Συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα: Ελπίδες για το πρώτο βήμα προς την ειρήνη - Τα επόμενα στάδια
Με την ελπίδα ότι «αυτή θα είναι η τελευταία σελίδα στις μέρες του πολέμου» ανακοινώθηκε από τα επίσημα χείλη του πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών του Κατάρ, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Μία συμφωνία, η αντίστροφη μέτρηση της οποίας ξεκινά από την προσεχή Κυριακή (19/1) και όπως επιβεβαίωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα έχει διάρκεια 42 ημερών.
Αυτές οι 42 ημέρες, συνολικά έξι εβδομάδες, αποτελούν και την πρώτη φάση της συμφωνίας. Σε αυτή προβλέπεται η αυξημένη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας 600 φορτηγών καθημερινά σε όλα τα μέρη της Λωρίδας της Γάζας εκ των οποίων τα 300 θα διατεθούν στο βορρά.
Θα υπάρξει επίσης «αποκατάσταση νοσοκομείων, κέντρων υγείας και αρτοποιείων».
Παράλληλα, αναμένεται η κατάπαυση του πυρός και η απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων στα ανατολικά του πολιορκημένου θύλακα, μακριά από κατοικημένες περιοχές, όπως και η απελευθέρωση 33 Ισραηλινών ομήρων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, ηλικιωμένων και τραυματιών και με αντάλλαγμα έναν - άγνωστο μέχρι στιγμής - αριθμό κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν δοθεί νωρίτερα στη δημοσιότητα κατά τη διάρκεια των έξι εβδομάδων θα απελευθερώνονται τρεις όμηροι κάθε εβδομάδα.
Οι γυναίκες όμηροι, τα παιδιά και οι άνδρες ηλικίας 18 ετών θα απελευθερωθούν πρώτοι, ακολουθούμενοι από τους άνδρες άνω των 50 ετών.
Το «αγκάθι» του διαδρόμου της Φιλαδέλφειας
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το Reuters, το οποίο επικαλείται αντίγραφο της συμφωνίας που ήρθε στα «χέρια» του το Ισραήλ αναμένεται να μειώσει τις δυνάμεις του στον διάδρομο της Φιλαδέλφειας, που συνορεύει με την Αίγυπτο.
Οι δυνάμεις αυτές αναμένεται να ολοκληρώσουν την αποχώρησή τους το αργότερο την 50ή ημέρα της εκεχειρίας.
Ο διάδρομος αυτός ήταν «αγκάθι» στις προηγούμενες διαπραγματεύσεις, με την Αίγυπτο, το Κατάρ και τις ΗΠΑ, να απαιτούν από το Ισραήλ να αποχωρήσει μετά την κατάληψη του τον Μάιο.
Μπάιντεν: Η δεύτερη φάση, το «μόνιμο τέλος στον πόλεμο»
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν περιγράφοντας τα στάδια της εκεχειρίας σημείωσε:
«Η πρώτη φάση θα διαρκέσει έξι εβδομάδες και περιλαμβάνει πλήρη κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από όλες τις κατοικημένες περιοχές της Γάζας και απελευθέρωση ορισμένων ομήρων που κρατά η Χαμάς, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και ηλικιωμένων και τραυματιών».
«Κατά τη διάρκεια των επόμενων έξι εβδομάδων, το Ισραήλ θα διαπραγματευτεί τις απαραίτητες ρυθμίσεις για να περάσει στη δεύτερη φάση, η οποία θα αποτελέσει ένα μόνιμο τέλος του πολέμου. Αυτή η συμφωνία αναπτύχθηκε και διαπραγματεύτηκε υπό τη διακυβέρνησή μου, αλλά οι όροι της θα εφαρμοστούν ως επί το πλείστον από την επόμενη διοίκηση» σημείωσε ο Μπάιντεν.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας θα αρχίσουν την 16η ημέρα της πρώτης φάσης. Σε αυτή αναμένεται η απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ομήρων, συμπεριλαμβανομένων των ανδρών Ισραηλινών στρατιωτών.
Εάν η δεύτερη φάση των διαπραγματεύσεων διαρκέσει περισσότερο από έξι εβδομάδες, η κατάπαυση του πυρός θα παραμείνει σε ισχύ, τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Μέχρι το τέλος της δεύτερης φάσης, συμπλήρωσε, όλες οι εναπομείνασες ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν από τη Γάζα και η προσωρινή κατάπαυση του πυρός θα γίνει μόνιμη.
Τα έγγραφα της συμφωνίας
Η επιστροφή των σορών και το σχέδιο ανοικοδόμησης
Στην τρίτη φάση της συμφωνίας που υπεγράφη, θα επιστραφούν οι σοροί ομήρων που έχουν σκοτωθεί στις οικογένειές τους και θα ξεκινήσει το «μείζον σχέδιο ανοικοδόμησης για τη Γάζα».
Να σημειωθεί πως, η συμφωνία θα τεθεί προς επικύρωση στο ισραηλινό Κοινοβούλιο την Πέμπτη (15/1) στις 11:00.
«Προσπάθειες για διαρκή ειρήνη»
Η συμφωνία για τη Γάζα ήρθε μετά από εκτεταμένες διπλωματικές προσπάθειες, όπως εξηγεί ο ίδιος, αλλά η κατάπαυση του πυρός είναι μια «αρχή» και τώρα οι διαμεσολαβητές και η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να εργαστούν για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης.
«Θέλω να πω στους αδελφούς μας στη Λωρίδα της Γάζας ότι το κράτος του Κατάρ θα συνεχίσει πάντα να στηρίζει τους Παλαιστίνιους αδελφούς» είπε ο πρωθυπουργός του Κατάρ.
Σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνεται, η μόνιμη ειρήνη μπορεί να ακολουθήσει μόνο με την λύση των δύο κρατών και την απελευθέρωση της Παλαιστίνης από τον ισραηλινό στρατό.
Πανηγυρισμοί στην βομβαρδισμένη Παλαιστίνη
Την ίδια ώρα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι που ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης και με τον κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους καθημερινά, ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς και κλάματα στο άκουσμα της είδησης για επίτευξη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά από περισσότερους από 15 μήνες πολέμου.
Στην Ντέιρ αλ Μπάλα, στο κεντρικό τμήμα του θύλακα, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από το νοσοκομείο των Μαρτύρων του Αλ Άκσα για να γιορτάσουν, χορεύοντας και κυματίζοντας παλαιστινιακές σημαίες, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Αυθόρμητες εκδηλώσεις αναφέρονται επίσης σε πολλά σημεία της Λωρίδας της Γάζας. Την ίδια στιγμή οικογένειες ομήρων συγκεντρώθηκαν στο Τελ Αβίβ για να ανάψουν κεριά για τους αγαπημένους τους.
Φωτογραφίες των ομήρων κρατούσαν οι συγκεντρωμένοι. Συνολικά 94 άτομα εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς μέσα στη Γάζα.
Οι σημαντικές ημερομηνίες του πολέμου
7 Οκτωβρίου 2023: Μαχητές της Χαμάς εισβάλλουν στο νότιο Ισραήλ από τη Γάζα κλιμακώνοντας τις συγκρούσεις που καθημερινά στοίχιζαν τη ζωή σε Παλαιστίνιους. Το Ισραήλ απαντά με αεροπορικές επιδρομές στον πολιορκημένο θύλακα και ταυτόχρονα με πλήρη πολιορκία.
8 Οκτωβρίου: Η Χεζμπολάχ του Λιβάνου ανοίγει πυρ στο Ισραήλ, λέγοντας ότι οι επιθέσεις της στοχεύουν να στηρίξουν τους Παλαιστίνιους στη Γάζα.
13 Οκτωβρίου: Το Ισραήλ λέει στους κατοίκους της Γάζας, όπου ζουν περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, να μετακινηθούν νότια, ξεκινώντας μια διαδικασία που θα ξεριζώσει σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό του θύλακα.
19 Οκτωβρίου: Πολεμικό πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ αναχαιτίζει πυραύλους και drones που εκτοξεύθηκαν από την Υεμένη προς το Ισραήλ. Οι Χούθι της Υεμένης που υποστηρίζονται από το Ιράν συνεχίζουν τα πυρά στο Ισραήλ και κατά των πλοίων που το υποστηρίζουν στην Ερυθρά Θάλασσα.
21 Οκτωβρίου: Επιτρέπονται φορτηγά ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω της συνοριακής διέλευσης της Ράφα από την Αίγυπτο στη Γάζα, όπου τα τρόφιμα, το νερό, τα φάρμακα και τα καύσιμα τελειώνουν. Τους επόμενους μήνες, η ανθρωπιστική κρίση επιδεινώνεται με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να λένε ότι το Ισραήλ πρέπει να επιτρέψει τη βοήθεια.
27 Οκτωβρίου: Το Ισραήλ εξαπολύει χερσαία επίθεση στη Γάζα.
15 Νοεμβρίου: Ισραηλινά στρατεύματα σφυροκοπούν ανελέητα το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Γάζας, το Αλ Σίφα, μετά από πολιορκία πολλών ημερών. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, όλα τα νοσοκομεία που εξυπηρετούν τη βόρεια Γάζα θα πάψουν να λειτουργούν.
Η πρώτη εκεχειρία
21 Νοεμβρίου: Ισραήλ και Χαμάς ανακοινώνουν επταήμερη εκεχειρία και απελευθέρωση περίπου των μισών ομήρων, αλλά ο πόλεμος ξαναρχίζει την 1η Δεκεμβρίου.
4 Δεκεμβρίου: Οι ισραηλινές δυνάμεις εξαπολύουν την μεγαλύτερη χερσαία επίθεσή τους στη νότια Γάζα, προς την κύρια νότια πόλη, το Χαν Γιουνίς.
1η Ιανουαρίου 2024: Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι θα αρχίσει να αποσύρεται από τα βόρεια τμήματα της Γάζας, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει ποτέ.
26 Ιανουαρίου: Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης (ICJ) στη Χάγη, γνωστό και ως Παγκόσμιο Δικαστήριο, διατάσσει το Ισραήλ να αποτρέψει τη γενοκτονία.
29 Φεβρουαρίου: Περισσότεροι από 100 κάτοικοι της Γάζας σκοτώνονται σε ουρές που περίμενα να παραλάβουν ανθρωπιστική βοήθεια από Ισραηλινά στρατεύματα που άνοιξαν πυρ, σε ένα από τα πιο θανατηφόρα πλήγματα.
7 Μαρτίου: Αντιμέτωπος με πολιτική πίεση για την πείνα στη Γάζα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ανακοινώνει ότι θα δημιουργήσει μια πλωτή προβλήτα για την παροχή βοήθειας. Θα εγκατασταθεί τον Μάιο αλλά θα διαρκέσει μόνο μέχρι τον Ιούλιο, με τις προμήθειες να παραμένουν πολύ περιορισμένες.
1 Απριλίου: Το συγκρότημα της πρεσβείας του Ιράν στη Δαμασκό δέχεται χτύπημα από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που σκοτώνει αρκετούς στρατιωτικούς, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτατου στρατηγού. Η Τεχεράνη απαντά δύο εβδομάδες αργότερα εκτοξεύοντας εκατοντάδες πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Ισραήλ.
6 Μαΐου: Η Χαμάς αποδέχεται μια πρόταση για κατάπαυση του πυρός, αλλά το Ισραήλ δεν είχε συμφωνήσει με αυτό το κείμενο.
Το Ισραήλ λέει στους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν τμήματα της Ράφα αφού οι δυνάμεις του πάρουν τον έλεγχο μιας ουδέτερης ζώνης κατά μήκος των συνόρων μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου, δίνοντας στο Ισραήλ εξουσία σε ολόκληρο το χερσαίο σύνορο της παλαιστινιακής επικράτειας.
23 Ιουνίου: Ο Νετανιάχου λέει ότι η φάση των έντονων μαχών εναντίον της Χαμάς στη Γάζα πλησιάζει στο τέλος του, αλλά ότι ο πόλεμος δεν θα τελειώσει έως ότου η Χαμάς εξαλειφθεί. Ωστόσο, οι σφοδρές συγκρούσεις συνεχίζονται στη Γάζα για μήνες ακόμη.
25 Ιουνίου: Η Παγκόσμια Παρακολούθηση της Πείνας, η IPC, λέει ότι η Γάζα παραμένει σε υψηλό κίνδυνο λιμού.
2 Ιουλίου: Το Ισραήλ ανακοινώνει νέες εντολές εκκένωσης για τις νότιες πόλεις Χαν Γιουνίς και Ράφα, εκεί που κάποτε υποσχόταν στους Παλαιστίνιους πως αν εκκένωναν θα ήταν ασφαλείς. Τα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισαν τις εντολές αυτές τις μεγαλύτερες εκκενώσεις του είδους του από την αρχή του πολέμου.
27 Ιουλίου: Πύραυλος της Χεζμπολάχ σκοτώνει μια ομάδα 12 παιδιών και εφήβων στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να ορκιστεί αντίποινα.
1 Αυγούστου: Ο ισραηλινός στρατός λέει ότι σκότωσε τον Μοχάμεντ Ντέιφ , στρατιωτικό αρχηγό της Χαμάς, σε αεροπορική επιδρομή στις 13 Ιουλίου. Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η επίθεση σκότωσε 90 άτομα.
23 Αυγούστου: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει ότι ένα πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα πολιομυελίτιδας τύπου 2 στη Γάζα εδώ και 25 χρόνια παρέλυσε ένα μωρό.
17 Σεπτεμβρίου: Το Ισραήλ πυροδοτεί χιλιάδες βομβιστές που χρησιμοποιεί η Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τραυματίζοντας εκατοντάδες μέλη της και σκοτώνοντας πολλά ακόμη.
28 Σεπτεμβρίου: Ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό σκοτώνει τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα, σε ένα από τα πολλά πλήγματα κατά της ανώτερης ηγεσίας της ομάδας.
5 Οκτωβρίου: Οι ισραηλινές δυνάμεις εξαπολύουν μεγάλη επιχείρηση κατά της Χαμάς στη βόρεια Γάζα με επίκεντρο τον προσφυγικό καταυλισμό Τζαμπάλια κοντά στην πόλη της Γάζας και τις πόλεις Μπέιτ Χανούν και Μπέιτ Λαχίγια. Μεγάλο μέρος της γύρω περιοχής ισοπεδώνεται.
16 Οκτωβρίου: Το Ισραήλ σκοτώνει τον ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινγουάρ στη Ράφα.
21 Νοεμβρίου: Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εκδίδει εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου, τον πρώην αρχηγό άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ και τον Μοχάμεντ Ντέιφ της Χαμάς για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στον πόλεμο της Γάζας.
27 Νοεμβρίου:Ισραήλ και Χεζμπολάχ συμφωνούν για κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο.
2 Δεκεμβρίου: Ο εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ λέει ότι θα έρθει η «κόλαση» στη Μέση Ανατολή, εάν οι όμηροι στη Γάζα δεν απελευθερωθούν πριν από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου. Χρησιμοποιώντας παρόμοια γλώσσα, επαναλαμβάνει το αίτημα στις 16 Δεκεμβρίου και στις 7 Ιανουαρίου.
15 Ιανουαρίου: Οι διαπραγματευτές κατέληξαν σε συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της Γάζας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά από 15 μήνες σύγκρουσης που σκότωσε πάνω από 46.700 χιλιάδες Παλαιστίνιους και συντάραξε τη Μέση Ανατολή.