ΗΠΑ: Την Τετάρτη η πρώτη συνάντηση Τραμπ-Νετανιάχου

Ο Νετανιάχου και η κυβέρνησή του, που θεωρείται μια από τις πιο δεξιές στην ιστορία του Ισραήλ, εξέλαβαν την ορκωμοσία του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ ως την αρχή μιας νέας εποχής, έπειτα από οκτώ χρόνια έντασης με την Ουάσινγκτον υπό την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα αναφορικά με το θέμα των εβραϊκών οικισμών και το Ιράν.

Όμως μετά την ορκωμοσία του ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να παίρνει κάποιες αποστάσεις από τις προεκλογικές του δεσμεύσεις, τις οποίες η ισραηλινή δεξιά και κάποιοι υπουργοί της κυβέρνησης θεώρησαν ενθαρρυντικές για να επιδιώξουν την επέκταση των εβραϊκών οικισμών και την προσάρτηση της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης.

Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει ανακοινώσει από τις 20 Ιανουαρίου την κατασκευή περισσότερων από 5.000 κατοικιών στους εβραϊκούς οικισμούς της Δυτικής Όχθης, αλλά και τη δημιουργία ενός νέου οικισμού για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια.

Την Παρασκευή σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ισραηλινή εφημερίδα ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν πιστεύει ότι η επέκταση των οικισμών «είναι κάτι καλό για την ειρήνη». Στην ίδια συνέντευξη πρόσθεσε ότι επιθυμεί μια «καλή συμφωνία για όλες τις πλευρές». Όμως, σύμφωνα με τον ίδιο, τόσο οι Ισραηλινοί όσο και οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να φανούν «λογικοί».

«Στην Ουάσινγκτον ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα ελέγξει το περιθώριο που έχει για ελιγμούς στο θέμα των οικισμών», σχολίασε ο Μαρκ Χέλερ, πολιτικός επιστήμονας του Ινστιτούτου Ερευνών για την Εθνική Ασφάλεια (INSS).

«Εδώ και τρεις εβδομάδες ο Ντόναλντ Τραμπ εκφράζεται διαφορετικά, πρέπει να ενεργήσουμε με σύνεση», εκτιμά από την πλευρά του ο Μάικλ Όρεν υφυπουργός αρμόδιος για τη διπλωματία στο γραφείο του Νετανιάχου.

(Kobi Gideon Government Press Office (GPO)/Handout via REUTERS/Φωτογραφία Αρχείου)

Οι δηλώσεις αυτές φαίνεται να απευθύνονται στον υπουργό Παιδείας Ναφτάλι Μπένετ, που ανήκει στο εθνικιστικό κόμμα Εβραϊκή Εστία. Ο Μπένετ δήλωσε το Σάββατο ότι η επίσκεψη Νετανιάχου στην Ουάσινγκτον αποτελεί μια «ιστορική ευκαιρία» να ενημερώσει τον Τραμπ ότι δεν υποστηρίζει πια τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους.

Ο Νετανιάχου πάντως τόνισε στη διάρκεια του χθεσινού υπουργικού συμβουλίου ότι σκοπεύει να ενημερώσει τον Αμερικανό πρόεδρο ότι υποστηρίζει το σχέδιο των δύο κρατών, αλλά και να καταγγείλει την έλλειψη καλής θέλησης από την πλευρά των Παλαιστινίων, ανέφερε ο ισραηλινός Τύπος.

Σε ό,τι αφορά το θέμα της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, ο Χέλερ, όπως και οι περισσότεροι σχολιαστές, εκτιμούν ότι είναι ένα «περιθωριακό θέμα, στο μέτρο που μια τέτοια υπόσχεση είναι πολύ δύσκολο να τηρηθεί».

Αντίθετα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός αναμένεται να δώσει έμφαση στο θέμα του Ιράν, το οποίο θεωρεί τον μεγαλύτερο εχθρό της χώρας του. Ήταν μάλιστα ένας από τους πιο ένθερμους πολέμιους της συμφωνίας που υπεγράφη το 2015 μεταξύ της Τεχεράνης και των μεγάλων δυνάμεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, χαρακτηρίζοντάς την «ιστορικό λάθος».

Ανάλογες απόψεις έχει εκφράσει στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας και ο Τραμπ, ο οποίος είχε πει ότι η συμφωνία αυτή είναι «η πιο ηλίθια» που γνωρίζει.

«Όμως το πυρηνικό πρόγραμμα δεν είναι η μόνη αιτία ανησυχίας αναφορικά με το Ιράν: Ο Νετανιάχου σκοπεύει να εξηγήσει στον Αμερικανό πρόεδρο ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να κάνουν περισσότερα για να εμποδίσουν μια μόνιμη στρατιωτική παρουσία του Ιράν στη Συρία, κοντά στα ισραηλινά σύνορα, κάτι που θα αποτελούσε στρατηγική απειλή», υπογράμμισε ο Χέλερ.

Ο Ισραηλινός υπουργός Μεταφορών Ισραέλ Κατζ εκτίμησε επίσης ότι το Ιράν θα είναι «το κεντρικό ζήτημα», διότι «με τη μόνιμη παρουσία του στη Συρία με την υποστήριξη της Χεζμπολάχ, το Ιράν θέλει να δημιουργήσει έναν εδαφικό άξονα που θα συνδέει τα εδάφη του στον Λίβανο και θα περνά από το Ιράκ και τη Συρία, κάτι που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ».