O υπεροπτικός Γκορ, ο ψυχρός Δουκάκης και ο σταρ Ρίγκαν: έξι ντιμπέιτ που έγραψαν ιστορία

Αν και η πρώτη τηλεμαχία ανάμεσα σε Νίξον και Κένεντι στις 26 Σεπτεμβρίου του 1960 απέδειξε ότι η δύναμη της εικόνας και το στιλ διασκεδάζουν τις εντυπώσεις σε αυτό το θέατρο της πολιτικής, ακολούθησαν και άλλα στιγμιότυπα πολιτικής ανθολογίας που έκριναν λίγο ή πολύ το αποτέλεσμα.

1976: Κάρτερ εναντίον Φορντ σημειώσατε 1

Μετά το Βατερλό του 1969 για το Νίξον οι πολιτικοί αναλυτές έκαναν υπομονή για να ζήσουν το 1976 ένα debate που έκρινε αποτέλεσμα γιατί η γκάφα καθορίζει συμπεριφορές. Σε αυτό τη τηλεοπτικό debate ο Ρεπουμπλικάνος Φορντ ουσιαστικά αυτοκτόνησε, καθώς έγινε περίγελος στα media και τους δημοσιογράφους που δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι άκουγαν έναν πολιτικό να αρνείται το πασιφανές, ότι η Σοβιετική Ένωση ελέγχει την Ανατολική Ευρώπη.

“Δεν νομίζω ότι οι Ρουμάνοι ή οι Πολωνοί έχουν την εντύπωση πως υφίσταται σοβιετικός έλεγχος επί της χώρας τους. Κάθε μία από τις χώρες αυτές είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη. Δεν υπάρχει σοβιετική επικυριαρχία επί της Ανατολικής Ευρώπης, ούτε πρόκειται να υπάρξει, όσο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ο Τζέραλντ Φορντ”. Συνέπεια; Άμεση συνέπεια της γκάφας του: Η δημοτικότητά του Φορντ βυθίζεται στο 30%, η δημοτικότητα του Κάρτερ εκτοξεύεται στο 54% και όλοι μα όλοι θυμούνται ένα σχόλιο για τον Φορντ από το στόμα του Λίντον Τζόνσον, κάποια χρόνια πριν το ντιμπέιτ που τον τσάκισε. “Είναι τόσο χαζός, ώστε δεν μπορεί την ίδια στιγμή να μασά τσίχλα και να πέρδεται”.

1980: Ρίγκαν εναντίον Κάρτερ σημειώσατε 1

Ο ηθοποιός που διεκδίκησε και κέρδισε την προεδρία, αποφάσισε το 1980 να χρησιμοποιήσει όλα όσα έμαθε στο Χόλιγουντ κερδίζοντας ψήφους και επιρροή με την τεχνική ενός επαγγελματία ηθοποιού. Καθώς ο ρεπουμπλικάνος Ρόναλντ Ρίγκαν διεκδικούσε την προεδρία από τον Κάρτερ, αποφάσισε να αποφύγει τις οξείες πολιτικές αντιπαραθέσεις και να απευθυνθεί στο θυμικό των ψηφοφόρων ως τηλεθεατές reality show πριν ο όρος επινοηθεί. , εκμεταλλευόμενος και το γεγονός ότι η μοναδική τηλεμαχία έγινε μόλις μία εβδομάδα πριν τις εκλογές.

“Πριν αποφασίσετε, αναρωτηθείτε: Είστε καλύτερα σήμερα από ό,τι τέσσερα χρόνια πριν; Αγοράζετε ευκολότερα πράγματα στα μαγαζιά; Υπάρχει περισσότερη ή λιγότερη ανεργία στην χώρα; Είναι οι ΗΠΑ το ίδιο σεβαστές διεθνώς όσο ήταν πριν; Είναι η ασφάλειά μας εξασφαλισμένη, είμαστε το ίδιο δυνατοί όσο τέσσερα χρόνια πριν; Εάν απαντάτε ναι, είναι προφανές ποιον θα ψηφίσετε, εάν διαφωνείτε ... έχω να προτείνω μία άλλη επιλογή που έχετε” είπε μιλώντας στην κάμερα και την κάλπη. Η νίκη ήταν δική του με κόλπο από το Χόλιγουντ.

1984: Ρίγκαν εναντίον Μοντέιλ σημειώσατε 1

Τέσσερα χρόνια μετά ο 73χρονος πρώην σταρ του Χόλιγουντ και νυν ένοικος του Λευκού Οίκου καλείται να παλέψει για ακόμη μια θητεία με αντίπαλο του τον πολύ νεότερο του δημοκρατικό υποψήφιο Γουόλτερ Μοντέιλ. Ερωτηθείς για τις αντοχές του και την ηλικία του ο Ρίγκαν έκανε το μειονέκτημα του, όπλο και απάντησε:

“Δεν πρόκειται να θέσω το θέμα της ηλικίας σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Δεν προτίθεμαι να εκμεταλλευτώ για πολιτικούς λόγους την νεότητα και απειρία του αντιπάλου μου”. Τον πίστεψαν. Όλοι.

1988: Μπους εναντίον Δουκάκης σημειώσατε 1

Κάποιες φορές, αν όχι σχεδόν όλες, το εκλογικό σώμα απαιτεί από τους πολιτικούς να είναι ο καθρέφτης, ή έστω κάπως το είδωλο τους άλλωστε η ταύτιση φέρνει την επιρροή. Αυτό δεν το γνώριζε ή απλά θέλησε να μην το αξιολογήσει σωστά ο Μάικλ Δουκάκης, η μόνη περίπτωση που κάποιος από την ομογένεια έφτασε τόσο κοντά στο Λευκό Οίκο. Ωστόσο η εγκράτεια και η έλλειψη αυθορμητισμού του δημοκρατικού Δουκάκης του στοίχισε τη μάχη με τον Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο.

Καθώς όλοι προσπαθούσαν να σπάσουν τον πάγο και να διακρίνουν τον αυθορμητισμό του, ο Δουκάκης παγιδεύτηκε σε μια ερώτηση που θέλησε να τον φτάσει στα άκρα. “Εάν η (σύζυγος σας) Κίτι Δουκάκη έπεφτε θύμα βιασμού και δολοφονίας, θα προτιμούσατε την αμετάκλητη ποινή του θανάτου για τον δράστη;” ρώτησε ο δημοσιογράφος περιμένοντας κάτι αυθόρμητο. Ο ανέκφραστος Δουκάκης ωστόσο έκανε αυτό που θα έπρεπε να εκτιμήσουν πολλοί -αν ο κόσμος ήταν δίκαιος.

Ο έμπειρος δημοσιογράφος του CNN Bernard Shaw στις 13 Οκτωβρίου άκουσε τον Δουκάκης να απαντά όχι. “Δεν θα την υποστήριζα. Νομίζω γνωρίζετε ότι σε όλη μου τη ζωή έχω εναντιωθεί στη θανατική ποινή” είπε συνεχίζοντας την επιχειρηματολογία του εκφράζοντας τις φιλελεύθερες θέσεις του με τρόπο “ψυχρό”.

“Δεν μπορείς να απαντάς σε ερώτηση για βιασμό και θάνατο ενός αγαπημένου σου προσώπου με αναφορά σε αφηρημένες φιλελεύθερες αρχές που προστατεύουν εγκληματίες!” σχολίασαν οι πολιτικοί αναλυτές. Μέσα σε ένα βράδυ το ποσοστό των ψηφοφόρων που τον υποστήριζε έπεσε από το 49% στο 42%. Η ήττα ήταν αποφασισμένη εκείνη ακριβώς τη στιγμή.

1992: Κλίντον εναντίον Μπους σημειώσατε 1

Μια αυθόρμητη κίνηση χάρισε στον Μπιλ Κλίντον την προεδρία του 1992. Τότε, καθώς ο ανερχόμενος δημοκρατικός αντιμετώπιζε τον πρόεδρο Μπους και τον ανεξάρτητο υποψήφιο, δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία Ρος Περό ο ρεπουμπλικάνος υποψήφιος έκανε το λάθος να κοιτάξει το ρολόι του.

Η κίνηση του έδειξε ασέβεια στο κοινό και τα ερωτήματα, έδειξε έναν άντρα που βαριόταν να είναι σε αυτό το ντιμπέιτ που θα όριζε το μέλλον της πατρίδας του. Έδειξε έναν όχι-και-τόσο-πατριώτη που ήθελε να βρίσκεται αλλού. Το εκλογικό σώμα έκανε την επιθυμία του πραγματικότητα δίνοντας στον Κλίντον τη νίκη.

2000: Μπους εναντίον Γκορ σημειώσατε 1

Στις προηγούμενες περιπτώσεις η αδιαφορία και η εγκράτεια στοίχισαν σε υποψηφίους την προεδρία. Για τον χαρισματικό Αλ Γκορ που θα μπορούσε εύκολα να είναι ένας πλανητάρχης με ατζέντα ουσίας (το περιβάλλον είναι εδώ και χρόνια η προτεραιότητα του) η υπερβολική πίστη στο λόγο και την εικόνα του και η πεποίθηση των media ότι είναι ένας “γεννημένος πρόεδρος” λειτούργησαν εις βάρος του.

Σίγουρος για τον εαυτό του ο Γκορ φάνηκε υπερβολικά υπεροπτικός στην πρώτη τηλεμαχία της 3ης Οκτωβρίου κάτι που έδωσε το προβάδισμα στο εμφανώς υποδεέστερο αλλά πολύ πιο μέσο Αμερικανό στη ρητορική του, Μπους. “Αν ο Γκορ αντιμετώπιζε με λιγότερο σνομπισμό τον αντίπαλό του από την αρχή, θα επικρατούσε” σχολίασαν οι αναλυτές.