, ενώ οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές απαιτούν μια δύναμη ενότητας, γραφεί στην ίδια εφημερίδα η Ιζαμπέλ Φισέκ.

Είναι κάτι πρωτοφανές για την Πέμπτη Δημοκρατία, σημειώνει. Η δεξιά, για πρώτη φορά από το 1958, θα είναι απούσα από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Είναι ένας σεισμός για εκείνην. Ένας σεισμός τόσο πιο ισχυρός όσο αυτές οι εκλογές έμοιαζαν ότι δεν μπορούσαν να χαθούν μέχρι πριν από μερικούς μόλις μήνες. Ένα σεισμός τόσο πιο ισχυρός όσο συνοδεύεται με μια άνοδο των άκρων που συνδυάζεται με μια εξασθένιση των κομμάτων εξουσίας.

Στο χείλος του γκρεμού, συνεχίζει η δημοσιογράφος, η δεξιά εισέρχεται σε μία περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας. Κατακερματισμός, αλλά και ξεκαθάρισμα λογαριασμών, Αν ορισμένοι μέσα στο κόμμα δεν ήθελαν να πιστέψουν σε μια «νύκτα του Αγίου Βαρθολομαίου» όπως είπε ένα στέλεχος την παραμονή του πρώτου γύρου, άλλοι φοβούνταν μια «νύκτα των μεγάλων μαχαιριών». Και τον Φρανσουά Φιγιόν βορά των σκυλιών. Αναφορές που λένε πολλά για την ατμόσφαιρα στη Δεξιά. Την Κυριακή, ο Λοράν Βοκιέζ είπε: «Πληρώνουμε τις υποθέσεις [του Φρανσουά Φιγιόν]. Δεν έχασαν οι ιδέες μας!» «Δεν έχασαν η δεξιά και το κέντρο, αλλά ο Φιγιόν!» είπε ο Ερίκ Βερθ. Καμία αμφιβολία ότι θα υψωθούν επικριτικές φωνές από τη μία πλευρά για εκείνους που τον έπεισαν να παραμείνει στην κούρσα με κάθε κόστος. Και από την άλλη, για εκείνους που εγκατέλειψαν την εκστρατεία.

Κυρίως, από χθες βράδυ, στη δεξιά τίθεται το ερώτημα της θέσης της για τον δεύτερο γύρο. Παραδοσιακό θέμα διαίρεσης στις τάξεις μιας πολιτικής οικογένειας που μοιράζεται ανάμεσα σε μια «ακομπλεξάριστη» δεξιά και μια πιο μετριοπαθή δεξιά που ακούει συχνά τα εξ αμάξης για το «ούτε-ούτε» (“ni-ni”), ούτε PS ούτε FN. Δεν τίθεται θέμα a priori ενός “ni-ni” για αυτές τις προεδρικές εκλογές. Όμως, από χθες βράδυ, υπάρχουν ισχυρές διαβαθμίσεις. Ο Φρανσουά Φιγιόν κάλεσε σαφώς να ψηφιστεί ο Εμανουέλ Μακρόν, «προτιμότερος για τη χώρα». Ο Φρανσουά Μπαροάν είπε ότι θα ψηφίσει, προσωπικά, τον Εμανουέλ Μακρόν ώστε να «υψωθεί ένα φράγμα απέναντι στο FN». Οι Ξαβιέ Μπερτράν, Βαλερί Μπεκρές, Ζαν-Πιερ Ραφαρέν, Αλέν Ζιπέ, Ναταλί Κοσιουσκό-Μοριζέ –που υπενθύμισε την έντονη αντίθεσή της στο “ni-ni”– Κριστιάν Εστροζί, Ζεράρ Λαρσέρ κάλεσαν να «ενωθούν» πίσω από τον Εμανουέλ Μακρόν με μια «ρεπουμπλικανική ψήφο».

Όμως ο Λοράν Βοκιέζ, σε μια πιο σκληρή γραμμή, πεπεισμένος πως η βάση του LR είναι πιο ριζοσπαστική, αυτός που αποβλέπει στην ηγεσία του κόμματος, κάλεσε να «μην ψηφιστεί η Μαρίν Λεπέν»∙ κάτι που μπορεί να σημαίνει αποχή ή λευκό. Το πολιτικό γραφείο του κόμματος αναμένεται να δώσει σήμερα τη θέση του. Ο Ξαβιέ Μπερτράν προειδοποίησε ήδη πως «η αποχή είναι υπέρ του FN» εγκαινιάζοντας μια τεταμένη δημόσια συζήτηση. Κάλεσε ωστόσο, όπως η Βαλερί Πεκρές, για «την ενότητα της δεξιάς και του κέντρου».

Γιατί μετά τον δεύτερο γύρο, έρχονται οι βουλευτικές εκλογές. Η δεξιά θα ήθελε να περιορίσει τη ζημιά, αν όχι να αποκτήσει τη μεγαλύτερη ομάδα στην Εθνοσυνέλευση. Ορισμένοι βλέπουν ακόμη και μια συγκατοίκηση. Όμως, ακόμη κι έτσι, η γραμμή που θα κρατηθεί σε αυτές τις εκλογές κινδυνεύει να διαιρέσει το κόμμα. Και αυτό χωρίς να υπολογίζονται οι πολύ ισχυρές πιέσεις που θα ασκηθούν από το Εμπρός! για μια ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού. Και κατ΄αρχάς για την προσπάθεια πρόσδεσης στη μεταβατική κυβέρνησή του, αν ο Εμανουέλ Μακρόν εκλεγεί, προσωπικοτήτων του UDI – ο Ζαν-Λουί Μπορλού ανακοίνωσε την «πλήρη υποστήριξή» του στον υποψήφιο του Εμπρός!– όπως και Ρεπουμπλικάνων, καταλήγει το άρθρο της Les Echos.