Γιατί το Ισραήλ κατέλαβε το ψηλότερο βουνό της Συρίας λίγες ώρες μετά την πτώση του Άσαντ

Συνολικά έπληξε σχεδόν 500 στόχους, καταστρέφοντας το πολεμικό ναυτικό και εξουδετερώνοντας, όπως ισχυρίζεται, το 90% των πυραύλων εδάφους-αέρος της Συρίας.

Ωστόσο, η κατάληψη της υψηλότερης κορυφής της Συρίας, της κορυφής του όρους Ερμών, από το Ισραήλ μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη - αν και οι αξιωματούχοι επιμένουν ότι η κατοχή του είναι προσωρινή.

«Πρόκειται για το υψηλότερο σημείο στην περιοχή, με θέα τον Λίβανο, τη Συρία, το Ισραήλ», δήλωσε ο Εφραίμ Ινμπάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Ασφάλειας της Ιερουσαλήμ (JISS), τονίζοντας ότι είναι «στρατηγικά εξαιρετικά σημαντικό».

Η κορυφή του όρους Ερμών βρίσκεται στη Συρία, σε μια νεκρή ζώνη που χώριζε τις ισραηλινές και τις συριακές δυνάμεις για πενήντα χρόνια μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο, όταν ισραηλινά στρατεύματα πήραν τον έλεγχό της. Μέχρι την Κυριακή, η κορυφή ήταν αποστρατιωτικοποιημένη και ελεγχόταν από ειρηνική ομάδα του ΟΗΕ.

Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, ο Ισραέλ Κατζ, διέταξε την Παρασκευή τον στρατό να προετοιμαστεί για τις δύσκολες συνθήκες του χειμώνα. «Λόγω των εξελίξεων στη Συρία, έχει τεράστια σημασία για την ασφάλεια να διατηρήσουμε τον έλεγχό μας στην κορυφή του όρους Ερμών», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έχουν προχωρήσει πέρα από αυτή την κορυφή, μέχρι το Beqaasem, περίπου 25 χιλιόμετρα από τη συριακή πρωτεύουσα, σύμφωνα με τη Φωνή της Πρωτεύουσας, μια συριακή ομάδα ακτιβιστών. Το CNNi δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει από άλλες πηγές αυτόν τον ισχυρισμό. Ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού διέψευσε αυτή την εβδομάδα ότι οι δυνάμεις «προελαύνουν προς» τη Δαμασκό.

Το Ισραήλ κατέλαβε τα Υψίπεδα του Γκολάν, ένα στρατηγικό οροπέδιο στη νοτιοδυτική Συρία που εφάπτεται στο όρος Ερμών, στον πόλεμο του 1967 και έκτοτε τα κατέχει. Η Συρία προσπάθησε να ανακαταλάβει το έδαφος με αιφνιδιαστική επίθεση το 1973, αλλά απέτυχε και το Ισραήλ το προσάρτησε το 1981. Η κατοχή είναι παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνώρισαν τη διεκδίκηση του Ισραήλ στο Γκολάν κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Τραμπ.

Το Ισραήλ κατέχει εδώ και δεκαετίες κάποιες χαμηλότερες πλαγιές του όρους Ερμόν, και μάλιστα λειτουργεί εκεί χιονοδρομικό κέντρο, αλλά η κορυφή παρέμεινε στην Συρία.

«Δεν έχουμε καμία πρόθεση να επέμβουμε στις εσωτερικές υποθέσεις της Συρίας», δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου σε βίντεο λίγες μέρες αφότου το Ισραήλ βομβάρδισε εκατοντάδες συριακούς στόχους και κατέλαβε την αποστρατικοποιημένη ουδέτερη ζώνη. «Αλλά σίγουρα σκοπεύουμε να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να φροντίσουμε την ασφάλειά μας».

Η κορυφή του όρους Ερμών είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημα υπό τον έλεγχο του Ισραήλ. Στα 9.232 πόδια (2.814 μέτρα), είναι υψηλότερο από οποιοδήποτε σημείο στη Συρία ή το Ισραήλ, και δεύτερη μόνο σε μία κορυφή στον Λίβανο.

Τα πλεονεκτήματα του όρους

Σε μια ακαδημαϊκή εργασία που δημοσιεύτηκε το 2011, ο Ινμπάρ έγραψε για τα πολλά πλεονεκτήματα του Όρους Ερμόν.

«Επιτρέπει τη χρήση ηλεκτρονικής επιτήρησης βαθιά στο συριακό έδαφος, δίνοντας στο Ισραήλ ικανότητα έγκαιρης προειδοποίησης σε περίπτωση επικείμενης επίθεσης», έγραψε. Οι προηγμένες τεχνολογικές εναλλακτικές, όπως η αερομεταφερόμενη επιτήρηση, υποστήριξε, απλώς δεν είναι συγκρίσιμες. «Σε αντίθεση με μια εγκατάσταση σε ένα βουνό, αυτές δεν μπορούν να φέρουν βαρύ εξοπλισμό όπως μεγάλες κεραίες και μπορούν να καταρριφθούν από αντιαεροπορικούς πυραύλους».

Η κορυφή απέχει μόλις πάνω από 35 χιλιόμετρα (περίπου 22 μίλια) από τη Δαμασκό, πράγμα που σημαίνει ότι ο έλεγχος στους πρόποδες - που επίσης βρίσκονται πλέον στα χέρια των IDF - θέτει τη συριακή πρωτεύουσα σε εμβέλεια πυροβόλων.

Ο Νετανιάχου επέμεινε ότι η κατοχή είναι προσωρινή. «Το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει σε ομάδες τζιχαντιστών να γεμίσουν αυτό το κενό και να απειλήσουν τις ισραηλινές κοινότητες στα Υψίπεδα του Γκολάν με επιθέσεις τύπου της 7ης Οκτωβρίου», είπε. Το κριτήριό του για την απόσυρση των στρατευμάτων, είπε, θα ήταν μια συριακή δύναμη «που είναι δεσμευμένη στη συμφωνία του 1974 και μπορεί να εγγυηθεί η ασφάλεια στα σύνορά μας».

Δεν είναι σαφές πότε μπορεί να επιτευχθεί αυτό.

Το αν ο στρατός αποσυρθεί «είναι πολιτική απόφαση», είπε ο Ινμπάρ. «Ο στρατός θα ήθελε πολύ να μείνει εκεί».

Why Israel captured Syria’s tallest mountain just hours after Assad fell By Mick Krever, CNN