Εκλογές ΗΠΑ 2016: γιατί ο Μπαράκ Ομπάμα είναι ο νικητής της επόμενης μέρας

Και βέβαια ο Fairey δεν είναι ο πρώτος, πρώην υποστηρικτής που αισθάνεται απογοητευμένος από τον πρόεδρο που τελειώνει τη δεύτερη θητεία του και παραδίδει μια Αμερική διχασμένη στον διάδοχο του. Από τον Mατ Ντέιμον ("Δεν πιστεύω πλέον στους τολμηρούς" σχολίασε) ως τον Μάικλ Μουρ ("Ήταν ο πρώτος μαύρος πρόεδρος... Εντάξει, δεν είναι ένα αμελητέο κατόρθωμα, αλλά... αυτό είναι όλο" έχει πει) υπάρχουν πολλοί που έχουν αντιληφθεί την διαφορά ανάμεσα σε όσα υποσχέθηκε και σε όσα πραγματικά θα παραδώσει. Σχεδόν όλοι έχουν αντιληφθεί τις διαφορές ανάμεσα σε όλα όσα υποσχέθηκε οκτώ χρόνια πριν και όσα παραδίδει οκτώ χρόνια μετά το Σικάγο.

"Υπάρχει ένα αναπόφευκτο ανέκδοτο για την προεδρία του Ομπάμα. Πως είναι δυνατόν να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε προσδοκία ένας πρόεδρος που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης μόλις εννέα μήνες μετά την είσοδο του στο Λευκό Οίκο;" σχολιάζει το GQ αν και πρόκειται για έναν συλλογισμό ιδιότυπο -ίσως στο newsroom του βρετανικού εντύπου το Νόμπελ Ειρήνης είναι ένα τρόπαιο με αντίκρισμα, κάτι που αμφισβητούν πολλοί. Ωστόσο αυτό που έχει ενδιαφέρον ως προς το τι σημαίνει το όνομα Μπαράκ Ομπάμα στο θυμικό του μέσου πολίτη των ΗΠΑ είναι η πτώση στα ποσοστά δημοτικότητας του.

Από τον Ιούλιο του 2015, η δημοτικότητα του Μπαράκ Ομπάμα μειώθηκε σημαντικά στο 44% σε σχέση με το 62% που ήταν όταν ξεκίνησε τη θητεία του ως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Με βάση τα επίσημα στοιχεία του Real Clear Politics και του Roper Center, το InsideGov (ένα κέντρο που παρέχει δεδομένα σχετικά με την πολιτική και τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ) δημιούργησε μια λίστα με τους πιο φιλικούς και αγαπητούς προς το κοινό προέδρους της Αμερικής και σε αυτή ο Μπαράκ Ομπάμα χάνει από τους Μπους...

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Inside Gov ο Ομπάμα πέτυχε το υψηλότερο ποσοστό δημοτικότητας του τον Φεβρουάριο του 2009 (63%) και το χαμηλότερο τον Νοέμβριο του 2013 (39%). Οι μόνοι πρόεδροι από το 1953 μέχρι σήμερα με με χαμηλότερη "βαθμολογία" είναι οι Τζίμι Κάρτερ και Τζέραλντ Φορντ.

Αυτή η διαπίστωση μοιάζει κάπως παράλογη, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς τη γοητεία που ασκεί ο Ομπάμα σε λαούς που δεν τον εκλέγουν, αν θυμηθούμε πόσο πρότυπο έχει αναδειχθεί στην ατζέντα κάθε φέρελπι πολιτικού ο 44ος πρόεδρος με τη μαγική ικανότητα του να είναι σκληρός σαν ατσάλι και μειλίχιος σαν βελούδο όταν οι περιστάσεις το απαιτούν. Ο Μπαράκ Ομπάμα είναι ο μόνος πρόεδρος που κατάφερε να γίνει viral με κάθε εμφάνιση του στον Τζίμι Φάλον, με κάθε στιγμιότυπο χορού του στους διαδρόμους της Ουάσιγκτον. Πως είναι δυνατόν να μην είναι συμπαθής;

Για όλα φταίει η αλήθεια.

Τα λάθη του, οι νίκες του

Όταν ο Ομπάμα έδωσε τον απίθανο λόγο του στο Συνέδριο των Δημοκρατικών το 2004 χάρισε στον κόσμο ένα νέο μοντέλο ηγέτη. Σήμερα, δύο θητείες μετά, ο νέος ηγέτης είναι χτυπημένος από τα συστημικά προβλήματα ενός δαιδάλου. Ο χαμογελαστός Ομπάμα θέλησε να δώσει ένα τέλος στο κολαστήριο του Γκουαντάναμο δεν έκλεισε όπως θα ήθελε, η οπλοκατοχή δεν μειώθηκε, οι μαζικοί θάνατοι δεν περιορίστηκαν, το NRA γιγαντώθηκε μπροστά του ως ένας Γολιάθ, και η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στη Λιβύη τον άφησε ανεπανόρθωτα εκτεθειμένο στα μάτια όλων, ακόμη και του ίδιου. Αυτό ήταν και το μεγάλο του mea culpa στην τελευταία του ομιλία για την “Κατάσταση του Έθνους” στις αρχές της χρονιάς.

Δεν είναι σύνηθες από τους πολιτικούς να μιλάνε ανοικτά για τα λάθη τους, ο ίδιος όμως μίλησε για την μετά Καντάφι εποχή σε αυτή τη γεωπολιτική καυτή πατάτα ενώ δεν δίστασε να παραδεχθεί τουλάχιστον ακόμη μια φορά, στη συνέντευξη του στο The Atlantic, για την αποτυχημένη επέμβαση που έγινε στη Λιβύη με τις ΗΠΑ να έχουν τον ρόλο του πολιορκητικού κριού. “Δέχομαι την κριτική και υπάρχει λόγος να μου γίνεται σκληρή κριτική. Ο βασικός λόγος είναι γιατί έκανα λάθος και πίστεψα πως οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να επενδύσουν στη Λιβύη και στην κατάσταση που διαμορφώθηκε μετά την αλλαγή του καθεστώτος” είπε ο Ομπάμα φωτογραφίζοντας τους Ντέιβιντ Κάμερον και Νικολά Σαρκοζί.

Ο πολυφωτογραφημένος απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ , ο πρώτος αφροαμερικανός που αναρριχήθηκε σε ένοικος του Λευκού Οίκου αφήνει πίσω του πολλά. Το ObamaCare, ακόμη και αν δαιμονοποιήθηκε περισσότερο από κάθε άλλη πολιτική του, μοιάζει τελικά μια νίκη του καθώς με αυτό, παρά τους εχθρικούς συσχετισμούς και το Κογκρέσο που δεν το υποστήριξε με σθένος, δημιούργησε ένα πλαίσιο προστασίας των οικονομικά ασθενέστερων και περιθωριοποιημένων πολιτών και εύλογα πρέπει να θεωρείται η σημαντικότερη παρακαταθήκη του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου.

Επιπλέον, αν και ναι, δεν κατάφερε να γλυτώσει τη μεσαία τάξη από σταδιακό αφανισμό, η οικονομική του πολιτική μάλλον σχολιάζεται ως επιτυχημένη από τα περισσότερα έγκριτα αμερικανικά media. Περίπου. Ο Μπαράκ Ομπάμα παραδίδει μεν ελεγχόμενα ποσοστά ανεργίας, αφήνει πίσω του δε ένα χρέος των ΗΠΑ στα 19 τρις δολάρια, φέρνοντας στο τραπέζι 10 τρις μεγαλύτερο χρέος από το 2008. Υπέρμαχος της ανάπτυξης και όχι της λιτότητας, ο Μπαράκ Ομπάμα πήρε τα ρίσκα του και παραδίδει μια αμφίσημη κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ δημιουργώντας δεδομένες δυσκολίες στον/στην διάδοχο του.

Μια στο καρφί και μια στο πέταλο, ο Μπαράκ Ομπάμα κληροδοτεί ένα μοντέλο μεταρρυθμιστικής πολιτικής καθώς ήταν ο μόνος Αμερικανός Πρόεδρος που μίλησε ανοιχτά για τα δικαιώματα της LGBΤ κοινότητας (ουσιαστικά έστρωσε το χαλί για να νομιμοποιήσει το δικαίωμα γάμου μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ), νομιμοποίησε τη χρήση της μαριχουάνας για ιατρικούς λόγους και δεν ξόδεψε υπέρογκα κεφάλαια οπλίζοντας την ασίγαστη μηχανή του πολέμου που τα Γεράκια τόσο πολύ αγαπούν.

Επιπλέον άφησε ελεύθερο πεδίο διπλωματικών παιχνιδιών στους ηγέτες της Ευρώπης, παγιδεύτηκε από συναδέλφους του στη Συρία, την μεγαλύτερη εκκρεμότητα που αφήνει πίσω του, και πλήρωσε την εκπλήρωση της υπόσχεσης του για αποχώρηση των ΗΠΑ από το Ιράκ, με εκρηκτική αποσταθεροποίηση στην περιοχή και ουσιαστικά, τη γέννηση του Ισλαμικού Κράτους να βρίσκεται απέναντι του όσο εκείνος επέμενε για ένα μετριοπαθές Ισλαμ που αγνοείται.

Σε διπλωματικό επίπεδο ο Ομπάμα δεν τα πήγε καλά με τον Πούτιν, αποκατέστησε τις σχέσεις της χώρας του με την Κούβα, δεν πήγε όσο κόντρα θα μπορούσε στην Κίνα, πίστεψε σε μια οικονομική συνεργία με την Μαύρη Ήπειρο, τακτοποίησε με διάλογο το πυρηνικά οπλισμένο Ιράν και έκανε προτεραιότητα του την Αμερική ως έθνος και όχι την Αμερική ως υπερδύναμη.

“Η κατάσταση έχει ως εξής: όποιος και αν είναι ο διάδοχος του Μπαράκ Ομπάμα θα αποδείξει ότι αυτά που σήμερα του καταλογίζουν ως προσωπικές ανικανότητες είναι παθογένειες των ΗΠΑ” σχολιάζει το GQ. Η Αμερική την επόμενη μέρα μετά τον Ομπάμα θα είναι διαφορετική αλλά εκείνος δεν θα αλλάξει. Θα μείνει ο smooth operator της Ουάσινγκτον, ο meta πλανητάρχης των καιρών μας που αφήνει πίσω του ένα έθνος που τον αγάπησε από την 4η Νοεμβρίου 2008. Ακόμη και αν δεν τολμάει να του το πει -έτσι δεν γίνεται πάντα με τους μεγάλους έρωτες;