Επιχείρηση ακριβείας της Μόσχας για την φυγάδευση Άσαντ - Πώς πείστηκε να εγκαταλείψει τη Συρία
Με απόλυτη μυστικότητα και ακρίβεια πραγματοποιήθηκε η έξοδος του Μπασάρ Αλ Άσαντ και της οικογένειας του από τη Συρία, εξέλιξη που έβαλε τέλος στην πάνω από 50ετή διαβέρνηση της χώρας από την εν λόγω δυναστεία.
Ήταν Ρώσοι πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών που τον έπεισαν να εγκαταλείψει τη Συρία, καθώς η Μόσχα είχε πεισθεί ότι θα έχανε τη μάχη απέναντι στους αντάρτες που προέλαυναν με μεγάλη ταχύτητα προς τη Δαμασκό.
Η Μόσχα προσέφερε στον Άσαντ ασφαλή έξοδο εάν εγκατέλειπε αμέσως τη χώρα καθώς οι δυνάμεις των ανταρτών υπό την ηγεσία του πρώην παρακλαδιού της Αλ Κάιντα, Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) πλησίαζαν.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, που επικαλείται τρία άτομα με γνώση των γεγονότων Ρώσοι πράκτορες φυγάδευσαν τον Άσαντ μέσω ρωσικής αεροπορικής βάσης στη Συρία, με τον αναμεταδότη του αεροσκάφους απενεργοποιημένο για να μην εντοπίζεται.
Νωρίτερα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Ριαμπκόφ, είχε δηλώσει ότι ο Σύρος δικτάτορας είχε απομακρυνθεί από τη χώρα «με τον πιο ασφαλή τρόπο».
«Είναι ασφαλής και αυτό δείχνει ότι η Ρωσία ενεργεί όπως απαιτείται σε μια τέτοια έκτακτη κατάσταση», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο NBC.
Την Τετάρτη (11/12), ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι οι εξελίξεις στη Συρία αποδεικνύουν ότι οι χώρες που έχουν στρατηγική εταιρική σχέση με τη Ρωσία μπορούν να βασίζονται στη Μόσχα μόνο όσο είναι χρήσιμες για τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Επίσης, την Τετάρτη, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι η διασφάλιση της ασφάλειας των στρατιωτικών βάσεων και των διπλωματικών αποστολών της Ρωσίας στη Συρία είναι υψίστης σημασίας.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι οι συμβάσεις του διεθνούς δικαίου προστατεύουν τις ρωσικές εγκαταστάσεις και τα περιουσιακά στοιχεία στη Συρία.
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Μόσχα διατηρεί επαφές με τους υπεύθυνους στη Συρία και ότι ελπίζει ότι θα επιτευχθεί σταθερότητα. «Και τώρα πρέπει να προχωρήσουμε από τις πραγματικότητες που υπάρχουν επί τόπου», τόνισε χαρακτηριστικά.
Προτεραιότητα της Μόσχας, είπε ο Πεσκόφ, είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Γιατί είναι σημαντικές για τη Ρωσία οι βάσεις στη Συρία
Η Ρωσία, η πολεμική αεροπορία της οποίας πραγματοποίησε πλήγματα κατά των Σύρων ανταρτών, διαθέτει μια σημαντική αεροπορική βάση στην επαρχία Λαττάκεια και μια ναυτική εγκατάσταση στην πόλη-λιμάνι Ταρτούς.
Από το 2015, η Ρωσία χρησιμοποιούσε την αεροπορική βάση Χμεϊμίμ για να υποστηρίξει τις δυνάμεις του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, εξαπολύοντας βομβαρδισμούς κατά των δυνάμεων της αντιπολίτευσης σε ολόκληρη τη χώρα.
Η Ρωσία έχει επίσης χρησιμοποιήσει τη βάση ως κόμβο για τη μεταφορά μισθοφορικών δυνάμεων σε ολόκληρη την περιοχή και στην Αφρική, όπου πρώτα η ομάδα Wagner και τώρα το λεγόμενο Africa Corps έχουν βοηθήσει τα φιλορωσικά καθεστώτα.
Αλλά ο αναλυτής Άντον Μαρντασόφ δήλωσε στο BBC ότι η βάση είναι απαραίτητη για την επιρροή της Μόσχας σε όλη τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Όπως σημείωσε ότι αν οι νέες συριακές αρχές αποβάλουν τις ρωσικές δυνάμεις από τη χώρα, η απώλεια της βάσης θα «στερήσει από τη Μόσχα την ευκαιρία να προβάλει ισχύ στην περιοχή και να αποτελέσει απειλή για τη νότια πλευρά του ΝΑΤΟ».
«Ήταν οι εκσυγχρονισμένοι διάδρομοι προσγείωσης και απογείωσης της Χμεϊμίμ που επέτρεψαν στον ρωσικό στρατό να αναπτύξει στρατηγικά βομβαρδιστικά που θα μπορούσαν δυνητικά να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα».
«Εάν οι εγκαταστάσεις εκκενωθούν πλήρως, αυτό σίγουρα θα πλήξει καίρια την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική επιρροή της Ρωσίας στην Αφρική, καθώς τα αεροσκάφη που είναι φορτωμένα με εξοπλισμό δεν μπορούν να πετάξουν στην Αφρική χωρίς ένα αεροδρόμιο απογείωσης, ενώ ο εναέριος ανεφοδιασμός τους είναι επίσης προβληματικός για διάφορους λόγους» πρόσθεσε.
Δορυφορικές εικόνες δείχνουν ρωσικά πολεμικά πλοία να έχουν εγκαταλείψει προσωρινά το κύριο λιμάνι τους στη Συρία. Οι εικόνες που ελήφθησαν από το Maxar στις 10 Δεκεμβρίου δείχνουν ότι ορισμένα πλοία έχουν εγκαταλείψει τη ναυτική βάση της Ταρτούς από την Κυριακή (8/12) και αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα ανοιχτά της Μεσογείου.
Η ναυτική εγκατάσταση της Ταρτούς στεγάζει στοιχεία του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας και είναι ο μοναδικός κόμβος επισκευής και ανεφοδιασμού της Ρωσίας στη Μεσόγειο. Ιδρύθηκε από τη Σοβιετική Ένωση τη δεκαετία του 1970, επεκτάθηκε και εκσυγχρονίστηκε από τη Ρωσία το 2012, καθώς το Κρεμλίνο άρχισε να αυξάνει την υποστήριξή του στο καθεστώς του προέδρου Άσαντ.
Οι νέες δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι η Μόσχα έχει τουλάχιστον προσωρινά απομακρύνει τα πλοία της από το λιμάνι, με δύο φρεγάτες κατευθυνόμενων πυραύλων να έχουν αγκυροβολήσει περίπου 13 χιλιόμετρα από τις συριακές ακτές. Δεν είναι σαφές πού βρίσκεται επί του παρόντος ο υπόλοιπος στόλος.
Δορυφορικές εικόνες που εξέτασε το BBC Verify έδειξαν τουλάχιστον δύο μεγάλα αεροσκάφη να παραμένουν ακόμα στην πίστα στις 10 Δεκεμβρίου στην βάση Χμεϊμίμ. Στις εικόνες διακρίνονται επίσης ελικόπτερα στη βάση.
Η στάση του Ιράν
Ενδιαφέρον παρουσιάσει η θέση του Ιράν, ότι η εξέγερση υπό την ηγεσία του HTS ενορχηστρώνεται από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ και του Ισραήλ.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ δήλωσε επίσης ότι οι ιρανικές μυστικές υπηρεσίες είχαν προειδοποιήσει τη συριακή κυβέρνηση για απειλές κατά της σταθερότητάς της τους τελευταίους τρεις μήνες.
Το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Tasnim μετέδωσε τα σχόλια του αγιατολάχ την Τετάρτη, προσθέτοντας ότι η Δαμασκός είχε «παραμελήσει τον εχθρό» ενόψει της φυγής του Άσαντ από τη χώρα.
Το Ιράν προσπαθεί να καταλάβει πώς θα απαντήσει στα ερωτήματα σχετικά με την ευπάθεια της ηγεσίας του. Με την Τουρκία, το Ισραήλ, τη Ρωσία και τις δυτικές δυνάμεις να επιδιώκουν να διεκδικήσουν τα συμφέροντά τους, δεν είναι σαφές αν το Ιράν θα έχει πλέον κάποια επιρροή στον άλλοτε πιο σταθερό σύμμαχό του.