«Ο Άσαντ έπεσε, είστε ελεύθεροι»: Η έξοδος από τη φυλακή - «ανθρωποσφαγείο» στη Συρία

Οι ανακριτές ψάχνουν συστηματικά για εγκλωβισμένους ανθρώπους στα κελιά, παρόλο που σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές, οι κρατούμενοι έχουν ήδη απελευθερωθεί.

Σήμερα, ένας άνδρας απαθανατίζει τη σκηνή με το τηλέφωνό του: ένοπλοι άνδρες σπάνε τις κλειδαριές των κελιών της Σεντνάγια.

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά βγαίνουν καταβεβλημένοι, διστακτικά, δυσκολευόμενοι να πιστέψουν ότι ο πρόεδρος Άσαντ πράγματι ανετράπη.

«Είστε ελεύθεροι άνθρωποι, βγείτε έξω! Τελείωσε, ο Μπασάρ έφυγε, τον τσακίσαμε», ακούγεται στο κινητό ο άντρας να φωνάζει, λίγες ώρες μετά την είσοδο των ανταρτών στη Δαμασκό και τη διαφυγή στη Ρωσία του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Δεκάδες άντρες, σκελετωμένες σιλουέτες ανθρώπων, ορισμένοι κουβαλώντας συγκρατούμενούς τους επειδή είναι πολύ αδύναμοι για να περπατήσουν μόνοι, βγαίνουν από το κελί.

Κανένα έπιπλο δεν φαίνεται, μόνο μερικές λεπτές κουβέρτες πεταμένες στο πάτωμα. Και τοίχοι φαγωμένοι από την υγρασία και τη βρωμιά.

«Τι συνέβη;»Το ερώτημα επιστρέφει στα χείλη των ελεύθερων πλέον κρατουμένων.

Μόλις ανετράπη ο Άσαντ, οι αντάρτες όρμησαν προς τις φυλακές.

Στη Σεντνάγια, γύρω στα 30 χλμ από τη Δαμασκό, η απελευθέρωση των κρατουμένων δείχνει να είναι πιο δύσκολη.

Η ομάδα διάσωσης Λευκά Κράνη λέει ότι αναζητά «κρυμμένα υπόγεια κελιά» αυτής της ζοφερής φυλακής. Μέχρι στιγμής οι αναζητήσεις δεν έχουν αποτέλεσμα. Και τα μέλη της ομάδας Λευκά Κράνη γκρεμίζουν τοίχους και γωνίες από χθες Κυριακή με βαριοπούλες ή με σιδερένιες ράβδους στην προσπάθεια να εντοπίσουν τα κρυμμένα κελιά

«Υπάρχουν εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες, κρατούμενοι που κρατούνται δύο ή τρεις ορόφους κάτω από τη γη, πίσω από ηλεκτρονικές κλειδαριές και σφραγισμένες πόρτες», τόνισε ο Τσαρλς Λίστερ του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής.

«Ανετράπη, μπορείτε να φύγετε»

Σε μια άλλη πτέρυγα, τα κελιά των γυναικών. Μπροστά στην πόρτα ενός από αυτά περιμένει ένα παιδί, χαμένο. Ίσως δεν έχει δει ποτέ αυτόν τον διάδρομο, πίσω από την πόρτα.

«Φοβάμαι», ουρλιάζουν πολλές γυναίκες διαδοχικά, εμφανώς φοβισμένες στην ιδέα ότι θα παγιδευτούν ή θα δεχθούν επιθέσεις από τους ένοπλους που τριγυρνούν σε διαδρόμους.

«Ανετράπη, μπορείτε να φύγετε», επιμένουν εκείνοι που ήρθαν για να τους απελευθερώσουν.

Από την έναρξη της «επανάστασης» το 2011, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι έχουν πεθάνει στις φυλακές, κυρίως λόγω βασανιστηρίων, υπολόγισε το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2022.

Την ίδια στιγμή, το Παρατηρητήριο ανέφερε ότι περίπου 30.000 άνθρωποι κρατούνταν στη Σεντνάγια, εκ των οποίων μόνο 6.000 έχουν απελευθερωθεί.

Η Διεθνής Αμνηστία, από την πλευρά της, έχει καταγράψει χιλιάδες εκτελέσεις και καταγγέλλει «μια πραγματική πολιτική εξόντωσης» στη Σεντνάγια, μιλώντας για ένα «ανθρωποσφαγείο».

Στους δρόμους της πρωτεύουσας σήμερα οι κρατούμενοι βγαίνουν κατά κύματα. Διακρίνονται από μακριά γιατί εξακολουθούν να φέρουν σημάδια αυτού που έκανε τη Σεντνάγια την πιο διαβόητη φυλακή στη Συρία: βασανιστήρια, αρρώστιες και πάνω από όλα πείνα.

Κάποιοι δεν μπορούν να αρθρώσουν λέξη. Ούτε καν το όνομα ή τον τόπο τους. Άλλοι μιλούν σαν χαμένοι, σημαδεμένοι από βασανιστήρια.

Κάποιοι ήταν εκεί για λίγο. Άλλοι είχαν εξαφανιστεί από την εποχή του Χαφέζ αλ Άσαντ.

Μέσα στο χάος, λίγοι ξέρουν πού να πάνε, ποιον να αναζητήσουν.

Η Αϊντα Τάχερ, 65 ετών, εξακολουθεί να ψάχνει τον αδερφό της που συνελήφθη το 2012. Είπε ότι «έτρεξε στους δρόμους σαν τρελή» στον δρόμο προς τη Σεντνάγια: «Αλλά ανακάλυψα ότι κάποιοι κρατούμενοι ήταν ακόμα στα υπόγεια, υπάρχουν τρία ή τέσσερα υπόγεια» και «είπαν ότι οι πόρτες δεν ανοίγουν γιατί δεν έχουν τους σωστούς κωδικούς».

«Έχουμε καταπιεστεί αρκετό καιρό, θέλουμε τα παιδιά μας να γυρίσουν», λέει θυμωμένη

Διαδικτυακά, οικογένειες αναρτούν ασπρόμαυρες φωτογραφίες νεαρών ανδρών ή διαδηλωτών κάτω από τις σημαίες της «επανάστασης» που άκμασε στις επαναστατικές επαρχίες το 2011. Ρωτούν αν έχει δει κανείς αυτούς τους άνδρες. Αν ήταν στη Σεντνάγια.

Ή αν είναι πραγματικά νεκροί, στα 14 χρόνια του χάους στη Συρία, χωρίς καμία ελπίδα να τους δουν να ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια στη γωνία του δρόμου, αδυνατισμένοι αλλά ζωντανοί.

ΥΠΕΞ ΗΠΑ: Η φυλακή στέγαζε πιθανά κρεματόριο για να συγκαλύψει τις μαζικές εκτελέσεις

Το 2017, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ισχυρίστηκε ότι οι συριακές αρχές είχαν κατασκευάσει πιθανά ένα κρεματόριο στον χώρο της φυλακής Σεντάγια για να κρύψουν τα λείψανα των δολοφονημένων κρατουμένων.

Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε πει ότι αξιωματούχοι έχτισαν την εγκατάσταση ως μέρος «μιας προσπάθειας να συγκαλύψουν την έκταση των μαζικών δολοφονιών που λαμβάνουν χώρα στη φυλακή Σαϊντνάγια».

Συγκεκριμένα, το λιώσιμο του χιονιού αποκάλυψε ένα ύποπτο κτήριο τον Ιανουάριο του 2015 που έμοιαζε «εξωτερικό κρεματόριο», δήλωσαν αξιωματούχοι στους δημοσιογράφους. Πρόσθεσαν ότι τουλάχιστον 50 κρατούμενοι την ημέρα απαγχονίζονταν στις εγκαταστάσεις εκείνη την εποχή.