Ερ. Κιουρκσού: Αν ο Ερντογάν προχωρήσει με αυτή τη λογική, μας οδηγεί στην άβυσσο

Η ηγεσία του HDP βρίσκεται στη φυλακή και ο Κιουρσκού και οι υπόλοιποι βουλευτές του κόμματος συνεχίζουν την πολιτική δουλειά κάτω από δύσκολες συνθήκες. Συναντήσαμε τον κ. Κιουρκσού στην Κωνσταντινούπολη και μιλήσαμε για το τί να περιμένουμε στο επόμενο διάστημα από τον Ερντογάν και την κυβέρνηση Γιλντιρίμ.

Η σχέση της κυβέρνησης και του προέδρου Ερντογάν με το κόμμα σας είναι τεταμένη, ιδιαίτερα μετά το πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου. Αρκετά στελέχη σας βρίσκονται στη φυλακή. Πιστεύετε ότι τώρα, μετά το δημοψήφισμα μπορεί να υπάρξει μια ας το πούμε συμφιλίωση;

Τον Ερντογάν τον καλεί το πεπρωμένο του. Δεν μπορεί να σταματήσει, γιατί έχει διαπράξει σοβαρά εγκλήματα και έχει καταστρατηγήσει το Σύνταγμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, έχει καταχραστεί δημόσιο χρήμα, έχει δημιουργήσει ένα είδος χρόνιου καπιταλισμού γύρω του. Αυτό που προσπαθεί να κάνει τώρα είναι να προσαρμόσει το Σύνταγμα στα μέτρα του και όχι τον εαυτό του στο Σύνταγμα. Αν δεν τα καταφέρει δεν θα παραδοθεί, θα προχωρήσει και έρχονται μέρες έντασης στην Τουρκία. Δεν βλέπω διάθεση συμφιλίωσης από την πλευρά του. Υπάρχει ωστόσο ένα ζήτημα. Τι θα κάνουν οι δελφίνοι του κόμματος και πως θα αντιδράσουν. Η εσωκομματική αντιπολίτευση στο κυβερνών κόμμα μπορεί να υψώσει τη φωνή της και να σταματήσει τον Ερντογάν στον να παρασύρει την χώρα και τον εαυτό του στην άβυσσο. Αν ο Ερντογάν προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση είναι φανερό ότι η Τουρκία οδηγείται στην Άβυσσο.

Συνήθως οι ηγέτες ζητούν την απόλυτη εξουσία και οι πολίτες την δίνουν, όταν υπάρχει κάποιος κίνδυνος για τη χώρα, εσωτερικός ή εξωτερικός. Σε αυτή την περίπτωση βλέπετε κάποιου είδους τέτοιο κίνδυνο για την Τουρκία, που να σχετίζεται ίσως με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στο Κουρδικό;

Τα προηγούμενα χρόνια ακολουθήσαμε μια επεκτατική πολιτική. Θέλαμε να έχουμε λόγο για το Ιράκ, λόγο για τα νησιά στο Αιγαίο, να παγώσουμε τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, να γίνουμε ο ηγέτης στη Μέση Ανατολή. Μετά από αυτό, η Τουρκία άλλαξε την εξωτερική της πολιτική πιστεύοντας ότι άνοιγε μια νέα περίοδος στη Μέση Ανατολή, ειδικότερα μετά την Αραβική Άνοιξη, που καλούσε την Τουρκία να ηγηθεί του μουσουλμανικού κόσμου στη Μέση Ανατολή την Αφρική και στην Ασία.

Αυτή η περιπετειώδης πολιτική οδήγησε την Τουρκία σε συγκρούσεις με τους γείτονές της. Αν η Τουρκία εφαρμόσει μια ορθολογική εσωτερική και εξωτερική πολιτική τα περισσότερα από αυτά τα προβλήματα θα εξαφανιστούν. Το μόνο πρόβλημα που θα παραμείνει ζωντανό είναι το Κουρδικό. Και το κουρδικό μπορεί να λυθεί με διαπραγματεύσεις και τη συνέχιση της ειρηνευτικής διαδικασίας, αλλά αυτό δεν το θέλουν και όχι μόνο το κυβερνών κόμμα αλλά και οι Εθνικιστές που θεωρούν ότι αν δώσουν ίσα δικαιώματα στους Κούρδους αυτό θα είναι το τέλος της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Αυτός είναι κατά τη γνώμη μου ένας κατασκευασμένος κίνδυνος γιατί μπορεί να υπάρξει μια λύση. Ωστόσο η επιμονή σε αυτή την ηγεμονική λογική σε βάρος των Κούρδων χειροτερεύει την κατάσταση αλλά ακόμη και κάτω από αυτές τις συνθήκες η Τουρκία δεν θα αντιμετωπίσει κίνδυνο γιατί οι Κούρδοι είναι έτοιμοι για διαπραγματεύσεις. Αν λοιπόν, αντίθετα με αυτή την εσωτερική και εξωτερική πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία εφαρμόσει μια πολιτική συμφιλίωσης με τους Κούρδους και σταματήσουν οι απαράδεκτες απαιτήσεις στα εδάφη της Συρίας και του Ιράκ και στο Αιγαίο, πολύ εύκολα και πολύ γρήγορα η Τουρκία θα επιστέψει στην κανονικότητα.

Αυτή η πολιτική επίσης καταστρέφει την οικονομία της χώρας η οποία στηρίζεται πάρα πολύ στις διεθνείς συνεργασίες, τον τουρισμό και στις μεταφορές. Όλοι αυτοί οι τομείς τις οικονομίας αυτή τη στιγμή εμφανίζουν πτώση γιατί έχουν υποστεί βλάβη οι διεθνείς μας σχέσεις.

Στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε την Τουρκία, όταν έχει εσωτερικά προβλήματα, να τα “εξάγει” μεταξύ άλλων και στη χώρα μας. Βλέπετε την πιθανότητα αυτή η πρακτική να επαναλαμβάνεται;

Δεν θεωρώ ότι είναι πολύ πιθανό στο άμεσο μέλλον γιατί προβλήματα με την Ελλάδα, σημαίνει προβλήματα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προβλήματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ίσως αυτό είναι πολύ μεγάλη πρόκληση ακόμη και για τον Ερντογάν. Ωστόσο όταν εθνικιστές, λαϊκιστές ηγέτες νιώσουν παγιδευμένοι μπορούν να επιχειρήσουν τα πάντα. Ποτέ δεν περίμενα ότι ο Ερντογάν θα εγείρει αξιώσεις για 20 νησιά, λέγοντας ότι ο Ισμέτ Πασάς τα έδωσε στους Έλληνες και θα πρέπει να τα πάρουμε πίσω, αλλά το έκανε. Μπορεί να το ξαναπεί. Από την άλλη πλευρά το θέμα του Κυπριακού είναι ανοιχτό και η τουρκική κυβέρνηση ενθαρρύνει τις διαπραγματεύσεις και το μόνο πράγμα που μπορούμε να πούμε για τον Ερντογάν είναι πως είναι απρόβλεπτος και αυτό είναι ίσως χειρότερο από το αν ξέρεις ότι μπλέκει σε νέες περιπέτειες. Μπορεί να προσχωρήσει ή μπορεί να τηρήσει στάση αναμονής. Πάντα εξαρτάται από τους συσχετισμούς δυνάμεων.