Εκλογές ΗΠΑ 2016: Η Αμερική εκλέγει πρόεδρο-Πού θα κριθεί το αποτέλεσμα

Με ζωντανές συνδέσεις, αναλύσεις, ανταποκρίσεις, πλούσιο και έγκυρο ρεπορτάζ το CNN Greece θα σας ενημερώνει λεπτό προς λεπτό, για όλες τις εξελίξεις καθώς πλησιάζουμε προς το κλείσιμο της κάλπης και την ανακοίνωση του αποτελέσματος.

Τα εκλογικά τμήματα άρχισαν να ανοίγουν στις 6 το πρωί (τοπική ώρα), στην ανατολική ακτή-Κονέκτικατ, Ιντιάνα, Κεντάκι, Μέιν, Νιού Χαμσάιρ, Νιού Τζέρσεϊ, Νέα Υόρκη, Βερμόντ και Βιρτζίνια- ενώ σταδιακά, εξαιτίας των διαφορετικών ζωνών ώρας, θα ανοίξουν και στις 50 Πολιτείες και στην Ουάσινγκτον DC, προκειμένου οι περίπου 120 εκατομμύρια ψηφοφόροι να αποφασίσουν αν ο διάδοχος του Μπαράκ Ομπάμα θα είναι Δημοκρατικός ή Ρεπουμπλικανός. Όπως είναι αναμενόμενο, η προσοχή των δύο διεκδικητών είναι στραμμένη στις πολιτείες-κλειδιά για τον καθορισμό του αποτελέσματος.

Στο Ντίξβιλ Νοτς, μάλιστα, που είναι κατά παράδοση το πρώτο εκλογικό τμήμα που ανοίγει για τις προεδρικές εκλογές, ολοκληρώθηκε και η καταμέτρηση, αναδεικνύοντας νικήτρια την Χίλαρι Κλίντον.

Οι κάλπες θα κλείσουν το βράδυ (τοπική ώρα) και ταυτόχρονα θα γίνουν γνωστά τα exit polls, που θα δώσουν το κλίμα και μια πρώτη εκτίμηση για το ποιός θα είναι ο 45ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Παράλληλα, θα αρχίσει και η καταμέτρηση των ψήφων, με την πρώτη εικόνα για το ποιος θα κόψει το νήμα να αναμένεται περί τις 11 το βράδυ (τοπική ώρα). Το όνομα του νικητή των προεδρικών εκλογών δεν αναμένεται να γίνει γνωστό πριν από τις 05:00 (ώρα Ελλάδας) το πρωί της Τετάρτης.

Δείτε τον διαδραστικό χάρτη της Google, για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές

Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα το αποτέλεσμα να είναι τόσο αμφίρροπο που να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να ξεκαθαρίσει το τοπίο, όμως είχε συμβεί στις εκλογές του 2000, όταν την προεδρία διεκδικούσαν ο Αλ Γκορ και ο Τζορτζ Μπους. Τότε, ήταν η Φλόριντα που είχε κρίνει το αποτέλεσμα, ενώ δεν έλειψαν οι ανακαταμετρήσεις, αλλά και οι νομικές αμφισβητήσεις, που είχαν σαν συνέπεια το θέμα να φτάσει στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς «έχρισε» πρόεδρο των ΗΠΑ τον Μπους, με 5 ψήφους, έναντι 4 του Αλ Γκορ.

Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά σε ότι αφορά την καταμέτρηση των ψήφων και το αποτέλεσμα, την Δευτέρα μετά τη δεύτερη Τετάρτη του Δεκεμβρίου, οι εκλέκτορες της κάθε πολιτείας συνεδριάζουν ώστε να ρίξουν επισήμως τις ψήφους τους. Στη συνέχεια τα αποτελέσματα στέλνονται στη Γερουσία και ανακοινώνονται στις 6 Ιανουαρίου.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα αναλάβει καθήκοντα πριν τις 20 Ιανουαρίου, οπότε και ο Μπαράκ Ομπάμα θα αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, παραδίδοντας τα... κλειδιά στον διάδοχό του.

Στον παρακάτω χάρτη απεικονίζονται οι ΗΠΑ και η κατανομή των Πολιτειών μεταξύ Δημοκρατικών (μπλε) και Ρεπουμπλικάνων (κόκκινο), μετά τις εκλογές του 2012.

Πηγή: Βιβλιοθήκη Κογκρέσου

Κινητοποίηση των ισπανόφωνων ψηφοφόρων

Αριθμός ρεκόρ Αμερικανών έχει ψηφίσει στην πρώιμη ψηφοφορία των εκλογών στις ΗΠΑ, ενώ η παρατηρούμενη υψηλή κινητοποίηση της κοινότητας των ισπανόφωνων μπορεί να είναι ενθαρρυντικό στοιχείο για τη Χίλαρι Κλίντον.

Τουλάχιστον 46,27 εκατομμύρια ψηφοφόροι έχουν ήδη ψηφίσει, με επιστολική ψήφο ή στα εκλογικά τμήματα, σύμφωνα με στοιχεία του Associated Press, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2012. Επίπεδα ρεκόρ συμμετοχής έχουν καταγραφεί σε 28 πολιτείες και στην Περιφέρεια της Κολούμπια, ενώ εκατομμύρια ψήφοι δεν έχουν ακόμη καταμετρηθεί, με τις τάσεις και τις εκτιμήσεις για το τελικό αποτέλεσμα να ποικίλλουν.

Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν μείωση της συμμετοχής των μαύρων ψηφοφόρων στη Βόρεια Καρολίνα, έπειτα από τα ιστορικά επίπεδα που σημειώθηκαν στην συμμετοχή της μαύρης κοινότητας που ψήφισε τον Μπαράκ Ομπάμα το 2008 και το 2012. Όμως η ενίσχυση της συμμετοχής της ισπανόφωνης κοινότητας, που συνήθως ψηφίζει το Δημοκρατικό Κόμμα, είναι ενθαρρυντική εξέλιξη για τη Χίλαρι Κλίντον. Για να κερδίσει τις εκλογές, ο Ντόναλντ Τραμπ πρέπει να νικήσει και στην Φλόριντα και στη Βόρεια Καρολίνα.

Πηγή: REUTERS/Aaron Josefczyk

Η συμμετοχή των Ισπανόφωνων αυξάνεται επίσης στη Νεβάδα και το Κολοράντο, όπου οι Δημοκρατικοί βρίσκονται κάτω ή κοντά στα ποσοστά τους του 2012. Η επιστολική ψήφος στο Κολοράντο, δίνει προβάδισμα στους Ρεπουμπλικάνους, ενώ ο Τραμπ προηγείται στο Οχάιο και την Αϊόβα, αλλά αυτό δεν του αρκεί, εάν η ψήφος των ισπανόφωνων δώσει στη Χίλαρι Κλίντον τη νίκη σε άλλες πολιτείες.

Στη Φλόριντα, αριθμός ρεκόρ 6,4 εκατομμυρίων ψηφοδελτίων έχουν ήδη κατατεθεί, δηλαδή περισσότερο από τα τρία τέταρτα των αναμενόμενων. Οι Δημοκρατικοί προηγούνται με 39,9-38,5%. Το 2008 και το 2012 είχαν ελαφρά υψηλότερα ποσοστά και ο Ομπάμπα κέρδισε οριακά τη Φλόριντα.

Αν και η συμμετοχή των μαύρων ψηφοφόρων είναι χαμηλότερη, οι ψήφοι των ισπανόφωνων έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε περισσότερες από 976.000. Το ένα τρίτο από αυτούς δεν ψήφισαν το 2012, σύμφωνα με την ανάλυση του Ντάνιελ Σμιθ του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Αυτό είναι βοηθητικό για την Κλίντον.

Πηγή:REUTERS/Andrew Kelly

Στη Βόρεια Καρολίνα, περισσότερα από τα δύο τρίτα των αναμενόμενων ψήφων έχουν ήδη πέσει στις κάλπες. Οι Δημοκρατικοί προηγούνται στην πρώιμη ψηφοφορία με 42%, έναντι 32% για τον Τραμπ. Στις δημοσκοπήσεις, οι Ρεπουμπλικανοί εξασφαλίζουν υψηλότερα ποσοστά από την επίδοση του Μιτ Ρόμνεϊ το 2012, όταν ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος κέρδισε οριακά τη Βόρεια Καρολίνα. Σύμφωνα με τον Σκοτ Τραντερ, του Optimus, το αποτέλεσμα μπορεί να εξαρτηθεί από τους ανένταχτους ψηφοφόρους ή εκείνους που δεν έχουν σταθερή εκλογική συμπεριφορά. Δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ μπορεί να εξασφαλίσει το 90% της ρεπουμπλικανικής ψήφου στη Βόρεια Καρολίνα.

Οι Πολιτείες «κλειδιά»

Στην επικείμενη εκλογική αναμέτρηση, 8-15 Πολιτείες (ανάλογα με την πηγή) θεωρούνται εξαιρετικά σημαντικές, είτε γιατί ο αριθμός εκλεκτόρων είναι πολύ μεγάλος, είτε διότι τα ποσοστά των υποψηφίων είναι πολύ κοντά, είτε και για τα δύο.

Μεταξύ των πλέον αμφίρροπων Πολιτειών (με γκρι χρώμα στον χάρτη) είναι η Φλόριντα (29 εκλέκτορες), το Οχάιο (18 εκλέκτορες) και η Πενσιλβάνια (20 εκλέκτορες), ενώ «κλειδί» θεωρούνται και η Αριζόνα (11 εκλέκτορες) το Ουινσκόνσιν (10 εκλέκτορες), το Νιου Χάμσαϊαρ (4 εκλέκτορες), η Άιοβα(6 εκλέκτορες), το Μίσιγκαν (16 εκλέκτορες), η Νεβάδα (6 εκλέκτορες), το Κολοράντο (9 εκλέκτορες) η Βόρεια Καρολίνα(15 εκλέκτορες), αλλά και η Νεμπράσκα, που αποτελεί ξεχωριστή εκλογική περιφέρεια, με έναν εκλέκτορα.

Πηγή:realclearpolitics

Φλόριντα και Οχάιο ήταν οι Πολιτείες που έκριναν το εκλογικό αποτέλεσμα στις τελευταίες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Η Φλόριντα είναι η 3η μεγαλύτερη Πολιτεία και το Οχάιο η 7η και δεν ψηφίζουν παραδοσιακά πάντα Δημοκρατικούς ή πάντα Ρεπουμπλικανούς, αλλά εναλλάσσουν την ψήφο τους, γεγονός που τις κάνει εξαιρετικά αμφίρροπες.

Κλίντον και Τραμπ σπατάλησαν πολύ χρόνο, αλλά και χρήμα στις συγκεκριμένες δύο Πολιτείες κατά την προεκλογική τους εκστρατεία και όχι τυχαία, αφού τα τελευταία χρόνια Φλόριντα και Οχάιο βγάζουν πρόεδρο. Χαρακτηριστικό είναι ότι από το 1960 και μετά το αποτέλεσμα του Οχάιο αντανακλά το εθνικό αποτέλεσμα, ενώ κατά την ίδια περίοδο η Φλόριντα «έπεσε έξω» μόλις μία φορά.

Στις φετινές εκλογές τα πράγματα είναι ακόμη πιο αμφίρροπα, δεδομένων των θέσεων των δύο υποψηφίων, καθώς για παράδειγμα ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής σε Πολιτείες που ήταν παραδοσιακά Ρεπουμπλικανικές, αφήνοντας ανοιχτό «παράθυρο» για τους Δημοκρατικούς.

Εξαιρετικά αμφίρροπη Πολιτεία είναι η Βόρεια Καρολίνα, που κατά παράδοση ψήφιζε Ρεπουμπλικανούς, με τον Μπαράκ Ομπάμα να κάνει την έκπληξη το 2008 και να γίνεται ο πρώτος Δημοκρατικός που καταφέρνει να την κερδίσει μετά τον Τζίμι Κάρτερ. Τέσσερα χρόνια αργότερα η Πολιτεία επέστρεψε σε... Ρεπουμπλικανικά χέρια, με τον Μιτ Ρόμνεϊ να αναδεικνύεται νικητής, ενώ φέτος η Βόρεια Καρολίνα θα κριθεί στο... νήμα, με τους Κλίντον και Τραμπ να δίνουν σκληρή μάχη για την κατάκτησή της.

Η Χίλαρι Κλίντον στοχεύει να «κλέψει» από τους Ρεπουμπλικανούς Αριζόνα, Μιζούρι και Τζόρτζια, με τον Ντόναλντ Τραμπ να εμφανίζεται αποφασισμένος να παλέψει σκληρά για να μην περάσουν οι συγκεκριμένες Πολιτείες σε...χέρια Δημοκρατικών.

Παραδοσιακά αμφίρροπες Πολιτείες είναι και η Αϊόβα και η Πενσιλβάνια, ενώ κρίσιμη θα είναι η μάχη και για Πολιτείες με εθνοτική πολυμορφία, όπως το Κολοράντο και η Νεβάδα.

Χίλαρι Κλίντον vs Ντόναλντ Τραμπ

Οι Αμερικανοί, εκτός από την ανάδειξη του διαδόχου του Μπαράκ Ομπάμα, ψηφίζουν επίσης για το Κογκρέσο, για κυβερνήτες, τοπικά συμβούλια, τοπικούς αιρετούς αξιωματούχους, αλλά και σε διάφορα τοπικά δημοψηφίσματα, όμως η μάχη μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών για τον Λευκό Οίκο, συγκεντρώνει το παγκόσμιο ενδιαφέρον.

Σε αυτήν διασταυρώνουν τα ξίφη τους Χίλαρι Κλίντον και Ντόναλντ Τραμπ, με την πρώτη να διεκδικεί την επιστροφή της στον Λευκό Οίκο 23 χρόνια μετά την πρώτη φορά που πέρασε το κατώφλι του, και τον αντίπαλό της να φιλοδοξεί να αφήσει το στίγμα του και στην πολιτική ζωή των ΗΠΑ.

Πηγή: REUTERS/Brian Snyder

Εξαιρετικά φιλόδοξη καθώς είναι, η Χίλαρι Κλίντον στοχεύει στην κατάκτηση μιας ακόμη πρωτιάς: Πριν 16 χρόνια ήταν η πρώτη γυναίκα που εξελέγη Γερουσιαστής στη Νέα Υόρκη και ταυτόχρονα η πρώτη -και μοναδική ως σήμερα-Πρώτη Κυρία που διεκδίκησε αιρετό αξίωμα.

Φέτος, είναι η πρώτη γυναίκα που κερδίζει το χρίσμα μεγάλου κόμματος για τον Λευκό Οίκο-το είχε διεκδικήσει και το 2008, αλλά ηττήθηκε από τον Μπαράκ Ομπάμα- κι αν καταφέρει να εκλεγεί, θα γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Πηγή: REUTERS/Carlo Allegri

Απέναντί της όμως έχει έναν κάθε άλλο παρά εύκολο αντίπαλο. Ο Ντόναλντ Τραμπ, μπορεί να μην διαθέτει... προϋπηρεσία στα αιρετά αξιώματα, όμως αναμφισβήτητα ξέρει πώς να τραβά την προσοχή και να αφήνει... ανεξίτηλο το στίγμα του, σε ό,τι κι αν κάνει. Ο ιδιόρρυθμος μεγιστάνας φροντίζει να δίνει "τροφή" και να απασχολεί συχνά την κοινή γνώμη, πότε με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες ή με τις πολιτικές του φιλοδοξίες, κι άλλοτε με την προσωπική του ζωή και με τις ακραίες απόψεις του για ευαίσθητα κοινωνικά θέματα, όπως η οπλοκατοχή ή η μετανάστευση.

Έχοντας πάρει το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να είναι ο νικητής στην κούρσα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, με αντίπαλο τη Χίλαρι Κλίντον και να γίνει κάτοικος του Λευκού Οίκου για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Το εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ

Πηγή: REUTERS/Saul Martinez

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εκλέγεται από το «Κολέγιο των εκλεκτόρων», τα μέλη του οποίου ορίζονται από τις 50 Πολιτείες και την Περιφέρεια της Κολούμπια, αφού η πόλη της Ουάσινγκτον δεν ανήκει σε καμία πολιτεία. Ουσιαστικά οι Αμερικανοί, δεν εκλέγουν απευθείας τον πρόεδρο, αλλά ψηφίζουν για τους εκλέκτορες, που είναι πολιτειακοί αξιωματούχοι ή ανώτατα κομματικά στελέχη, και συνήθως δεν κατονομάζονται στα ψηφοδέλτια.

Οι εκλέκτορες είναι συνολικά 538 και ο αριθμός τους ποικίλλει ανάλογα με την πολιτεία και το πληθυσμιακό της μέγεθος. Κάθε πολιτεία έχει τόσους εκλέκτορες, όσα και μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων (ανάλογα με τον πληθυσμό της), ενώ διαθέτει δύο γερουσιαστές ανεξαρτήτως του πληθυσμού. Για παράδειγμα, η Καλιφόρνια διαθέτει 55 εκλέκτορες, το Τέξας 38, Νέα Υόρκη και Φλόριντα από 29, ενώ Πολιτείες όπως το Βερμόντ, η Αλάσκα, το Γουαϊόμινγκ και το Ντελαγουέρ διαθέτουν μόλις 3.

Για να κερδίσει κάποιος την πλειοψηφία και για γίνει πρόεδρος, θα πρέπει να συγκεντρώσει 270 εκλέκτορες, δηλαδή έναν περισσότερο από τους μισούς.

Σε όλες οι Πολιτείες, με εξαίρεση το Μέιν και τη Νεμπράσκα, ισχύει το «ο κερδισμένος τα παίρνει όλα», συνεπώς, ο υποψήφιος που εξασφαλίζει την πλειοψηφία των ψήφων, παίρνει το σύνολο των εκλεκτόρων της πολιτείας. Στη Νεμπράσκα και στο Μέιν, οι μεγάλοι εκλέκτορες κατανέμονται σύμφωνα με το αναλογικό σύστημα.

Άρα «κλειδί» για τη νίκη στις προεδρικές εκλογές, είναι η επικράτηση στις Πολιτείες που θεωρούνται κρίσιμες, γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά αμφίρροπες.

Το Κογκρέσο

Το αμερικανικό Κογκρέσο αποτελείται από δύο σώματα, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία, που έχουν ίση εξουσία και είναι ζωτικής σημασίας για τον νέο πρόεδρο, καθώς αν το κόμμα του δεν ελέγχει κανένα από τα δύο νομοθετικά σώματα, θα του είναι αδύνατον να περάσει τις μεταρρυθμίσεις του.

Βουλή των Αντιπροσώπων: Οι 435 έδρες της θα ανανεωθούν για μία θητεία δύο ετών ανά εκλογική περιφέρεια. Σήμερα, στη Βουλή των Αντιπροσώπων την πλειοψηφία έχουν οι Ρεπουμπλικανοί με 246 έδρες, έναντι 186 για τους Δημοκρατικούς και 3 κενές έδρες εξαιτίας δύο παραιτήσεων και ενός θανάτου. Δεν αναμένεται αλλαγή της πλειοψηφίας.

Γερουσία: 34 από τις 100 έδρες θα ανανεωθούν για θητεία έξι ετών. Οι γερουσιαστές εκλέγονται από το σύνολο των ψηφοφόρων κάθε πολιτείας. Όποιο και αν είναι το μέγεθός της, κάθε πολιτεία εκπροσωπείται από δύο γερουσιαστές.

Σήμερα, οι Ρεπουμπλικανοί διαθέτουν πλειοψηφία 54 γερουσιαστών έναντι 44 εδρών που ανήκουν στους Δημοκρατικούς και δύο ανεξάρτητων, συμμάχων των Δημοκρατικών. Οι Δημοκρατικοί θα χρειασθεί να εξασφαλίσουν 4 επιπλέον έδρες για να ανακτήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας στην περίπτωση εκλογής της Χίλαρι Κλίντον στον Λευκό Οίκο, διότι ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ δίνει την ψήφο του σε περίπτωση ισοψηφίας 50-50.

Οι κυβερνήτες

Δώδεκα από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ θα εκλέξουν στις 8 Νοεμβρίου του κυβερνήτες τους, τους φορείς της εκτελεστικής εξουσίας σε πολιτειακό επίπεδο, με εκτεταμένες αρμοδιότητες που τους παραχωρεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση.

Ο κυβερνήτης είναι η ισχυρότερη πολιτική προσωπικότητα της πολιτείας, μαζί με τους γερουσιαστές, μεσολαβητές ανάμεσα στην πολιτεία τους και την Ουάσινγκτον.

Τοπικές εκλογές

Σε αυτές τι εκλογές θα ανανεωθούν χιλιάδες έδρες αιρετών σε τοπικό επίπεδο: νομοθετικές συνελεύσεις, δικαστές, δημοτικά συμβούλια και δήμαρχοι, κομητείες, αλλά και σερίφηδες.

Τα δημοψηφίσματα

Οι ψηφοφόροι σε 35 Πολιτείες καλούνται να εγκρίνουν ή να απορρίψουν 157 προτάσεις, που αφορούν μεταξύ άλλων νομιμοποίηση της κάνναβης, κατώτατο μισθό, υγεία, οπλοκατοχή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ