Brexit: Τι αλλαγές έρχονται για τους φοιτητές και τι θα συμβεί με το Erasmus
Οι διαδικασίες για το Brexit έχουν δρομολογηθεί μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 50 από την βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι και αναμένεται οι δύο πλευρές (Βρετανία και Ευρωπαϊκή Ένωση) να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να διευθετηθούν τα κοινά ζητήματα και να συμφωνηθεί το διαζύγιο. Ωστόσο, η έξοδος της Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια δημιουργεί ανησυχίες σε πολλούς τομείς, όπως για παράδειγμα στο κομμάτι των σπουδών.
Στα ερωτήματα πόσο «καλοδεχούμενοι» είναι ευρωπαίοι φοιτητές στα βρετανικά πανεπιστήμια ενόψει Brexit και αν συνεχίζεται το πρόγραμμα Erasmus, δίνει απαντήσεις η Βίβιαν Στερν, η επικεφαλής της Universities UK International.
Μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF), η Βίβιαν Στερν δηλώνει πως είχε πολλές προσπάθειες για να πείσει τους Βρετανούς να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής στην ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016. Σήμερα όμως αναγνωρίζει ότι, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, το Brexit θα επιφέρει «σκληρό πλήγμα» στα βρετανικά πανεπιστήμια, κάτι που αναμένεται να φανεί και στη μείωση του αριθμού των ξένων φοιτητών.
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία, ώστε «μακροπρόθεσμα η ποιότητα να επικρατήσει και πάλι, προσελκύοντας περισσότερους φοιτητές από όλη την Ευρώπη», σύμφωνα με την Στερν, η οποία επισημαίνει ότι τα βρετανικά πανεπιστήμια έχουν εξαιρετική φήμη και καταλαμβάνουν πάντοτε υψηλές θέσεις σε όλα τα διεθνή rankings.
Σε ερώτηση για το εάν στο μέλλον οι ευρωπαίοι φοιτητές θα θεωρούνται «overseas students», με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν τα δίδακτρα που θα κληθούν να πληρώσουν στα βρετανικά πανεπιστήμια, η Στερν απαντά:
Ακόμη είναι πολύ νωρίς για να περιγράψουμε τι ακριβώς θα γίνει. Και παρεμπιπτόντως θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι οι overseas students δεν πληρώνουν πάντοτε πολύ περισσότερα χρήματα από τους φοιτητές που προέρχονται από την ΕΕ, αυτό εξαρτάται και από το αντικείμενο σπουδών ή το πανεπιστήμιο. Αλλά ένα μπορώ να πω: όλοι οι φοιτητές που θα αρχίσουν τις σπουδές τους το 2017, θα αντιμετωπίσουν τις ίδιες συνθήκες, ως προς το οικονομικό, όπως και οι βρετανοί φοιτητές. Το εγγυάται η κυβέρνησή μας. Ζητούμε να ισχύσει το ίδιο και για το 2018 και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε καλά νέα.
«Ζήτημα συμφωνίας» το πρόγραμμα Erasmus
Ένα άλλο ζήτημα που ενδιαφέρει εκατομμύρια φοιτητές σε όλη την Ευρώπη είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα ανταλλαγών «Erasmus», που ξεκίνησε το 1987 και έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες της ΕΕ. Και αυτό γιατί δίνει στους φοιτητές τη δυνατότητα να πάρουν «μία πρώτη γεύση» από την Ευρώπη, περνώντας έξι μήνες στη χώρα και το πανεπιστήμιο της επιλογής τους, και μάλιστα με οικονομική υποστήριξη.
Θα συνεχίσει η Βρετανία να συμμετέχει στο πρόγραμμα, ακόμα και μετά την αποχώρησή της από την ΕΕ; Η κ.Στερν επισημαίνει:
Το Erasmus, όπως και πολλά άλλα προγράμματα της ΕΕ, είναι ανοιχτό και για τα κράτη που δεν είναι μέλη. Αλλά αυτό εξαρτάται από τη συμφωνία που υφίσταται ανάμεσα στην ʻτρίτη χώραʼ και την ΕΕ. Και εδώ ακριβώς πρέπει να εξηγήσουμε στην κυβέρνησή μας και στους εκπροσώπους των Βρυξελλών ότι αυτό είναι σημαντικό για όλους μας. Είναι μία win-win-situation να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ευρώπη φοιτητές και ερευνητές υπό την σκέπη του προγράμματος Erasmus.
Λιγότερο γνωστό στην κοινή γνώμη, αλλά εξαιρετικά σημαντικό για τους γνωρίζοντες, είναι το πρόγραμμα ερευνητικών ανταλλαγών Horizon 2020. Μάλιστα, η Βρετανία συμμετέχει σήμερα σε περισσότερες δράσεις του Horizon 2020 απ΄ότι η Γερμανία. Η επικεφαλής της Universities UK International κάνει λόγο για ένα «μοναδικό» πρόγραμμα που δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο. Όχι τόσο λόγω της προβλεπόμενης χρηματοδότησης, αλλά κυρίως γιατί προσφέρει σπάνιες ευκαιρίες διασύνδεσης και επικοινωνίας ανάμεσα σε ερευνητές κορυφαίων ιδρυμάτων από όλη την Ευρώπη.
«Ένα μεγάλο κομμάτι της επιστημονικής προόδου γίνεται εφικτό μόνον όταν συνεργάζονται πολλοί ερευνητές από πολλές χώρες. Γι αυτό, η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε αυτά τα δίκτυα ανταλλαγών. Αυτό δεν είναι καλό μόνο για τη Βρετανία, ολόκληρη η Ευρώπη επωφελείται», σημειώνει η κ.Στερν.
Ευπρόσδεκτοι οι Ευρωπαίοι
Ένα ακόμη σημαντικό ερώτημα που προκύπτει αφορά τις αντι-ευρωπαϊκές κορώνες που ακούγονται κατά καιρούς στη Βρετανία από συγκεκριμένους πολιτικούς, αλλά και ορισμένα- ελάχιστα ευτυχώς- κρούσματα βίας και ρατσιστικής συμπεριφοράς με θύματα ευρωπαίους πολίτες. Εύλογα δημιουργείται η απορία: «Είναι ακόμη ευπρόσδεκτοι οι Ευρωπαίοι στη Βρετανία;» διερωτάται ο δημοσιογράφος της γερμανικής ραδιοφωνίας. Όπως αναφέρει η Στερν, καθησυχάζοντας: «ναι, οι Ευρωπαίοι είναι θερμά ευπρόσδεκτοι στη Βρετανία και στα πανεπιστήμιά μας. Έχω μιλήσει με πολλούς πρυτάνεις μετά το δημοψήφισμα του Brexit και όλοι μου λένε πόσο σημαντικοί είναι οι ευρωπαίοι συνεργάτες και φοιτητές στο πανεπιστήμιό τους. Τους αγαπάμε, θέλουμε να τους κρατήσουμε εδώ και καθημερινά αγωνιζόμαστε απέναντι στην κυβέρνησή μας για να προστατευθούν τα δικαιώματά τους».