Τι θα κάνει ο Τραμπ με τους 2.000 Αμερικανούς στρατιώτες στη Συρία

Το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, δημιουργεί αβεβαιότητα για τους περίπου 2.000 Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται στην ανατολική Συρία.

Η νέα αυτή πρόκληση για τις ΗΠΑ συμπίπτει με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στο οβάλ γραφείο, ο οποίος αναλαμβάνει καθήκοντα εν μέσω «μεταμόρφωσης» του γεωπολιτικού χάρτη στη Μέση Ανατολή, με συνεχιζόμενες συγκρούσεις, αποδυναμωμένες περιφερειακές δυνάμεις και αυξανόμενες απειλές ασφαλείας.

Πάνω από μια δεκαετία παρουσίας στη Συρία

Για περισσότερο από μια δεκαετία, οι αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονται στη Συρία για να πολεμήσουν το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) και να περιορίσουν την επιρροή του Ιράν. Παρόλο που ο ISIS δεν ελέγχει πλέον τεράστιες περιοχές, η τρομοκρατική οργάνωση έχει επανεμφανιστεί στην έρημο του νότου της Συρίας, με τις ΗΠΑ να καταστρέφουν πρόσφατα οπλοστάσιο τους στην περιοχή.

Η κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ διατάραξε την εύθραυστη ισορροπία, αναγκάζοντας την Ουάσινγκτον να επανεξετάσει την στρατιωτικής της αποστολή στην περιοχή.

Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ συχνά αμφισβητούσε την αναγκαιότητα της παρουσίας των ΗΠΑ στη Συρία, και η τρέχουσα στάση του για την αποστολή παραμένει ασαφής.

Τώρα, καθώς ετοιμάζεται να αναλάβει ξανά τα καθήκοντά του, η διοίκησή του πρέπει να αντιμετωπίσει κρίσιμα ερωτήματα: Θα πρέπει οι δυνάμεις των ΗΠΑ να παραμείνουν στη Συρία, και αν ναι, ποιοι στρατηγικοί στόχοι πρέπει να επιδιωχθούν;

Οι επιθέσεις κατά Αμερικανών στρατιωτών

Η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023 προκάλεσε ευρείας κλίμακας αστάθεια στη Μέση Ανατολή. Ακολούθως, παραστρατιωτικές οργανώσεις και πολιτοφυλακές υποστηριζόμενες από το Ιράν ενέτειναν τις επιθέσεις στις θέσεις των ΗΠΑ στη Συρία και τις γειτονικές περιοχές, αυξάνοντας τους κινδύνους για τους Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονταν στις βάσεις. Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, έχουν καταγραφεί πάνω από 200 τέτοιες επιθέσεις από την αρχή του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Παράλληλα, η προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας, βρίσκεται υπό την ηγεσία της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS). Παρόλο που η HTS υποσχέθηκε σταθερότητα, παραμένει στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων των ΗΠΑ, περιπλέκοντας πιθανές συνεργασίες με τις αμερικανικές δυνάμεις.

Τι θα καθορίσει τη στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ

Οι παράγοντες που θα διαμορφώσουν την προσέγγιση της διοίκησης Τραμπ στη Συρία:

1. Η απειλή του ISIS: Ενώ το ISIS δεν αποτελεί την υπαρξιακή απειλή που ήταν κάποτε, η ανασύνταξή του στη νότια έρημο της Συρίας υπογραμμίζει την ανάγκη για επαγρύπνηση. Οι δυνάμεις των ΗΠΑ, σε συνεργασία με τις Κουρδικές Δημοκρατικές Δυνάμεις της Συρίας (SDF), έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στον περιορισμό του ISIS. Ωστόσο, η θέση της SDF έχει γίνει πιο αδύναμη λόγω περιορισμένων πόρων και της αυξανόμενης πίεσης από την Τουρκία.
2. Ο ρόλος της Τουρκίας: Ο βασικός πλέον σύμμαχος των ΗΠΑ στη Συρία και μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία θεωρεί την SDF ως προέκταση του PKK, το οποίο έχει χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση. Αυτή η κατάσταση περιπλέκει τη στήριξη της Ουάσινγκτον προς την SDF και τη στρατηγική της στη Συρία.
3. Το μέλλον της HTS: Η προσωρινή κυβέρνηση της HTS έχει ζητήσει την αποστράτευση πολιτοφυλακών και δεσμεύτηκε να προωθήσει τη σταθερότητα. Ωστόσο το παρελθόν της εγείρει ερωτήματα. Η διοίκηση Τραμπ πρέπει να αποφασίσει εάν θα αναγνωρίσει την HTS ως νόμιμη αρχή ή θα διατηρήσει μια επιφυλακτική στάση.

Περιφερειακή Συνεργασία: Πέρα από τη Συρία, η αποστολή των ΗΠΑ «διασταυρώνεται» με ευρύτερα περιφερειακά συμφέροντα, όπως η αμερικανική παρουσία στο Ιράκ, που λειτουργεί ως κόμβος για την αντιμετώπιση προκλήσεων ασφαλείας και ισορροπίας με το Ιράν. Ιρακινοί αξιωματούχοι, πάντως, φαίνεται να επανεξετάζουν τη στάση τους για την παρουσία των ΗΠΑ, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για πιθανή επέκταση της παραμονής πέραν του 2026.

Η νέα διοίκηση Τραμπ, καλείται να χειριστεί καταστάσεις με λεπτές ισορροπίες. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μάικλ Γουολτς έχει τονίσει τη σημασία της αποφυγής περαιτέρω εμπλοκής σε συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, ενώ προτεραιοποιεί τις προσπάθειες για την πρόληψη αναβίωσης του ISIS.

Η κατάσταση στη Συρία όπως διαμορφώνεται αποτελεί μια από τις πιο πιεστικές προκλήσεις εξωτερικής πολιτικής για τη νέα διοίκηση Τραμπ. Με την περιοχή σε αναταραχή, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να καθορίσουν το μέλλον των στρατιωτικών τους αποστολών, εξισορροπώντας στρατηγικούς στόχους και περιφερειακές σχέσεις. Ο τρόπος με τον οποίο η διοίκηση θα αντιμετωπίσει αυτήν την κρίση θα καθορίσει τον ρόλο της Αμερικής στη Μέση Ανατολή και τη γενικότερη παγκόσμια στρατηγική της τα επόμενα τέσσερα χρόνια.