Τουρκία: Στο κοινοβούλιο πρόταση για ενίσχυση των εξουσιών του Ερντογάν
«Θα υποβάλουμε την πρότασή μας για συνταγματική μεταρρύθμιση στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας», δήλωνε την Παρασκευή ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ. Το Σάββατο το κυβερνών κόμμα υπέβαλε την πρόταση για την συνταγματική μεταρρύθμιση, η οποία προβλέπει την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το νομοσχέδιο που περιλαμβάνει 20 άρθρα προβλέπει την ουσιαστική μεταβίβαση της εκτελεστικής εξουσίας από τον πρωθυπουργό στον πρόεδρο, που μέχρι τώρα είναι μια κυρίως τιμητική θέση.
Η ενίσχυση της θέσης του Ερντογάν ανησυχεί ιδιαιτέρως τους αντιπάλους του, που τον κατηγορούν για απολυταρχικές τάσεις μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου. Αντιφρονούντες και μη κυβερνητικές οργανώσεις επίσης προειδοποιούν κατά της ενίσχυσης των εξουσιών του προέδρου, τον οποίο κατηγορούν ότι έχει απολυταρχικές τάσεις.
Οι προασπιστές της πρότασης όμως τονίζουν πως είναι απαραίτητο για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του κράτους, καθώς η Τουρκία αντιμετωπίζει μια ασταθή κατάσταση ασφαλείας, είναι αντιμέτωπη με οικονομική επιβράδυνση και διεξάγει μια στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία.
«Αν το θέλει ο Θεός, το προεδρικό σύστημα (...) θα βάλει τέλος στην περίοδο των κυβερνητικών συνασπισμών» και θα προσφέρει στην Τουρκία «ισχυρή εκτελεστική εξουσία», υπογράμμισε χθες ο Γιλντιρίμ.
Για να περάσει το νομοσχέδιο και να πάει η χώρα σε δημοψήφισμα πρέπει να επικυρωθεί από τουλάχιστον 330 βουλευτές (σε σύνολο 550). Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και το εθνικιστικό MHP, που υποστηρίζουν το νομοσχέδιο, διαθέτουν συνολικά 355 βουλευτές. Σε περίπτωση που περάσει η πρόταση και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του αντιπροέδρου της τουρκικής κυβέρνησης Νουρετίν Τσανικλί, το δημοψήφισμα μπορεί να διεξαχθεί ως τον Μάιο.
Ο Ερντογάν είναι ο πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας που εκλέχθηκε άμεσα από τον λαό το 2014. Οι Τούρκοι ηγέτες έχουν κρατήσει μυστικό το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, όμως σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, ένα από τα βασικά του σημεία είναι η κατάργηση της θέσης του πρωθυπουργού, ο οποίος αντικαθίσταται από έναν ή δύο αντιπροέδρους της κυβέρνησης.
Το AKP και το MHP αναμένεται να παρουσιάσουν το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης σήμερα στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου. Στην συνταγματική μεταρρύθμιση αντιτίθενται τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το φιλοκουρδικό HDP και το κεμαλικό CHP.
«Δεν μπορούμε να προετοιμάσουμε ένα νέο σύνταγμα στην κουζίνα ενός κόμματος», κατήγγειλε χθες ο επικεφαλής του CHP Κεμάλ Κιλτσιντάρογλου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνταγματική μεταρρύθμιση απειλεί «την κοινοβουλευτική παράδοση 140 ετών».