ΚΟΣΜΟΣ

Το χρονικό του τρόμου από τις επιθέσεις με χημικά στην πολιορκημένη Συρία

Το χρονικό του τρόμου από τις επιθέσεις με χημικά στην πολιορκημένη Συρία
Social Media Website via Reuters

Ο πόλεμος στη Συρία μαίνεται εδώ και έξι χρόνια. Από την έναρξή του, τον Μάρτιο του 2011, οι εμπλεκόμενες δυνάμεις έχουν κατηγορηθεί κατ' επανάληψη για χρήση χημικών όπλων εναντίον αμάχων. 

Το Γαλλικό πρακτορείο συγκέντρωσε όλες τις επιθέσεις της με χημικά όπλα στην πολιορκημένη Συρία:

Η «κόκκινη γραμμή» του Μπαράκ Ομπάμα

Στις 23 Ιουλίου 2012 το καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ παραδέχτηκε για πρώτη φορά ότι διαθέτει χημικά όπλα και απείλησε να τα χρησιμοποιήσει σε περίπτωση στρατιωτικής επέμβασης από τις δυτικές χώρες, όχι όμως σε βάρος των Σύρων πολιτών.

Στις 20 Αυγούστου του ίδιου έτους, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα διαμήνυσε ότι η χρήση χημικών ή ακόμη και η μεταφορά τους σε άλλο σημείο από τη Δαμασκό θα συνιστούσε μια "κόκκινη γραμμή".

Επίθεση με αέριο σαρίν κοντά στη Δαμασκό

Στις 21 Αυγούστου 2013 εκδηλώνεται επίθεση των καθεστωτικών δυνάμεων στην Ανατολική Γούτα και τη Μουανταμίγια αλ Σαμ, δύο ανταρτοκρατούμενους τομείς στην περιφέρεια της Δαμασκού. Η αντιπολίτευση κατηγορεί το καθεστώς ότι έκανε χρήση τοξικών αερίων, κάτι που διαψεύδεται από την κυβέρνηση.

Στα τέλη Αυγούστου, η Ουάσιγκτον ανακοινώνει την "ισχυρή πεποίθησή της" ότι το καθεστώς ευθύνεται για την επίθεση που, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, στοίχισε τη ζωή σε 1.429 ανθρώπους. Τα 426 από τα θύματα ήταν παιδιά.

Στις 16 Σεπτεμβρίου ο ΟΗΕ δίνει στη δημοσιότητα την έκθεση των εμπειρογνωμόνων που ερεύνησαν την επίθεση. Στην έκθεση αναφέρεται ότι βρέθηκαν "ατράνταχτες αποδείξεις" πως χρησιμοποιήθηκε το νευροτοξικό αέριο σαρίν. Ωστόσο, δύο ημέρες νωρίτερα, η υπογραφή στη Γενεύη μιας συμφωνίας μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας απομακρύνει την προοπτική "τιμωρητικών" πληγμάτων στη Συρία, όπως ζητούσαν η Ουάσιγκτον και το Παρίσι.

Επιθέσεις με αέριο χλωρίου

Στις 10 Σεπτεμβρίου 2014, οι εμπειρογνώμονες του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) επιβεβαιώνουν ότι το αέριο χλωρίου χρησιμοποιήθηκε ως χημικό όπλο "συστηματικά και κατ' επανάληψη" στην Καφρ Ζέτα (στην επαρχία Χάμα) την Αλ Ταμάνα και την Ταλ Μίνις (επαρχία Ιντλίμπ), τρία ανταρτοκρατούμενα χωριά. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι επιθέσεις αυτές διαπράχθηκαν τον Απρίλιο του ίδιου έτους από το καθεστώς.

Στα τέλη Αυγούστου, μια επιτροπή ερευνών του ΟΗΕ κατηγόρησε τις συριακές αρχές ότι χρησιμοποίησαν χημικά όπλα, "πιθανότατα χλώριο" σε οκτώ περιπτώσεις στα δυτικά της χώρας. Ουάσιγκτον, Λονδίνο και Παρίσι κατηγορούν τον συριακό στρατό ότι επί 16 μήνες εξαπέλυε επιθέσεις με αέριο χλωρίου. Όμως για τη Ρωσία, τη σύμμαχο της Δαμασκού, δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις για την ενοχή του συριακού καθεστώτος.

Νέες υποψίες

Στις 2 Αυγούστου 2016, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κάνει λόγο για 24 θανάτους από ασφυξία στην ανταρτοκρατούμενη πόλη Σαρακέμπ, 50 χιλιόμετρα νοτίως του Χαλεπιού. Δέκα ημέρες αργότερα, η Γαλλία εκφράζει ανησυχίες για τις πληροφορίες που κάνουν λόγο για μια επίθεση με χημικά στο Χαλέπι στις 10 Αυγούστου, που είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 4 άνθρωποι και να τραυματιστούν δεκάδες άλλοι.

Ο ΟΗΕ κατηγορεί τη Δαμασκό και το Ισλαμικό Κράτος

Στις 21 Οκτωβρίου 2016, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ λαμβάνει μια εμπιστευτική έκθεση που συμπεραίνει ότι ο συριακός στρατός εξαπέλυσε επίθεση με χημικούς παράγοντες, πιθανότατα με αέριο χλωρίου, στο Κμένας, στην επαρχία του Ιντλίμπ, στις 16 Μαρτίου του 2015. Σε προηγούμενη έκθεσή της η επιτροπή JIM (Κοινός Ερευνητικός Μηχανισμός) είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι στρατιωτικά ελικόπτερα ψέκασαν αέριο χλώριο σε τουλάχιστον δύο κοινότητες της επαρχίας Ιντλίμπ, στο Ταλμενές (21 Απριλίου 2014) και το Σαρμίν (16 Μαρτίου 2015).

Συνολικά, από τις εννέα επιθέσεις που εξετάστηκαν από τους εμπειρογνώμονες, οι τρεις αποδόθηκαν στο καθεστώς και μία στο Ισλαμικό Κράτος, εκείνη της Μαρέα (επαρχία Χαλεπιού, 21 Αυγούστου 2015) όπου χρησιμοποιήθηκε αέριο μουστάρδας.

Βέτο Ρωσίας και Κίνας

Στις 28 Φεβρουαρίου 2017, η Ρωσία και η Κίνα ασκούν βέτο σε μια απόφαση του ΟΗΕ που προέβλεπε την επιβολή κυρώσεων στη Συρία επειδή έκανε χρήση χημικών όπλων. Στις αρχές Μαρτίου, ο ΟΑΧΟ ανακοίνωσε ότι ερευνά οκτώ επιθέσεις με τοξικά αέρια που φέρεται ότι διαπράχθηκαν από τις αρχές του έτους στη Συρία.